CAMILLA’NIN HANGİ TACI TAKACAĞI BELİRLİ OLDU
Bir de öteki çok merak edilen bir detay var. Merasimde kocası Charles’a eşik edecek olan konsort kraliçe Camilla ile ilgili o detay. Kurallar gereği Camilla da merasimde bir taç kullanacak. Görünümünü de ailenin koleksiyonuna ilişkin öteki bedelli takılarla tamamlayacak. İş son noktada gelip Camilla’nın o merasimde hangi tacı takacağına odaklanıyor.
ÜNLÜ ELMAS YENİDEN GÜN YÜZÜNE ÇIKMAYACAK
Aylar evvel Camilla’nın, kocasının taç giyme merasiminde,tartışmalı Kuh-i Parıltı (Işık Dağı) elmasını taşıyan bir tacı kullanacağı ileri sürülüyordu. Bu argümana nazaran Bir vakitler Kraliçe 2. Elizabeth’in annesi, Kral 6. George’un eşi Ana Kraliçe Elizabeth’in taktığı Kuh-i Işık (Işık Dağı) isimli elması barındıran o ünlü taç, 6 Mayıs’ta Camilla’nın başını süsleyecekti. Ana Kraliçe, eşinin kral olarak taç giydiği merasim başta olmak üzere birçok kıymetli aktiflikte kimine nazaran ‘tartışmalı’ kimine nazaran ‘lanetli’ elmasla süslü tacı kullanmıştı. Ancak Buckingham Sarayı’ndan yapılan açıklamaya nazaran bu planda bir değişiklik oldu. Yüzyıllar boyunca; Hindistan başta olmak üzere çeşitli ülkelerin kendilerine ilişkin olduğunu ileri sürdüğü o elmas, merakla beklenen merasimde gün yüzüne çıkmayacak. Bu biçimde birtakım politik tartışmaların önüne geçilmesi de sağlanmış olacak.
Yapılan açıklamaya nazaran Camilla, 1911 yılında Kral 5. George’un karısı Mary’nin kullandığı tacı takacak. Her ne kadar beklenen olmasa da bu taç da 1911 yılındaki o merasimden sonra birinci kere kullanılmış olacak. İşin aslı o tacın da Işık Dağı (Kuh-i Nur) almasıyla kontaklı olması. Zira başlangıçta bu tacın üzerinde o kıymetli elmas yer alıyordu. Ama sonra bu taş Kral 6. George’un 1937 yılındaki taç giyme merasiminde eşi Ana Kraliçe Elizabeth için hazırlandı. Ana Kraliçe Elizabeth yani Elizabeth’in annesi üzerinde Işık Dağı elmasını taşıyan o tacı kocası Kral 6. George’un hükümdarlığı devrinde bir parlamento açılışında ve sonra da kızı 3. Elizabeth’in 1953 yılındaki taç giyme merasiminde kullanmıştı.
KRALİÇE’NİN KOLEKSİYONUNDAN ÖBÜR ELMASLAR KULLANILACAK
Camilla’nın 6 Mayıs’taki taç giyme merasiminde Kraliçe Mary’nin tacını giyeceği kesin. Bu halde bu taç uzun vakit sonra birinci kere gün yüzüne çıkmış olacak. Lakin üzerinde kimi değişiklikler yapılacak. Kraliçe 2. Elizabeth’in anısına tacın üzerine, onun koleksiyonunda yer alan Cullinan 3, Cullinan 4 ve Cullinan 5 isimli elmaslar yerleştirilecek. Bu ortada çabucak hatırlatalım ki Cullinan elmasları, 1908 yılında o vakte kadar bilinen en büyük işlenmemiş elmas kütlesinden kesilmişti. Kraliçe 2. Elizabeth bu elmasları kimi vakit broş olarak kullanıyordu.
1911 yılında Kral 5. George’un taç giyme treninde bu taç eşi Kraliçe Mary tarafından kullanıldığında üzerinde Kuhi Parıltı elması vardı. Lakin yıllar sonra 1937’de Kral 6. George’un taç giyme merasimi için o kıymetli elmas taçtan çıkarıldı ve yerine öteki bir elmas yerleştirildi. Tacı o haliyle Ana Kraliçe Elizabeth kullandı.
Camilla için bu ünlü tacın üzerine yeniden ailenin koleksiyonunda yer alan Cullinan elmasları yerleştirilecek.
IŞIK DAĞI ELMASININ DEĞİŞİK BİR ÖYKÜSÜ VAR
Aslına bakılırsa İngiliz kraliyet ailesinin sahip olduğu her tacın ve o taçların üzerindeki kıymetli taşların hepsinin kendine mahsus bir öyküsü var. Lakin Farsça ismiyle Kuh-i Parıltı Türkçe söylersek Işık Dağı isimli o elması taşıyan bu tacın öyküsü farklı. Kral 6. George’un ve Kraliçe 2. Elizabeth’in taç giyme merasimlerinde Ana Kraliçe 1. Elizabeth’in başını süsleyen, sonra Kraliçe 2. Elizabeth’e artık de Kral Charles’a geçen tacın üzerinde tam 2 bin 800 tane elmas var. Bu bir yana. Tacın en çarpıcı özelliği ise ön çaprazında bulunan 105 karatlık Kuh-i Işık (Işık Dağı) elması. Bu tacın kıssası, birçok şahsa nazaran “uğursuzluğu” ve “laneti” o iri elmasta kapalı esasen.
10 YAŞINDAKİ İMPARATOR, KRALİÇE VICTORIA’YA ARMAĞAN Mİ ETTİ?
Önce o kıymetli elmasın tarihine şöyle bir bakalım… Kuh-i Işık (Işık Dağı) elması, İngilizlerin argümanına nazaran 1850 yılında, Hindistan’ın Sih imparatoru tarafından Kraliçe Victoria’ya armağan edildi. O periyotta bu elması Victoria’ya armağan ettiği ileri sürülen imparator ise yalnızca 10 yaşındaydı.
