Akkuyu Nükleer AŞ Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, projenin ana yüklenicisinin değiştirilmesinin akabinde alanda çalışan tüm Türk şirketleriyle kontrat imzalanmaya başlandığını açıkladı. IC İçtaş ise fesih kararının fiilen ve hukuken yürürlüğe konulmasının mümkün olmadığını belirterek, açıklamaya reaksiyon gösterdi.
Zoteeva, Mersin’in Gülnar ilçesinde üretimi devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin (NGS) inşaat alanından yayınladığı görüntü iletisinde, projede ana yüklenici olarak vazife yapan Titan 2-IC İçtaş Anonim Şirketi’ni değiştirmeye karar verdiklerini, şirketle olan mukavelenin 26 Temmuz’da feshedildiğini tabir etti. Projede ana yüklenici olarak TSM Güç İnşaat Sanayi Limited Şirketi ile mukavele imzaladıklarını aktaran Zoteeva, yüklenicinin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına nazaran kurulan bir Türk şirketi olduğunu tabir etti.
‘TAŞERONLARLA KONTRATLAR İMZALANIYOR’
Zoteeva, değişimin akabinde alandaki Türk şirketleriyle kontrat imzalamaya başladıklarını bildirerek, şu değerlendirmede bulundu: “Sahada çalışan Türk yüklenicilerimiz dahil olmak üzere mevcut tüm Türk taşeronlarımızın mukaveleleri, şu an prestijiyle ya yine imzalanmış ya da en yakın vakitte yine imzalanacaktır. Projedeki tüm Türk taşeronlarımızla görüştük ve hepsi de bizimle çalışmayı kabul etti. Şu andan itibaren daha ağır çalışmamız gerekecek. Türk yüklenici şirketlerimizle uzun müddettir, itimada dayalı hakikat bir münasebet sürdürüyoruz. Ben tüm taşeronlarımıza yürekten inanıyorum ve onları her vakit gönülden destekliyorum.”
‘İLK ÜNİTE 2023’TE TAMAMLANACAK’
Proje inşaatında kendileri için en değerli şeyin beşerler olduğunu anlatan Zoteeva, “Sahada çalışan tüm çalışma arkadaşlarımızın güvenliğinin sağlanması ve onlara karşı yükümlülüklerin şartsız olarak yerine getirilmesi bizim teminatımız altındadır. Onların haklarının asla ziyan görmemesi ve korunması konusunun her vakit takibinde olacağız” sözünü kullandı.
Zoteeva, santralin birinci ünitesinin gelecek yıl tamamlanacağını belirterek, “Hedefimize, alanda çalışan ve büyük çoğunluğunun yani yüzde 80’inin Türk vatandaşı olduğu geniş Türk-Rus grubumuzun ortak gayretleriyle ulaşacağımıza inanıyoruz. Başaracağız ve Akkuyu NGS’nin birinci ünitesini 2023 yılında tamamlayacağız” bildirisini paylaştı.
IC İÇTAŞ: FESİH TEŞEBBÜSÜ ULUSAL VE MEMLEKETLER ARASI KANUNLARA AYKIRI
IC İçtaş İnşaat A.Ş ise Akkuyu Nükleer A.Ş. tarafından yapılan fesihin hukuken geçersiz olduğunu belirtti. Bir oldu-bitti durumu yaratılmak istendiği vurgulanan açıklamada, fesih teşebbüsünün fiilen ve hukuken uygulanmasının mümkün olmadığı savunuldu.
IC İçtaş İnşaat A.Ş.’den hususa ait yapılan açıklama şöyle:
“Akkuyu Nükleer A.Ş. tarafından 29.07.2022 ve 30.07.2022 tarihlerinde yapılan basın açıklamalarında sırasıyla ‘Akkuyu NGS projesinde çalışmalarını tamamlayan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ ile kontratın feshedildiği’ belirtilmiş ve ‘Akkuyu Nükleer tarafından Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına nazaran kurulmuş, Türkiye’de hukukî kişiliği olan TSM Güç İnşaat Sanayi Limited Şirketi (TSM) ile kontrat imzalanmıştır’ denilerek kamuoyu yanıltılmaya, bir oldu bitti yaratılmaya çalışılmıştır.
Akkuyu Nükleer A.Ş. tarafından yürütülen bu fesih teşebbüsü hem kontratın tabi olduğu memleketler arası hukuka hem de kelam konusu şirketlerin tabi olduğu Türkiye Cumhuriyeti Hukuku’na açıkça alışılmamıştır. Bu doğrultuda hukuken geçersiz olan bu faaliyetler sonucunda kamuoyunu tekrar bilgilendirme gereği hasıl olmuştur.
Öncelikle tekrar belirtmek isteriz ki tüm Mühendislik, Tedarik ve İnşaat işlerinin (EPC) tek bir Rus şirketine hileli, hukuk tanımaz bir halde verilmesi; Proje’nin idaresindeki Türk şirketlerinin varlığını bir oldu bittiye getirerek bitirmeye, projenin idare takımlarında yer alan 3000’e yakın Türk çalışanı ve bu takımın idaresinde çalışan %93’ü Türk 25000 kişilik çalışan takımımızı tasfiye ederek Türk şirketlerini yalnızca standart inşaat işleri yapan alt taşeron düzeyine indirgemeye çalışmaktır.
