Türk lirasındaki bedel kaybı nedeniyle Gürcüler başta olmak üzere Rus ve Ukraynalılar, bir müddettir alışveriş yapmak için Kemalpaşa ilçesine geliyor. Yoğunluk Kemalpaşa’da yiyecek dalında faaliyet gösteren lokanta ve ulaşım kesiminde iş yapan esnafın yüzünü güldürürken en büyük çıkarı ise zincir marketler sağlıyor.
“BİRÇOK ALIŞVERİŞLERİNİ BURADAN YAPIYORLAR”
Kemalpaşalı taksici Kubilay Veziroğlu, “Gürcülerin parası 100 lari, bugünkü Türk parasıyla 670 liraya denk geliyor. Bu da Gürcülerin parasını bedelli kılıyor. Gördüğünüz üzere, işte birçok alışverişlerini buradan yapıyorlar. Genelde yiyecek biçimi ne varsa zeytinyağı, zeytin, turşu ve una misal birçok şey. Bir mutfakta ne lazımsa. Bugün evvelki günlere nazaran biraz daha seyrek. Bilhassa son aylarda yoğunluk daima bu türlü. Paramızın kıymet kaybı ve Gürcistan parasının bedel kazanmasından ötürü bu yoğunluk devam ediyor” diye konuştu.
“BURASI UCUZ OLDUĞU İÇİN GELİP BURADAN ALIYORUZ”
Gürcü vatandaş Maya, “Gürcistan’dan alışveriş yapmaya geldim. Burası ucuz diye geldim. Bizden ucuz olduğunuz için alışveriş yapıyoruz. Sizin paranızın pahası düştü. En çok alışverişte tatlı şeyler, yağ vesaire ve daima geliyoruz. Kıyafet, yemek o denli şeyler alıyoruz buradan. Bizler, burası ucuz olduğu için gelip buradan alıyoruz. Ucuza alışveriş yapıyoruz. Biz, buraya her hafta geliyoruz. Yemek yemek içinde geliyoruz, tıpkı vakitte da alışveriş yapıp gidiyoruz buradan” dedi.
“MÜŞTERİMİZİN YÜZDE 99’U GÜRCÜLER”
Kemalpaşa’da dokumacılık işiyle uğraşan esnaf Mehmet Karamahmutoğlu, şöyle konuştu: “Şu anda cumartesi-pazar ve tatilde olduğumuz için yoğunluğumuz var. Gürcülerde hafta sonu olması nedeniyle yoğunluk alışılmış ki burada artıyor. Biz hudut kapısında olduğumuz için olağandır. Müşterimizin yüzde 90’ı, hatta yüzde 99’u Gürcüler diyebilirim. Gürcülerin ağır gelmesinin sebebi, Gürcülerin paralarının bedelli olması. Bizim paramızın paha kaybından kaynaklı fiyatlarımız Gürcülere cazip geliyor. Gürcüler besin için geliyorlar. Besinin yanı sıra bizden de alışveriş yapıyorlar. Fakat Kemalpaşa’ya gelen Gürcülerin yüzde 70-80’i besin alışverişi yapmak için geliyor.
“SADECE DÜKKANI ÇEVİRMEK İÇİN SATIŞ YAPIYORUZ”
Kurlar yükseldiği için biz de eserleri yüksek alıyoruz lakin karımızı düşük tutarak satış yapıyoruz. Gürcülerin iç piyasasında doğal ki fiyatlar yüksek. Biz, kar marjımızı minimuma indirmişiz. Yalnızca dükkanı çevirmek için satış yapıyoruz. O denli yüksek kar emelimiz yok. Sürümden kazanırken tıpkı vakitte da metrajlı satmaya uğraş ediyoruz. Alışılmış ki iç piyasamızdaki üzere yüzde 300-400 bir karla para kazanmıyoruz. Yalnızca kendi içimizde dönmeye çalışıyoruz. Pandemiden çıktık ve işletmem iki sene kapalıydı. Bu müddet içerisinde hiçbir iş yapamadık ve sıfırla çıktık. İşler açıldıktan sonra da kendi yağımızla kavrulup gidiyoruz. Şimdilik, şükürler olsun işlerimizden mutluyuz.”
