Ukrayna nükleer güç şirketi “Energo-atom”un, Zaporijya Nükleer Santrali’nde yangın çıktığını duyurması üzerine gözler bir kere daha bölgeye çevrildi. Açıklamada, santralin elektrik şebekesiyle ilişkisinin tarihte birinci sefer kesildiği bildirildi. Kesintiden bir mühlet sonra Zaporijya’da işleyişin olağana döndüğü haberi geldi. Fakat bu haber kaygıları artırmaya yetti.
Ukrayna önderi Volodomir Zelenski memleketler arası topluma bir sefer daha davette bulunarak “Felaket çok yakın” uyarısı yaptı. Zelenski, “İşgalcileri Zaporijya Nükleer Santrali topraklarından derhal çekilmeye zorlayan bir memleketler arası baskıya muhtaçlık var. Milletlerarası Atom gücü kurumu artık olduğundan çok daha süratli hareket etmeli zira Rus ordusunun nükleer santralde kaldığı her dakika global bir radyasyon felaketi riski yaratıyor” dedi.
RUSYA’DAN ÇELİŞKİLİ AÇIKLAMALAR GELDİ
Rusya’dan ise çelişkili açıklamalar geldi. Kimi kaynaklar; Zaporijya Nükleer Santrali’nden Ukrayna’ya olağan halde elektrik tedarik edildiğini belirtirken; Tass Haber Ajansı’nın lokal bir yetkiliye dayandırdığı haberdeyse Ukrayna suçlandı.
Haberde, Ukrayna güçlerinin kesin güç çizgisine ziyan verdiği, bu nedenle de santralden elektrik sağlanmasının imkansız olduğu belirtildi.
AB: DURUM TASA VERİCİ
Avrupa Birliği’nden santaldeki duruma ait açıklama geldi.
AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, toplumsal medyadan yaptığı açıklamada, durumu “Aşırı derecede telaş verici” formunda niteledi. Borrell, Rusya’nın hasarlı elektrik sınırlarının tamirini ve santralin Ukrayna elektrik sistemine tam olarak bağlanmasını sağlaması gerektiğini vurguladı.
Borrell ayrıyeten Memleketler arası Atom Gücü Ajansı uzmanlarının tesise gitmesine müsaade verilmesi gerektiğini belirtti.
6 nükleer reaktör bulunan santral, Ukrayna’daki toplam elektriğin yüzde 20’sini sağlıyor.
AVRUPA’DA GÜÇ KRİZİ
Avrupa’daki bir öbür kaygı de muhtemel bir güç krizine dair.
Rus güç şirketi Gazprom’un 31 Ağustos’ta bakım nedeniyle Avrupa’ya gaz akışını 3 günlüğüne durduracağını açıklaması bu taraftaki korkuları artırdı.
Diğer yandan da Rusya’nın St. Petersburg’un kuzey batısındaki Portovaya’da yer alan doğalgaz tesisinde her gün 10 milyon dolar bedelindeki gazı yaktığı tez edildi.
İşleme tesislerinde gaz yakma teknik yahut güvenlik nedenleriyle yaygın.
Ancak araştırmacılar, Haziran ayından bu yana tesisten yayılan ısıda değerli bir artış kaydetti.
Bu sürecin ölçeği soru işaretlerini artırırken, bilim insanları bunun buzulların erimesini hızlandırabileceğini belirtiyor.
AVRUPA’NIN EN BÜYÜK NÜKLEER SANTRALİ
Ukrayna’nın güneydoğusundaki Zaporijya Nükleer Santrali, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali pozisyonunda bulunuyor.
Altı nükleer reaktör bulunan ve 5 bin 700 megavatsaat elektrik üretim kapasitesine sahip santral, Ukrayna’daki toplam elektriğin yüzde 20’sini sağlıyor.
Santral, 4 Mart’ta Ruslar tarafından ele geçirilmişti. Halihazırda Rus ordusu denetiminde olan santralin etrafında topçu taarruzları yaşanıyor. Ukrayna ve Rusya bu akınlar konusunda birbirini suçluyor.