ANKARA- Üniversite öğrencisi Pınar Gültekin’i katleden Cemal Metin Avcı, yargılandığı davada ‘haksız tahrik indirimi’ ile 23 yıl mahpus cezası aldı.
Avcı’ya verilen cezayı, “Benim de vicdanım sızladı” kelamlarıyla eleştiren Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, ‘haksız tahrik indirimi’ konusunun tartışmaya açılması gerektiğini belirtirken, dava evrakının gerekçeli kararı da tartışma yarattı.
Mahkemenin verdiği gerekçeli kararda “canavarca hisle hareket edilmedi” sözlerine yer verilirken, Avcı’nın, Gültekin’i yakmasının “eziyet hatası değil cesedi ortadan kaldırmaya yönelik aksiyon olduğu” belirtildi.
Kararda, “Cemal Metin Avcı’nın, evlilik dışı ilgilerini eşine ve etrafına söylemekle kendisini tehdit edip, hesabına kartsız para yatırtarak menfaat temin ettiği kaydedilen Pınar Gültekin’e duyduğu öfkeyle cürmü işlediğinin dikkate alınmasıyla haksız tahrik kararlarını uygulama kaidelerinin tamamının gerçekleştiği” söz edildi.
Diğer yandan mahkemenin kararı Muğla Cumhuriyet Başsavcılığı ve Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından istinafa taşındı.
“Haksız tahrik” indirimiyle verilen cezayı kıymetlendiren hukukçular, kararın tam manasıyla bir hukuk garabeti olduğuna dikkat çekerken, sorunun temelinde ‘haksız tahrik’ indiriminin tartışmaya açılması değil, erkek hâkim bir hukuk anlayışının varlığı olduğunu söyledi.
‘KARAR BİR HUKUK GARABETİDİR’
İstanbul Barosu Bayan Hakları Merkezi Lideri Şükran Eroğlu’na nazaran mahkemenin gerekçeli kararı gerçeklerin değerlendirilmediği taraflı bir karar. Mahkemenin haksız tahrik indirimini, hukuka muhalif bir harekete dayandırdığını söz eden Eroğlu şunları söyledi:
“Haksız tahrik, kişinin haksız bir fiilin kendisinde meydana getirdiği hiddet yahut şiddetli elemin tesiri altında cürüm işlemesi halinde ceza sorumluluğunu azaltan bir ceza indirimi nedenidir. Lakin bu belgeye bakıldığında şantaja maruz kaldığı tabir edilen kişinin öldürme aksiyonunu planlayarak, tasarlayarak ve vahşice işlediğini görüyoruz. Üstelik kişi yalnızca öldürmekle yetinmiyor, yakıyor ve varile koyarak üstüne beton döküyor. Mahkeme ise bu hareketi kanıtı yok etmek olarak kıymetlendiriyor. Kişinin şantaja uğradığına dair ne bir şikâyeti ne de yargı yoluna gittiğini gösteren bir başvurusu vardır. Münasebetiyle şantaj haksız tahrik indirimi oluşturabilecek bir aksiyon değildir. Mahkemenin verdiği bu kararı hukuk garabeti olarak kıymetlendiriyoruz.”
İstanbul Barosu Bayan Hakları Merkezi Lideri Şükran Eroğlu ‘YAPILACAK TEK DÜZENLEME BAYAN CİNAYETLERİNDE HİÇBİR İNDİRİMİN UYGULANMAMASIDIR’
Şükran Eroğlu, Gültekin’in katili olan Avcı’nın İnfaz Yasası ile birlikte cezasında 3’te bir oranında indirime gidileceğine de dikkat çekerek, bu sonucun bayan cinayetlerinde katilleri cesaretlendireceğini söyledi.
Mahkemenin Avcı’ya verdiği 23 yıl cezanın akabinde Adalet Bakanı Bozdağ’ın ‘haksız tahrik’ indiriminin tartışmaya açılması gerektiği açıklamalarını da hatırlatan Eroğlu, “Burada yapılacak tek bir düzenleme bayan cinayetlerinde asla hiçbir indirimin uygulanmamasıdır” dedi.
‘BU KARAR İKTİDARIN İSTANBUL KONTRATI SAVUNMASINI BOŞA DÜŞÜRDÜ’
Eroğlu’na nazaran bu evrak nezdinde vurgulanması gereken öteki bir mevzu da İstanbul Mukavelesi. Pınar Gültekin kararının, kontrattan çıkılmasını ‘kadına şiddetle uğraşta bir aksamaya neden olmadı’ formunda savunan iktidar kanadının telaffuzlarını boşa düşürdüğünü kaydeden Eroğlu, şöyle konuştu:
“İstanbul Kontratı bayan cinayetlerine karşı bir garantidir. Kontrata uyulduğu takdirde şiddeti önlemek mümkün. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilirken ‘biz iç hukukumuz ile bayanları koruyacağız’ diyorlardı. Ne oldu? Bu türlü bir mukaveleye ne kadar çok muhtaçlığımız olduğu bu kararla bir sefer daha ortaya çıktı. Hasebiyle ben bu kararın İstinaf Mahkemesi’nden döneceğini umut ediyorum.”
‘KARAR TARAFLI, ERKEK ADALET BİR YAKLAŞIMIN SONUCU’
Pınar Gültekin cinayetinde ‘tasarlayarak, planlayarak ve yırtıcı formda öldürme’ ile ‘haksız tahrik’ indiriminin bir ortada olmasını ‘yasaya aykırı’ olarak pahalandıran Ankara Barosu Bayan Hakları Merkezi Lideri Ceren Kalay Eken’ nazaran de gerekçeli karar, tam manasıyla taraflı ve erkek adalet bir sistemin eseri.
