Otomatik Portakal romanının yarattığı etki

Teknolojik gelişmeler öyle bir boyuta ulaşmış, markete bile gitmeden evden oturduğumuz yerden ya da yurt dışından sipariş vererek alışveriş yapmaya, bankaya gitmeden evden dünyanın öbür ucuna para göndermeye, akıllı telefonu kredi kartı gibi kullanmaya kadar dijitalleşme günlük hayatımızın hemen her alanına o kadar egemen olmuştur ki, suç işleyenler de adeta bu duruma ayak uydurarak bilinen suç işleme yöntemleri yerine bambaşka yöntemler geliştirmeye başlamışlardır.

Örneğin, artık hırsızlık suçu konuta girerek, mağdurun cebine el sokularak değil, internet üzerinden mağdurun banka hesabı hacklenerek, dolandırıcılık suçu saadet zincirleri veya çiftlikbanklar vasıtasıyla, sahtecilik suçu da bilgisayar kullanılarak, photoshop vs. yöntemleri ile çok daha kolay bir şekilde ve profesyonelce işlenmektedir.

Görevi kötüye kullanmak

Güveni kötüye kullanma suçu da artık günümüzde klasik işlenme şekilleri dışında, yukarıdaki olumsuz gelişime paralel bir şekilde, yeni ve farklı birtakım yöntemlerle -örtülü kazanç aktarımı suretiyle- işlenmektedir.

Örtülü kazanç aktarımı suretiyle işlenen güveni kötüye kullanmanın bu çeşidinde halka açık şirketlerin yöneticileri, pozisyonları gereği kendilerine emanet edilen şirket malvarlığı veya karını arttırmak yerine, örtülü/hileli birtakım işlemlerde bulunarak azaltmakta veya artmasını engellemektedirler.

Eserde son yıllarda geniş bir uygulama alanı bulan ve her geçen gün diğer ekonomik suçlarda olduğu üzere farklı işleniş biçimleriyle karşılaşılan Sermaye Piyasası Kanunu’nda, Türk Ceza Kanunu’ndaki güveni kötüye kullanma suçunun nitelikli hali olarak düzenlenen Örtülü Kazanç Aktarımı suçu ve işlenme yöntemleri derinlemesine ele alınmaktadır.

Filme uyarlandı

Yazarın en çok okunan ve bilinen romanı Otomatik Portakal, Anthony Burgess’un ününe ün kattı. 1962 yılında yayınlanan roman adeta şok etkisi yarattı.

Ünlü yönetmen Stanley Kubrick tarafından 1971’de filme de çekilen Otomatik Portakal tüm zamanların en sarsıcı romanlarından. Cockney dilinde (İngiliz argosu) bir deyiş vardır. Uqueer as as clockwork orange. Bu deyiş, olabilecek en yüksek derecede gariplikleri barındıran kişi anlamına gelir.

Bu çok sevdiğim lafı, yıllarca bir kitap başlığında kullanmayı düşünmüşümdür. Bir de tabii Malezya’da ‘canlı’ anlamına gelen orang sözcüğü var.

“Tam da anlatmak istediğim durum”

“Kitabı yazmaya başladığımda, rengi ve kokusu hoş bir meyvenin kullanıldığı bu deyişin, tam da anlatmak istediğim duruma, Pavlov kanunlarının uygulanmasına dayalı bir hikâyeye çok iyi oturduğunu düşündüm.”


Sert mizahi üslüp

Eleştirel bir dille romanını kaleme alan Burgess, Alex adlı ana karakter üzerinden öyküsünü anlatıyor. Burgess, siyasi otoritenin sert dayatmalarını ve siyasi hegemonyanın gittikçe şiddetlenen temposunu sert ve mizahi üslupla yeriyor.

İletişim için:

[email protected]

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir