NATO, Rusya’nın Ukrayna savaşı bağlamında nükleer retoriği sıkça kullandığı bir ortamda kapsamlı bir tatbikata başlıyor. Olağanda rutin nitelikli olan lakin mevcut konjonktürde farklı bir boyut kazanan Steadfast Noon nükleer caydırıcılık tatbikatına Rusya’nın neredeyse eş vakitli bir tatbikatla karşılık verecek olması nükleer tansiyonu yükseltiyor. Taraflar birbirlerinin ataklarını yakından izleyecek. Yarın başlayacak ve 30 Ekim’e kadar sürecek NATO tatbikatına ortalarında Amerikan stratejik bombardıman uçakları B-52’lerin de bulunacağı 60 kadar uçak katılacak.
B52’LER KATILACAK
NATO’nun 14 üyesinin iştirakiyle Belçika’daki Kleine Brogel hava üssünün mesken sahipliğinde yapılacak tatbikata nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip dördüncü ve beşinci jenerasyon savaş uçaklarının yanı sıra casus uçaklar ile yakıt ikmal uçakları da katılacak. B-52’ler ABD’nin Kanada hududundaki Kuzey Dakota’da bulunan Minot Hava Üssü’nden havalanacak. Tatbikatın vazife alanı ise Belçika, İngiltere ve Kuzey Denizi olacak.
SİMÜLASYON YAPILACAK
Pilotlar nükleer silahların nasıl atılacağı, yer vazifelileri ise tüm prosedürleri tam uygulayıp silahların yeraltı sığınaklarından nasıl taşınacağı ve uçaklara nasıl takılacağı konusunda tatbikat yapacak. Tatbikat havada ikmal ve öbür ortak prosedürleri de içeriyor. Tatbikatta, doğal olarak, gerçek mühimmat kullanılmayacak ve B61 çeşidi nükleer silahlar depolarından çıkarılmayacak.
Batılı askeri yetkililer gelinen kademede Rusya’nın nükleer durumunda bir değişiklik ya da Rusya başkanı Vladimir Putin’in nükleer atak buyruğu vermeye hazırlandığına ait bir sinyal tespit edilmediğinin altını çiziyorlar. Ukrayna’ya muhtemel bir nükleer atak durumunda NATO’nun birebir biçimde karşılık verme ihtimali yüksek olmamakla birlikte bunun önemli bir fiziki karşılığı olacağı sıkça lisana getiriliyor.
Normalde nükleer duruşu ve faaliyetleri çok bâtın olan NATO, alışılmadık bir formda tatbikatın yapılacağını çok evvelden açıkladı. Bunun gerisinde son derece hassas olan tatbikatla ilgili rastgele bir yanlış anlaşılma riskini düşürmek ve şeffaflık sağlama eforu yatıyor.
HEDEF CAYDIRICILIK
Askeri kaynaklar, tatbikata ait özel bir bildirinin olmayacağını belirterek, “Nükleer tehditte bulunmanın pervasızca ve sorumsuzca olduğunu düşünüyoruz. Rusya bu oyunu oynamayı tercih edebilir lakin biz etmeyeceğiz” bildirisi veriyorlar. NATO Sözcüsü Oana Lungescu da “Bu tatbikat İttifak’ın nükleer caydırıcılığının emniyetli, inançlı ve tesirli kalmasını sağlamaya yardımcı oluyor” dedi. Son Stratejik Konsepte nazaran NATO’nun nükleer kapasitesinin temel gayesi barışı korumak, baskıları önlemek ve caydırıcılığı arttırmak. NATO, nükleer silahlar var olduğu sürece nükleer bir ittifak olarak kalmayı planlıyor. NATO’nun 30 üyesinden yalnızca ABD, İngiltere ve Fransa nükleer güce sahip. Fakat Nükleer Planlama Grubu’nda yer almayan Fransa, NATO’nun nükleer caydırıcılığında direkt role sahip değil.
RUS UÇAKLARI SAVAŞ NÖBETİ TUTUYOR
NATO’nun önümüzdeki günlerde başlatacağı caydırıcı nükleer güçler tatbikatı Rusya’yı teyakkuza geçirdi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, “NATO’nun her yıl emsal tatbikatlar yaptığını biliyoruz. Lakin bu yılki tatbikat çok farklı bir ortamda gerçekleşecek. NATO uçak ve gemilerinde gerçek nükleer silah bulunmayacak olması tatbikatın nükleer caydırıcılık niteliğini değiştirmiyor. Rusya güvenliğini düşünerek gerekli tedbirleri alacaktır” açıklamasını yaptı.
KUZEY’E SEVKIYAT
Rus askeri kaynaklar Rusya Stratejik Hava Kuvvetleri’ne ilişkin 11 bombardıman uçağının Rusya içlerinden Finlandiya ile Norveç hudut bölgesine kaydırıldığını haber verdi. Rusya’nın nükleer silah taşıma kapasitesine sahip TU-160 ve TU-95 uçakları NATO tatbikatı devam ettiği sürece bölgede savaş nöbeti tutulacak. (Nerdun HACIOĞLU)