SÖMÜRGECİ GEÇMİŞİN KARANLIK GÜNLERİNİN SİMGESİ: Olayın öbür tarafına, yani Hindistan’a nazaran ise bu elmas armağan edilmiş değil. Tam bilakis İngilizler tarafından zorla ellerinden alınmış, daha net söylersek “çalınmış.” Hint tarafına nazaran bu “lanetli” taç, İngiltere’nin sömürgeci geçmişinin karanlık ve acılı anılarıyla dolu.
KRALİÇE’YE DAVA
Her ne kadar bu elmasın bulunduğu taç artık Kral 2. Charles’ın elinde olsa da Hindistan, üzerindeki Kuh-i Işık elmasının kendilerine ilişkin olduğunu ve “yuvasına” geri dönmesi gerektiğini ileri sürüyor. Bütün bu tartışmalar hatta yasal adımlar, 2000’lerin birinci yarısından bu yana devam ediyor. 2015 yılında Hint iş insanları ve sanatkarlar, İngiliz hükümetinin, elması Hindistan’a geri vermesi için Kraliçe’ye karşı dava açtı. Bu davanın temelinde ise 2009’da İngiliz Parlamentosu’ndan geçen bir yasa vardı. Hint küme, çalınmış sanat yapıtlarını geri vermesini öngören yasa çerçevesinde bu davayı açtı. Lakin şimdi bu mevzudaki sorun çözülmüş değil.
Hindistan’da iktidarda bulunan partisinin sözcüsü The Telegraph gazetesine verdiği demeçte bu bahis hakkında şunları söylemişti: “Kraliyet tacında bulunan bu mücevher, İngiltere’nin sömürgeci geçmişiyle ilgili acı dolu anıları gündeme getirebilir. Genç nesiller o periyodu çok güzel bilmese de Hindistan beş yüzyıldan fazla müddettir yabancı idarelerin baskısı altında ezildi.”
ERKEKLERE UĞURSUZLUK GETİRİYOR: Gelelim taçla ilgili efsaneye… Buna nazaran Kuh-i Işık elması yalnızca bayanların kullanabileceği bir mücevher. Bu elması kullanan erkeklerin başı kederden ve karşıtlıktan kurtulmuyor. Elmas, bayanlara ise talih getiriyor. Her ne kadar en azından bayanlara baht getirdiğine inanılsa da bu elmas, birçok şahsa nazaran lanetli. Zira, bir ülke halkının gözyaşlarının izlerini taşıyor. Hindistan’ın İngiltere baskısı altında yaşadığı yılların bir simgesi.
DİĞER ÇİFTİ HİNDİSTAN’IN ELİNDE
Değerinin 100 milyon sterlin olduğu belirtilen Kuh-i Işık (Işık Dağı) elmasına biraz daha yakından bakarsak… Tam olarak 105.6 karat olan bu elmasın son bölümünde tartısı 21.6 gram olarak ölçüldü. Elmas, uzun mühlet boyunca “mücevherlerin kralı” olarak bilindi. Dünyanın en pahalı elmaslarından biri olan Kuh-i Işık elmasının başka çifti Darya-i Ziya’nın (Işık Denizi) Hindistan’da olduğu düşünülüyor.
Bu göz kamaştıran elmas tarih boyunca el değiştirdi. Hindu, Rajput, Babür, İran, Afgan ve Sihlerin eline geçen taç son olarak İngiliz kraliyet ailesinde kaldı. İngiliz takviyeli Doğu Hindistan Şirketi, MS, 1849’da Pencap bölgesini ele geçirince elmasın da sahibi oldu. 1845 ile 1849 ortasında yaşanan Anglo-Sikh Savaşları’nı bitiren barış antlaşmasında taşın Kraliçe Victoria’ya verileceği unsuru yer almıştı. Elmas, ağır güvenlik tedbirleri altında o zamanki ismiyle Bombay’dan yani Mumbai’den HMS Medea isimli gemiyle İngiltere’nin Portsmouth kentine gönderildi. Sonunda da 1850 yılının temmuz ayında Londra’da özel bir merasimle Kraliçe Victoria’ya sunuldu.
TAŞIN YANINDA ‘LANET’ NOTU: O sırada Kuh-i Parıltı, kolun üst kısmına takılan altın ve mineli bir kolluğa yerleştirilmiş elmas üçlüsünün merkez taşıydı. Efsaneye nazaran, taşın yanında lanetini hatırlatan bir not bulunurdu: “Bu elmasa sahip olan kişi dünyaya da hakim olacaktır lakin getireceği tüm uğursuzlukların da şuurunda olacaktır. Yalnızca bir bayan yahut ilah onu dokunulmazlıkla takabilir.”
ELMASI ÖBÜRLERİ DA KULLANDI
Her ne kadar elmas, İngiliz kraliyet ailesinde olsa da Danimarka Kraliçesi Alexandra, 1902 yılındaki taç giyme merasiminde bu pahalı elması kullandı. 1911’de de Kraliçe Mary’nin taç giyme merasimi için bir başta taca yerleştirildi.
ANA KRALİÇE’NİN TABUTUNUN ÜZERİNE BİLE KONULDU
Sonra Kral 6. George’un taç giyme merasiminde bu elmasın yer aldığı tacı Ana Kraliçe taktı. Ana Kraliçe tıpkı elmasla süslü tacı kızı 2. Elizabeth’in taç giyme merasiminde de kullandı. Ana Kraliçe, 2002’de öldüğünde de tabutunun üzerine bu elmasın yer aldığı kraliyet tacı konuldu.