Türkiye’de ziraî üretimin kıymetli bir modülü olan pamuk yeniden kuraklık kıskacında. Bu yıl sonbahar ve kış aylarını neredeyse yağmur yüzü görmeden geçiren tarım toprakları önümüzdeki günler için de tehlike oluşturuyor. Dokumacılık bölümünün en kıymetli kaynağı olan pamuk da bu ıstıraptan etkileniyor. Çünkü kurak günlerin uzaması mart-nisan aylarında ekimi yapılacak pamuğun başka eserler üzere istediği suya kavuşamaması manasına geliyor. Ayrıyeten Türkiye’deki pamuk üretim bölgelerinde yıllık yağış ölçüsü düşük olduğundan ziraî sulama kullanılıyor. Lakin, bu yıl barajlardaki su düzeyi düşük olduğu için kâfi yağışı alamayan toprağa ziraî sulamanın da ne kadar katkısı olacağı kestirilemiyor. Bu bahiste güç maliyetleri de üreticiyi zorluyor.
‘SULAMAYI UYGUN YÖNETMELİYİZ’
Ulusal Pamuk Kurulu İdare Heyeti Lideri Bertan Balçık, pamuğun çok su istemeyen bir bitki olduğunu belirterek, “Sürdürülebilirlik projeleri kapsamında az su, gübre kimyasal kullanımı yer alıyor. Bunların hedefi, iklim değişikliğine ahenk göstermek ve girdileri azaltmak. Daha evvelki yıllarda yaşanan kuraklık pamukta sulamayı nasıl yönetmemiz gerektiğini gösterdi. Kıymetli olan suyun şuurlu kullanılması. Pamuk üreticisi yaşanan kuraklığı uygun yönetiyor” dedi. Devlet Su İşleri kanalıyla basınçlı su sistemine geçilmesi gerektiğinin altını çizen Balçık, “Damla sulama dediğimiz sulama sisteminin hayata geçirilerek şu anda kullanılan suyun yarısıyla pamuk yetiştirmek mümkün olacak. Türkiye’de uygulanan sulama sistemlerinde açık kanal sistemi var” diye konuştu.
FİYATLAR ARTACAK
Geçen sene fiyatların 60 lirayı bulduğunu belirten Bertan Balçık, şu anda fiyatların 40 liralarda olduğunu söyleyerek, “Dünyadaki sakinlik, Rusya Ukrayna savaşı, Çin’in Kovid siyaseti fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Dünyada fiyatlar 110-120 sentten 80 sentlere geriledi. Dünyada ve Türkiye’de fiyatlar düştüğü için pamuk ekim alanlarında daralma olacak. Pamuk üretim alanları bu yıl 500 bin hektardı. Bu sayının 450 bin hektara düşmesini bekliyoruz. Bu durum 2023’ün kasım, aralık ayında fiyatlarının bugünkü düzeyinden daha yüksek olmasını gösterecek. Dünyada fiyatların 80 sentten 110 sentlere çıkacağını öngörüyoruz” tabirlerini kullandı.
‘VERİM YÜZDE 10 DÜŞEBİLİR’
Kuraklığın her eseri etkilediği üzere pamuğu da etkilediğini tabir eden Âlâ Pamuk Uygulamaları Derneği Genel Müdürü Şükran Bayçura, “İklim değişikliği, kuraklık ve toprakların çölleşmesi tüm ziraî aktiviteyi etkileyecektir. Dokuma markalarının 2025 yılına kadar tedarik edecekleri eserlerde kullanılacak pamuğun yüzde 100’nün sürdürülebilir kaynaklardan sağlanması tarafında maksatları mevcut” dedi.
İzmir Ticaret Borsası İdare Heyeti Üyesi İsmail Emin Kentli de, ekim alanlarının daralmasına dikkat çekti. Kentli, “Beklenen yağışların gerçekleşmemesi durumunda pamuk ekim alanlarında bir ölçü azalma olabilir. kuraklık, ekimi yapılan pamukların randıman ölçüsünde da yüzde 10-15 düzeylerinde kayba ve eser kalitesinin düşmesine neden olabilecektir” dedi. Pamuk fiyatlarının bu yıl üreticilerin beklentisini karşılamadığını da belirten Kentli, “Fiyatların önümüzdeki devirdeki seyri de üretimde belirleyici olacaktır” sözlerini kullandı.
TOPRAĞIN ISLAK OLMASI GEREKİYOR
pamuk ekim periyodunda toprağın nemli ve muhakkak bir derinliğe kadar ıslak olması gerektiğini söyleyen Adana Ziraat Odaları Vilayet Uyum Lideri ve Yüreğir Ziraat Odası Lideri Mehmet Akın Doğan, “Gerekli yağışı alırsak ekim devrinde kasvet yaşamayız. Kuraklığın devam etmesinden telaşlıyız. Yağış olmazsa da toprağı ziraî sulama ile kendimiz ıslatmak zorundayız” dedi.