OECD Rekortmeni Türkiye’de Gıda Fiyatlarında Topyekûn Mücadele Albayrak Döneminde de Marketlerde Uygulandı

Gıda fiyatları enflasyonunda Türkiye OECD birincisi oldu. Aslında enflasyon konu bahis olunca her alanda birinciyiz. Dünyada artan fiyatlara bir de TL’nin kıymet kaybı eklendiğinden fark attığımız enflasyon bilgilerinde, geçen hafta Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin açıkladığı ‘topyekûn caba’nın 4 yıl evvelki arşivlerde de marketlerle ilişkilendirildiği görüldü.

İlk olarak OECD bilgilerin bakalım istedik. Dünyada artan enflasyon, tüm ülkelerin ana gündemi haline gelirken, Türkiye bu hususta açık orta fark atmış görünüyor.

pbs.twimg.com

2021 bilgilerinin 2020 ile karşılaştırıldığı bu tabloda da başkan olan Türkiye, 2022’deyse farkı açıyor.

En yakın takipçimiz Estonya’da haziran ayı enflasyonu yüzde 21,8 olurken, Türkiye’de TÜİK datalarına nazaran enflayson 78,62 olarak görünüyor. Temmuzda yüzde 79,60 olmuştu.

pbs.twimg.com

OECD’nin paylaştığı bilgilerde şubat ayı sonunda başlayan Rusya-Ukrayna savaşıyla artan fiyatların mayıs ayında tavan yaptığı düşünülerek o periyoda nazaran gerileme gösteren az sayıda ülke görünüyor. Hollanda, Almanya ve Japonya enflasyonu gerileten ülkelerden. Başka tüm ülkelerde artış görülürken, OECD ortalamasıysa yüzde 10,3 olarak görülüyor.

Enerji enflasyonunda da Türkiye, tekrar en yakın takipçisi olan Estonya’nın yaklaşık iki katı bir orana sahip oluyor

pbs.twimg.com

Kış mevsiminin yaklaştığı şu periyotta Rusya-Avrupa tansiyonunda güç fiyatlarında doğal gaz öncülüğünde gerileme beklenmezken, son devirde Türkiye-Rusya bağları bu açıdan yakın takipte yer alıyor.

Ve can boğazdan bağlantısıyla besin enflasyonuna geliyoruz! Tüm ülkelerde hatta daha çok yoksul ülkelerde problemlere yol açması beklenen besin fiyatlarındaki yükseliş Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü FAO’nun son bilgilerinde gerileme göstermişti.

pbs.twimg.com

2022’nin başında tarihi rekorlar kıran Global Besin Fiyatları Endeksi, son 10 yılın en sert düşüşünü temmuz ayında gösterdi. Son 5 aydır düşüş gösteren endekste Türkiye’nin başrolünde olduğu tahıl koridorunun da tesirli olduğu görüldü. 

Ancak dar ve sabit gelirlinin ana harcama kalemi olarak bütçesinde daha çok alan kaplayan besin fiyatlarında en yakın takipçisi Litvanya yüzde 28,5 oranına sahip olurken, Türkiye’nin oranı yüzde 93,9 olarak görünüyor ki temmuzda da yüzde 94,65 oldu.

Bugün açıklanan tarım dalı üretici fiyatları endeksinde de geçen ay görülen düşüş, bu ay yine yükselişe dönerek yüzde 157,89 oldu.

veri.tuik.gov.tr

Tarım eserleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) 2022 yılı Temmuz ayında bir evvelki aya nazaran %5, bir evvelki yılın Aralık ayına nazaran %108,78, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran %157,89 ve on iki aylık ortalamalara nazaran %79,39 artış gerçekleşti.

Gelelim topyekûn uğraş kısmına! Tarım muharriri Ali Ekber Yıldırım’ın dikkat çektiği çaba ayrıntısı arşivleri tarattı

twitter.com

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, toplumsal medya hesabından geçen günlerde yaptığı paylaşımda Tarım Kredi Kooperatif’lerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla bugünden itibaren başlayan indirime, öbür zincir marketlerin de eklenmesini beklendiğini söyledi

pbs.twimg.com

Nebati, Twitter hesabından yaptığı açıklama dizisinde, Tarım Kredi Kooperatifleri’nde uygulayacak indirimin besin enflasyonuna tesirine değindi.

twitter.com

Petrolde gevşeme, tarımda artış, tahıl koridoru tesirinden de bahsetti

İndirime de değindi

Perakende zincirlerine atıfta bulundu

Zincir marketler de örnek alsın denildi

Küresel besin fiyatlarından bahsedildi

“Birlikten berekete” vurgusu yapıldı

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, gayrimenkul dalına dair de açıklama yaparak, olağan dışı fiyat artışlarını yakından takip ettiklerini söyledi ve “Konuyu mercek altına aldık. Gereken neyse yapıyoruz, yapacağız” dedi.

