Ferit Karahan, birinci gösterimi Berlin Sinema Festivali’nde (2021) yapan sineması “Okul Tıraşı” ile dünyayı dolaştı desek yeridir. Türkiye’de de Antalya ve Ankara sinema şenliklerinde yarışan sinema, son 1.5 yıl içinde en çok ödül alan yerli üretim oldu. Esas rollerini Ekin Koç, Samet Yıldız, Becerikli İpek ve Cansu Fırıncı’nın paylaştığı, senaryosunu Gülistan Acet ve Ferit Karahan’ın kaleme aldığı sinema, güçlü kış koşullarının karar sürdüğü doğudaki bir ilkokulda geçiyor ve oyuncu takımında çok sayıda çocuk da yer alıyor. Nihayet Türkiye’de bu hafta vizyona giren sinema vesilesiyle biz de Karahan’a ulaştık ve aklımızdaki soruları yönelttik.
HERKESİN HİKÂYESİ
– Daha evvel sinemayla ilgili konuştuğumuzda yurtdışındaki izleyicilerin bizim yaşadığımız hayatı distopya üzere gördüklerini söylemiştin. Artık “Okul Tıraşı” nihayet yerli izleyiciyle buluşuyor. Sence onlar nasıl bir memleket görüntüsü görecek? Bildikleri bir görünüm mı olacak bu örneğin, yoksa yabancısı oldukları değişik bir Türkiye mi?
Türkiye farklı bir ülke hakikaten. Milyonlarca insan bu benim öyküm, eksiği var fazlası yok diyecek! Şanslı bir kesim için de bilmedikleri bir dünyanın kapıları aralanmış olacak. En nihayetinde ömrünün bir devrinde okula, hastaneye yahut fabrikaya gitmiş her kısımdan insanın bu öyküye misal bir durumda kaldığını öngörebiliriz. Öteki ülkelerdeki gösterimlerden farklı olarak aslında biz, kendi insanımıza öykü anlatmaya çalışıyoruz. Ama her iki seçenekte de ben sineması seveceklerini düşünüyorum.
– Doğu’daki bir okulda okuyan çocuklar ve onların öğretmenleri etrafına kurguladığın “Okul Tıraşı” çok sayıda ödül aldı, hem Türkiye’de hem yurtdışında. Bu kadar çok ödül almak ne hissettiriyor sana? Şaşırdın mı, bekliyor muydun?
Ben sıkıntımı anlatıyorum, mükafatları yahut şenlikleri düşünmüyorum sineması yaparken. Mükafatlar ve şenlikler, sinemanın tanıtımı ve bütün dünyada insanlara ulaşması için kıymetli bir tramplen. Örneğin Türkiye’de yahut Fransa’da bir şenlikte sineması gösterirsiniz, dağıtımcılar beğenir ve sinema insanlara ulaşır. Lakin buradaki temel durum seyirciye ulaşmaktır. Sinema tam manasıyla o vakit tamamlanmış olur.
“EKONOMİK VE AHLAKİ ÇÖKÜNTÜ VAR”
– Senin sinemasında işlenmemekle birlikte bugün Türkiye’de önemli bir çocuk istismarı var. Çocuk intiharları gittikçe artıyor. Cinsel taciz, tecavüz, yurtlardaki şiddet haberleri gırla… Buradaki temel sorun ne sence?
Şu an Türkiye’de iki temel sorun var, ekonomik ve ahlaki çöküntü. Dikkatli bakıldığında bu iki sorunun birbirine bağlı olduğunu görebiliriz. Herkes bir endişe kafesinde yaşıyor! Bu kafes, birtakımı için iktidarken bir oburu için toplum ya da aile olabiliyor. Endişeden kaynaklı palavra ve kendi dileğini gerçekleştirmek için her yolun mübah olduğunu düşünen ve bütün bunlara sessiz kalan insan sayısı her geçen gün artıyor. Büsbütün bir akıl tutulması yaşıyoruz. Yeni bir cehennemimiz var artık. Kötülük o kadar sıradanlaşmış ki artık, berbatlığa dair bir haber dahi okumak banalleşti. Francisco Goya, “Aklın uykusu canavarlar yaratır” der. Büsbütün bu türlü bir atmosferde yaşıyoruz maalesef. Esaslı bir eğitim ve ahlaki programa muhtaçlığımız var ve bu istikametiyle aslında bizim sinemada anlattığımız duruma tekabül ediyor.
“AGRESİF” OLACAK
– Sinemanın yaz aylarında vizyona girmesi senin fikrin miydi? Gereğince izleyiciye ulaşacak mı bu takvimde?
Filmi aslında mart ayında vizyona koymayı düşünüyorduk; ama hem Covid-19 pandemisi hem de sinemalardaki yoğunluk bizi o periyotta sineması göstermekten alıkoydu. Bizim Kanat (Doğramacı) ile aldığımız bir karardı ve hakikat vakit olacağını umuyorum. Yaz aylarında da birçok insan sinema izlemeye gidiyor ve bizim sinemanın bir karşılığının olacağını ümit ediyoruz.
– Sıradaki projenden bahsedelim mi biraz da? Tekrar “Okul Tıraşı”ndaki üzere güç bir mevzuya mı eğileceksin?
Henüz senaryo üzerinde çalışıyoruz lakin daha agresif ve politik bir sinema olacağını öngörüyorum. Yazarken rastgele bir oyuncu düşünmüyorum. Daha çok yeni bir biçim ve yeni bir muhteva arayışı içindeyim. Sineması izleyecek insanların yeni bir tecrübe edinmeleri benim için kıymetli.