Akkuyu Nükleer A.Ş tarafından yapılan basın açıklamalarında yer alan konular gerçeği yansıtmamakta ve kamuoyunda proje alanında her şey yolunda algısı oluşturulmaya çalışılmaktadır. Akkuyu A.Ş.’nin hukuksuz fesih bildirimi kapsamında verdiği talimat çerçevesinde alandaki işler durdurulmuş, on binlerce çalışanımız mağdur edilmemeleri ismine fiyatlı müsaadeye gönderilmiştir. Belirtilenin tersine, teknik güvenliği gerektiren yapıların korunmasına ilişkin işler kapsamında son derece hudutlu bir çalışma yürütülmektedir. Esasen fesih bildirimi ile birlikte alanda hukuken çalışma kuralları ortadan kalkmış olup, sigortalar geçersiz hale gelmiş, patronun yetkili işçimizin alana girişini engellemesi sebebiyle iş sıhhati ve güvenliği kuralları ortadan kalkmıştır.
‘FESİH TEŞEBBÜSÜ KANUNLARA ALIŞILMAMIŞ VE GEÇERSİZ’
Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi kapsamında şirketimiz IC İçtaş İnşaat A.Ş.’nin, Rus Titan-2 şirketiyle (Rosatom ortaklı) %50-50 eşit oranda hissedar olduğu T2-IC Ortak Teşebbüs A.Ş. proje patronu Akkuyu Nükleer A.Ş. ile Mühendislik, Tedarik ve İnşaat Sözleşmesi’ni 22.07.2019 tarihinde imzalamıştır. Lakin kamuoyuna duyurulan fesih teşebbüsü bildirisinde sadece şirketimiz IC İçtaş İnşaat’ın kontratının tek taraflı olarak sona erdirildiği belirtilmiştir. Daha evvel de söz ettiğimiz üzere IC İçtaş İnşaat, Akkuyu Nükleer A.Ş ile direkt hiçbir mukavelenin tarafı olmayıp, Rus TİTAN-2 şirketi ile birlikte kurulmuş olan T2-IC Ortak Teşebbüs A.Ş’nin, TİTAN-2 ile birlikte eşit hak ve yükümlülüğe sahip yüzde 50 hissedarı pozisyonundadır. Projede tüm işler her düzeyde eşit hak ve sorumlulukta ortak olarak yürütülmektedir.
Akkuyu Nükleer A.Ş., bir taraftan T2-IC Ortak Teşebbüs A.Ş.’nin kontratının feshi teşebbüsünü bu çapta bir projeye nazaran son derece yüzeysel ve hukuk tarafından kabul edilemez münasebetlere dayandırmak isterken; başka taraftan bu ortak teşebbüste IC İçtaş İnşaat ile eşit idare hakkına ve sorumluluğuna sahip Rus TİTAN-2 şirketinin alt şirketleri aracılığı ile direkt ve dolaylı olarak yüzde yüz hissedarı olduğu merkezi Rusya’da bulunan TSM Güç İnşaat Sanayi Limited Şirketi (TSM) ile yeni mukavele imzalamıştır. Bu büyüklükte bir Proje’nin Ana Yüklenicisi olarak kontrat imzalanan firmanın rastgele bir iş bitirme yeterliliği olmayan bir “Limited Şirket” olması da yapılan süreçteki oldu bitti yaratma gayretini açıkça göstermektedir.
TSM şirketi ile Akkuyu ortasındaki bu kontrat hem yerleşik hukuka hem de IC İçtaş İnşaat ile Rus TİTAN-2 şirketi ortasında imzalı hissedarlar mukavelesinde yer alan münhasırlık kararları içeren mukaveleye açıkça alışılmamıştır.
Bütün bunlara ek olarak T2-IC Ortak Teşebbüs A.Ş ile Akkuyu Nükleer A.Ş. ortasında imzalı kontrat içinde bağlayıcı karar olan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onayı ile kanunlaşan, 06.10.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu ortasında imza edilmiş olan Milletlerarası Andlaşma’nın 5.5. hususu gereklerine ters olarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin muvafakati alınmadan ve oldu bittiye getirilerek yapılmak istenen bu fesih teşebbüsü açıkça kanunlara, mukaveleye muhalif, hileli ve geçersiz bir süreçtir.
‘ FESİH TEŞEBBÜSÜNÜN UYGULANMASI MÜMKÜN DEĞİL’
Mevcut kontrat kapsamında hala geçerli olan ve birçok ticari, hukuksal ve teknik boyutuyla mutabık kalınmamış ve mahsuplaşılmamış 100’e yakın alt kontrat, 1000’e yakın materyal ve tedarik mukavelesi bulunmaktadır. Bu süreçler mahkeme nezaretindeki tespit davaları ile tüm boyutlarıyla tamamlanmadan durdurulan işlerin hiçbiri TSM’ye yahut öteki şirketlere devredilemez. (EKONOMİ SERVİSİ)