Otomobil fiyatları her geçen gün yükselmeye devam ediyor. Yıl başından bu yana fiyatlarda gerçekleşen artış yüzde 50’leri aştı.
Gelinen noktada, neredeyse piyasadaki tüm modeller yüzde 80 ÖTV dilimine girdi.
Hatırlanacak olursa, ÖTV sisteminde en son Ocak ayında yapıldı. Buna nazaran, motor silindir hacmi 1.6 litreyi geçmeyen araçlarda yüzde 45 ÖTV oranı için belirlenen matrah limiti 120 bin TL oldu. Yüzde 50 ÖTV için belirlenen matrah üst sonu 150 bin TL iken, yüzde 60 ÖTV için 175 bin TL ve yüzde 70 ÖTV için 200 bin TL oldu.
Böylece, vergisiz fiyatı 200 bin TL’yi aşan tüm arabalar yüzde 80 ÖTV dilimine girer oldu.
ÖTV dilimlerine araçların bayi fiyatları üzerinden bakılacak olursa, 353 bin TL ile 401 bin TL ortasında kalan arabalar yüzde 70’lik ÖTV dilimine girerken, 401 bin TL’den daha değerli arabalar yüzde 80’lik ÖTV dilimine giriyor. Yüzde 70 ÖTV diliminin altında kalan bir araba ise günümüzde bulunmuyor.
Peki fiyat artışları neden kaynaklanıyor? Gelin buna bakalım.
FİYATLARI DÖVİZ KURU VE ÖTV BELİRLİYOR
Türkiye’de satılan arabaların fiyatları döviz kuru ve ÖTV dilimlerine nazaran belirleniyor. Döviz kurundaki en ufak hareketlilik, arabanın TL cinsinden vergisiz fiyatını artırıyor. Vergisiz fiyatı artan araba bir üst ÖTV dilimine geçiyor ve tüketicinin karşısına döviz kurundan daha çok artmış fiyatlar çıkıyor.
Bu durum vakit zaman yapılan matrah güncellemeleri ile engellenmeye çalışılıyor. Lakin, dövizdeki artış vergisiz fiyatları artırdığından, yapılan güncellemeler bir vakit sonra yeniliğini yitiriyor.
Dövizdeki artışın yanı sıra, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde başlayan gelişmeler de araba fiyatlarının son periyotta artan fiyatlarında tesirli oluyor.
Batı ve Rusya’nın karşılıklı yaptırımları sonucunda, Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz akışını kesmesiyle birlikte kıtada güç krizi baş gösterirken, otomotiv sanayisinde de üretim maliyetleri artıyor.
Ayrıca, otomotiv firmalarına modül sağlayan tedarik endüstrisi de güç krizi ile karşı karşıya kaldığından, yedek modül fiyatlarında da hatırı sayılır artışlar yaşanıyor. Tüm bunlar, araçların ülkeye giriş fiyatının artıran etkenler olarak karşımıza çıkıyor.
‘FİYATLAR 3 HAFTADA YÜZDE 15 ARTTI’
Motor Aşin CEO’su Saim Aşçı, gelişmelerin yıl sonuna kadar sıfır kilometre araç fiyatlarında ortalama yüzde 20 artışa neden olacağını söyleyerek, “Aynı durum yedek modüller için de geçerli. Örneğin yalnızca debriyaj balatalarında ve termostatlarda 3 hafta içinde yüzde 15’den fazla fiyat artışı yaşandı” dedi.
Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş da, Avrupa ülkelerinde yaşanan güç kriziyle paralel olarak üretim maliyetlerinin artmasıyla birlikte kademeli olarak sıfır kilometre araç fiyatlarının artacağını, bunun ikinci el araç fiyatlarını da üst çekeceğine değindi.
Gelişmelerin, rekabette öne çıkmak için bugüne kadar dövizdeki artışı fiyatlara çabucak yansıtmayan ve kendi kârlılığından yiyen markalara fazla deva bırakmadığı söylenebilir.