Haksız tahrik indirimine münasebet gösterilen ‘şantaj’ savına karşı kişinin hiçbir yargı yoluna başvurmadığına ve makul bir vakit dilimi geçtikten sonra planlayarak cinayetin işlendiğine vurgu yapan Eken şunları söyledi:
“Haksız tahrik, hukuka karşıt aksiyonun yarattığı elem, acı, ıstırap ile ani halde işlenir. Tasarlayarak, planlayarak ve yırtıcı halde öldürme ile haksız tahrik uygulaması bir ortada olamaz. O vakit her hukuka ters fiile maruz kaldığını düşünen birini dilediği biçimde öldürür ve az bir cezayla da kurtulur. Bayanlara yönelik işlenen kabahatlerde ‘neden yargıya gitmemiş, şikâyet etmemiş’ derler. Birebiri erkek için geçerli olduğunda indirim verilebiliyor. Münasebetiyle karar, taraflı, erkek adalet bir yaklaşımın sonucu olarak kıymetlendirilebilir.”
Ankara Barosu Bayan Hakları Merkezi Lideri Ceren Kalay Eken ‘İNFAZ YASASI’NIN CÜRÜM TİPLERİNE NAZARAN TEKRAR DÜZENLENMESİ GEREKİR’
Metin Avcı’ya verilen 23 yıl cezanın İstinaf Mahkemesi tarafından bozulmaması durumunda İnfaz Yasası’nın sonucu olarak cezasının düşürüleceğini işaret eden Eken, İnfaz Yasası’nın hata tiplerine nazaran yine düzenlenmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Eker, “Terör hatalarında infaz rejimi daha ağırdır ve sıkıntı uygulanır. Bayan cinayetlerinde de o denli olmalı. Zira hakikaten bu ülkede bir cinsiyet kırımı kelam konusu. İnfaz rejiminin de kabahat tiplerine nazaran yine düzenlenmesi gerekir. Geçen gün bir programda spiker, “Kızım dört yaşında, 16 yaşına geldiğinde bu bireyle birebir kentte dolaşmasını istemiyorum” dedi. Toplumun da bu türlü bir talebi var. Cezaların yatarını yok hale getirirseniz toplumda adalet hissini da yok edersiniz” tabirlerine yer verdi. Adalet Bakanı Bozdağ’ın haksız tahrik indirimine yönelik açıklamasını da kıymetlendiren Eker, “Burada sorun yasalar değil, uygulayıcılar” dedi.
‘AİLE ÜYELERİ DE CEZALANDIRILMALI’
Mahkemenin öteki sanıklar istikametinden verdiği ‘beraat’ kararına da reaksiyon gösteren Eker, aile üyelerinin de savcının mütalaası doğrultusunda cezalandırılması gerektiğine dikkat çekerek, “Katilin cinayeti tek başına işlemediği de ortadayken aile üyeleri nasıl beraat eder, anlamak mümkün değil. Karar çok keyfi verilmiş bir karar” diye konuştu.
‘DOSYADA GEREKÇELİ KARARA DESTEK OLUŞTURAN ‘ŞANTAJ’ HATASINI İSPATLAYAN KANIT YOK’
Muğla Barosu avukatlarından Alev Öztürk yargılamayı başından bu yana takip ettiğini, evrakta mahkemenin gerekçeli kararına destek oluşturan ‘şantaj’ cürmünü ispatlayan kanıtlar olmadığını söyledi. Öztürk’e nazaran gerekçeli karar, büsbütün namus, ahlak, cinsiyetçi ve önyargılarla verilmiş bir kararın tutanaklara yansıması.
Mahkeme heyetinin de yargılama boyunca evraka bu biçimde yaklaştığını belirten Öztürk, “Çünkü heyet yargılama boyunca Pınar’ın hayatının didik didik edilmesine müsaade verdi. Heyet de Pınar’ın durup dururken öldürüldüğüne inanıyor. Hukuken haksız tahrik indirimini uygulayacak haksız bir fiil ispatlanabilmiş değil. Birkaç tane şahit tabiri var lakin ceza verilirken kuşkuya yer vermeyecek somut bir kanıtın olması lazım. Belgede şantaj hatasını oluşturan somut bir kanıt yok. Sanığın hiçbir hukuk yoluna başvurmasıyla ilgili bir durum da yok” dedi.
Avukat Alev Öztürk ‘SORUN TAHRİK İNDİRİMİ TARTIŞMASI DEĞİL, TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNİ İÇİNE SİNDİREMEMİŞ YARGI’
Tartışmaya açılması gereken mevzunun ‘haksız tahrik’ indirimi olmadığını tabir eden Öztürk, asıl sorunun toplumsal cinsiyet eşitliğini içine sindirememiş yargı sistemi olduğunu kaydetti.
Öztürk, bir bayanı vahşice öldürmenin cezasının bu kadar az olmaması gerektiğine de dikkat çekerek, “Katil Avcı, benim hesaplarıma nazaran İnfaz Yasası ile birlikte cezanın 3’te 2’sini yatacak. Bu da sanığın iki yıldır cezaevinde olduğunu, son bir yılını da kontrollü özgürlük uygulamasından yararlanarak dışarda geçireceğini düşünürsek 12 yıl yatıp çıkacak. Bu bayan katillerini cesaretlendirecek bir karar” dedi.