Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi‘nin dünya çapında büyük yankı uyandıran Tayvan ziyareti akabinde CNN, Çin’in adanın etrafındaki askeri tatbikatının başladığını ve Çin Halk Kurtuluş Ordusu güçlerinin adayı çevrelediğini yazdı. ABD’nin önde gelen yayın kuruluşlarından CNN, sözkonusu haberinde, “Çin’in adanın son 25 yılın en üst seviye ABD yetkilisi ziyaretinin bedelini ödeyeceği istikametindeki kelamını yerine getirdiğini” yazdı.
11 balistik füze atıldı
Öte yandan Tayvan Savunma Bakanlığı ise yaptığı bir açıklamada 11 Çin üretimi Dongfeng balistik füzesinin ada etrafındaki sulara fırlatıldığını açıkladı. Çin’in Tayvan yakınlarındaki suları bu biçimde maksat alması en son 1996 yılında gerçekleşmişti. Devlet yayıncısı CCTV’nin bildirdiğine nazaran, Çin ordusu perşembe günü Tayvan Boğazı’nda uzun menzilli silahlarla ve gerçek mermilerle askeri hareketliliği başlattı. Tayvan Savunma Bakanlığı Pelosi’nin adadan ayrılışından birkaç saat sonra, Çin ile Tayvan ortasındaki orta nokta olan, Beijing’in tanımadığı lakin “saygı duyduğunu” söylediği Tayvan Boğazı’ndaki orta çizgi boyunca 20’den fazla savaş uçağı gönderdiğini söyledi.
‘İrrasyonel bir eylem’
Tayvan Savunma Bakanlığı ise bu gelişmeler akabinde yaptığı açıklamada, ordusunun “normal” fakat temkinli bir duruşta beklediğini açıkladı. Bakanlık, gerçek mermilerle yapılan tatbikatların, “statükoyu değiştirmeye” yönelik “irrasyonel bir eylem” olarak nitelendirdi. Bakanlık yaptığı öte yandan, “Tayvan denizi ile etrafındaki adaların etrafındaki düşman faaliyetlerini yakından izliyoruz ve uygun biçimde hareket edeceğiz” dedi.
PLA: Tayvan Boğazı’ndaki gayeler vuruldu
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığından yapılan açıklamada, “Tayvan Boğazı’nın doğusundaki kimi bölgelere konvansiyonel füzelerin ateşlendiği, amaçların muvaffakiyetle vurulduğu” belirtildi.Savunma Bakanlığı, Pelosi’nin uçağının Tayvan’a ulaşmasının akabinde, Ada etrafında “bir dizi askeri tatbikat” düzenleyeceğini duyurmuştu.
Çin insansız hava aracı Kinmen Adası üzerinde uçtu
Öte yandan Tayvan Savunma Bakanlığı, Çin ordusuna ilişkin bir insansız hava aracının, Pelosi’nin ayrılmasının akabinde dün gece Tayvan’a bağlı Kinmen Adası (Quemoy) üzerinde uçtuğunu bildirdi. 1950’lerden beri Çin’e ilişkin hiçbir hava aracı Kinmen üzerinde uçmamıştı.
Pelosi ve 5 kişilik Kongre heyetini taşıyan uçak evvelki gece Tayvan’a ulaşmıştı. İki haftadır hakkında spekülasyon yapılan, ABD ile Çin ortasında tansiyona sebep olan ziyaret, Beijing’in reaksiyonunu çekmişti.
Ne olmuştu?
Çin Dışişleri Bakanlığı, Pelosi’nin uçağının evvelki gün Tayvan’a inmesinin çabucak akabinde yaptığı açıklamada, ziyareti kınadığını bildirmiş, Savunma Bakanlığı da ada etrafında “bir dizi askeri tatbikat” düzenleyeceğini duyurmuştu. Dışişleri Bakanlığı, gece saatlerinde ABD’nin Beijing Büyükelçisi Nicholas Burns‘ü çağırarak ziyarete dair rahatsızlığını iletmişti.
Pelosi’nin ziyaretinde “demokrasinin korunması ve savunulması” bildirileri öne çıkmıştı. Temsilciler Meclisi Lideri, Tayvan önderi ile görüşmesinde, “ABD’nin Tayvan ile dayanışması hayatidir. Tayvan’da ve dünyanın geri kalanında demokrasiyi müdafaa kararlılığımız değişmemiştir. Ziyaretimiz, ABD’nin Tayvan’a dayanak kelamını terk etmediğini açıkça göstermiştir” sözlerini kullanmıştı.
82 yaşındaki Pelosi’nin birincinin nisan ayında yapmayı planladığı ziyaret, Covid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” unsurunun tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” manasına geleceği ihtarında bulunmuştu.
Pelosi, 25 yıl ortadan sonra Ada’yı ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri oldu. Daha evvel 1997’de Newt Gingrich, bu misyonu yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
halktv.com.tr // Dış Haberler