“YAĞMACILIK VAR ADETA ULUSAL MARKETLERDE”
Kemalpaşalı esnaf Ömer Akbıyık ise şunları söyledi: “Gürcülerin ağır olduğu caddede bizim de dokumacılık dükkanımız var. Gürcülerin bize tesiri şöyle; iş açısından hoş oluyor. Lakin büyük firmalara ilişkin marketlerin artmasıyla bu da biz küçük esnafları maalesef öldürüyor. Bilhassa para ve sermaye daha çok büyük şirketlere hakikat yönelmeye başladı. Buna bağlı olarak, evet bize bir getirisi var lakin bu tam olarak bu halka yansımıyor. ve biz, burada küçük esnaf olarak para kazanıyoruz diyemeyiz, desek de palavra olur. Evvelden Gürcüler bize şöyle yarıyordu; ekonomileri bizden güzel olmadığı periyotlarda çayımızda Gürcü çalıştırıyorduk. O vakit onların bedensel gücünden yararlanıyorduk. Artık ise paramızın pahası fikir bize gelen işçilikte azalma başladı. Hatta artık personellik için de gelmiyorlar. Artık ise alışveriş için geliyorlar ve gördüğünüz üzere yağmacılık var adeta ulusal marketlerde. Burada iki tane büyük firma varken son bir yıl içerisinde yediye çıktı. Hatta yeni firmaların gelmesi için projeler de var. Sonrasında kargoculuk da başladı. Gürcüler burada, bu türlü gelip küçük esnaftan da almıyorlar. Firmalarla anlaşıp kargolarla gönderiyorlar ki bu da natürel büyük firmalara yaradı. Kemalpaşa’da küçük esnaf ölmeye başladı. Yani bu bahiste nasıl bir adım atılmalı, onu da bilmiyoruz ve yalnızca bekliyoruz. Dediğim üzere, Kemalpaşa’da iki tane varken yedi tane kurumsal mağaza oldu. Hala daha yeni projeler var ki yerli marketler çalışamayacak doğal olarak. Zira ucuz materyaller gelmeyecek buradaki yerli marketlere. Anlayacağınız, sermaye Kemalpaşa’dan aşağıya hakikat akıyor.”
“GÜRCİSTAN’DA YİYECEK, İÇECEK BİR ŞEY KALMAMIŞ ÜZERE DAVRANIYORLAR”
Kemalpaşalı emekli öğretmen Mehmet Yılmaz da “Kemalpaşa’da yoğunluk var. Doğrusu, ticari manadaki yoğunluk yalnızca Gürcüler ve ulusal marketlerin karları açısından olumlu. Lakin Kemalpaşa halkı ve küçük esnaf açısından. Bugünden yarına önemli ziyanlara uğrayacağı bir ortam yaratılıyor. Zira Gürcü vatandaşları, burada yaptığı alışverişlerde kendi paralarına nazaran daha ucuza mal ettikleri için Kemalpaşa’daki alışverişlerde fiyatların artırılmasına neden oluyorlar. Bu yoğunluğun giderilmesi manasında önemli bir formda devlet tarafından ve veya yöneticiler tarafından önlem alınmaz ise yoğunluğun bizim halkımızın üzerinde, ticari manada ve alım gücünde olumsuz tesir yaratacağına inanıyorum. Biz karşıdan gelen Gürcü vatandaşlarla görüşüyoruz bu mevzuları fakat güya Gürcistan’da yiyecek, içecek bir şey kalmamış üzere davranıyorlar. Kemalpaşa’da küçük esnafın dışında ulusal marketlere yöneldikçe buradaki alım gücü önemli bir biçimde düşüyor. Kendi paraları bizim paramız karşısında kıymet kazanmış olmasından kaynaklanıyor bu. Bir vakitler 100 liraya 100 lari alırken artık lakin 15 lari alınabiliniyor. Gürcü vatandaşlar da 100 lari bozdurarak 500-600 lira alışveriş yapabiliyorlar” dedi.