T24 Dış Haberler
Britanya’da rekabet sıklıkla Premier Lig’in gelenekleşmiş derbileri ve haşin şampiyonluk yarışlarıyla anılsa da, son haftalarda Daily Star gazetesi halk tarafından ağır formda takip edilen bir yarış başlatmıştı: Gazetenin çalışanlarının süpermarketten satın alıp sarı peruk taktığı bir marulun mu ömrü daha uzun olacak, yoksa Liz Truss‘ın başbakanlığı mı. Perşembe günü gelen istifa açıklamasıyla marul beklenmedik bir galibiyet elde etti ve Daily Star ofisinde kutlama yapıldı.
Daily Star, Truss’ın istifasından 7 gün evvel bir marul satın alarak, canlı yayın yapmaya başlamıştı. Truss’ın tartışmalı maliye siyasetleri nedeniyle eski dışişleri bakanının başbakanlığının kısa sürebileceği dillendiriliyordu. Gazetenin gayesi Truss’ın marul çürüyene kadar 10 Numara’da kalıp kalamayacağını görmekti.
Truss perşembe günü istifasını duyururken marulun canlı yayınını izleyenlerin sayısı 20 bini geçti.
Daily Star’dan istifadan sonra yaptığı Twitter yapılan paylaşımda, “Yılın savaşından Daily Star’ın marulu zaferle çıktı” tabirleri yer aldı.
Truss istifa ettikten sonra Daily Star takımı marulun etrafına ışıklandırma yerleştirdi.
Daily Star’ın canlı yayınına The Economist mecmuasının, “Truss başbakanlığının ömrünün yaklaşık bir marulun raf ömrü kadar olacağı” yorumu ilham vermişti. Marul, kısa müddet içinde Britanya’nın içinde bulunduğu siyasi krizin sembolü haline geldi.
Truss’ın kısa süren başbakanlık dönemi
Britanya’da eski Başbakan Boris Johnson hükûmetteki taciz skandalında ‘yalan söylediğinin’ ortaya çıkması sonucunda 7 Temmuz 2022 tarihinde başbakan olarak misyonundan istifa ettiğini açıklamıştı.
Johnson’ın istifasının akabinde Muhafazakâr Parti yeni başkanı ve yeni başbakan için seçime gitmiş, eylül ayında Liz Truss seçilmişti.
Truss, misyona başlamadan evvel Kraliçe Elizabeth ile görüşmüş, görüşmeden iki gün sonra Britanya’nın en uzun tahtta kalan hükümdarı Kraliçe Elizabeth hayatını kaybetmişti. Truss, Kraliçe Elizabeth’in oğlu Kral Charles periyodunun birinci başbakanı olmuştu.
Ekonomide çalkantılar
Liz Truss’ın geçen ay atadığı Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, Truss’ın vadettiği vergi kesintilerini içeren bir küçük bütçe hazırlamış, vergi kesintilerinin bütçe finansmanı için daha fazla borçlanma gerektirecek olması, halihazırda büyük bir borç yükü altında bulunan Britanya iktisadı hakkındaki kaygıları artırmış ve İngiliz sterlini süratli bir halde paha kaybetmişti.
Tartışmalı küçük bütçe kararının akabinde hükûmet geri adım atmış, Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng istifa etmişti. Kwarteng’in yerine Maliye Bakanı olarak Jeremy Hunt atanmıştı.
İçişleri Bakanı Suella Braverman da dün istifa etmiş ve istifa mektubunda Truss’ı eleştirmişti.
Truss, istifa etmesiyle birlikte misyonda en kısa mühlet kalan Britanya Başbakanı olma olasılığıyla karşı karşıya. Daha evvel en kısa devir misyon yapan Britanya Başbakanı 119 gün ile (12 Nisan 1827-8 Ağustos 1827) George Canning’di. Canning vazifedeyken hayatını kaybetmişti.