pbs.twimg.com

Bakanların açıklamalarıysa sürüyor: Varank “Enflasyon bizim de canımızı acıtıyor” dedi

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, dün yaptığı Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Toplu Açılış ve İmza Töreni’nindeki konuşmada, ‘Enflasyon sorunu elbette bizim de canımızı acıtıyor. Fakat emin olun bu sorunun çok büyük bir kısmı global piyasalardaki dalgalanmalardan kaynaklı. İnşallah yakın vakitte enflasyonu da denetim altına alarak, ülkemizi 2023 gayelerine çok daha süratli ulaştıracağız’ açıklamasını yaptı.

“Topyekûn mücadele” arşivlerden çıktı! 2018 Ekim’e geri sardığımız takvim yapraklarında o periyot Hazine ve Maliye Bakanı olan Berat Albayrak, Ağustos ayında yaşanan kur şoku sonrasında yapılan bit toplantıda Enflasyonla Topyekun Uğraş Programı’nı açıklamıştı.

www.aa.com.tr

Berat Albayrak, o devirde kurda yaşanan üst istikametli hareket ve oynaklığın yavaş yavaş geride bırakıldığını belirterek, kurda volatilitenin sona ermesiyle olağanlaşmanın akabinde fiyatlarda rasyonel düzeylere gerileme sağlanmasını vurgulamıştı.

İnternet sitesinde görülen firmalara şu devir enflasyonla ilgili birçok suçlamaya maruz kalıyor.

www.aa.com.tr

‘www.enflasyonlamucadele.org.tr’ sitesi kurulmuş, şu devir stokçuluk, fahiş fiyat suçlaması ile karşı karşıya kalan birçok firma, perakende marka, zincir market ya da STK çabaya takviye vermişti. 2019 sonrasına dair sitenin akışında bir hareket görülmüyor.

2018 yılında sonuç ne oldu? Rahip Brunson Kriziyle başlayan kur atakları Ağustos 2018’de yüzde 17,90 olan enflasyonu eylülde yüzde 24,52 düzeyine çıkardı

Ekim ayında da TÜİK TÜFE verisi yüzde 25.24 olarak açıklandı. Tam bir yıl sonra Eylül 2019’da enflasyon yüzde 9.26 olarak gerçekleşti. İki ay tek hanede kalan enflasyon sonrasında farklı dinamiklerin de devreye girmesiyle yükseliş seyrini sürdürdü.

Ancak değinmeden geçilemeyecek bir gelişme de yaşandı 2018’de

Merkez Bankası’nın o periyot para politikasında Geç Likidite Penceresi (GLP) kullanılırken, 2018 Ocak ayında bir hafta vadeli repo yüzde 8, GLP yüzde 12,75 düzeyinde bulunuyordu. 25 Nisan 2018’de GLP yüzde 13.50’ye çıkarılırken, 23 Mayıs’ta kurdaki yükselişin hızlanmasıyla Merkez Bankası fevkalâde toplandı ve GLP yüzde 13,5’ten yüzde 16,5’e yükseltildi. 

TCMB, 1 Haziran’dan itibaren bir hafta vadeli repo faizinin yüzde 16,5 ile siyaset faizi olarak uygulanacağını duyurarak, 7 Haziran’da da bir hafta vadeli repo faizi yüzde 16,5’ten yüzde 17,75’e çıkardı. Son olarak da 13 Eylül 2018’de siyaset faizi 625 baz puan artışla yüzde 24’e yükseltildi. Kaynak: Dünya

Bu süreçte dolar/TL’de neler oldu?

2018 yılına dolar/TL 3,7946 düzeyinden başladı. 2017 yılında yapılan referandumla değişen sisteme yönelik seçimler yani Cumhurbaşkanlığı Sistemi birinci seçimi 24 Haziran 2018’de yapıldı. 

Mayıs ayında seçim atmosferi gölgesinde dolar/TL’de yükseliş başladı ve 1 Mayıs’ta 4,0623’ten güne başlayan kur, 1 Haziran’da 4,5265’i görürken, seçimler sonrası 1 Ağustos’un birinci günü 5 liraya ulaştı. 13 gün içindeyse 7 liraya ulaştı. Merkez Bankası PPK’da alınan 675 baz puanlık artış sonrasında düşüş trendi hızlanarak yılı 5,2927 düzeyinden tamamladı.

Sosyal medyada ise OECD’nin enflasyon tablosu gündem oldu 👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

👇

Siz ne düşünüyorsunuz? Enflasyonda hem OECD şampiyonu olduk hem de çabaya devam ediyoruz sonuçta 👇 Yorumlara bekliyoruz…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir