Enflasyona alternatif yatırım aracı olarak gayrimenkul sahneye çıkınca öbür etkenlerle de artan fiyatlar sonrası kiralardaki artış başını alıp gitmiş hali hazırdaki kiracılar da bu durumda nasibini almıştı. TÜFE üzerinden hesaplanan 12 aylık ortalamalarla belirlenen kira artış oranlarında da bu yükselişe hükümet sınırlama kararı alarak, Temmuz 2022-Temmuz 2023 aralığında kira artış oranları %25 ile sınırlanmıştı. Bu sınırlamayla kira artışı periyodunda konut sahipleri de zora düşmüştü. Kiracı-ev sahibi davaları artmış bu davalar için de arabulucu tahlili bulunmaya çalışılmıştı. Bu durumda kiracıyı çıkarmanın yollarını aramaya başlayan konut sahipleri noterden tahliye ihtarnamesi görmeye başlamıştı.
Tahliyeler tahlil mü?
Birinci derece aile üyelerinin taşınması halinde meskenler tahliye edilebilirken, ihtarnamelere karşı uzmanlar ihtarda bulundu. Mahkeme kararıyla tahliye münasebeti ispatlanmazsa bu ihtarnameler geçersiz olarak bedellendiriliyor.
Noterden tahliye ihtarnamesi nasıl geçerli olur?
Dünya’dan Leyla İlhan’ın aktardığına göre, İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Lideri Nizamettin Aşa, konut sahibinin meskenini oğlu, kızı, annesi, babası ve ya da kardeşi üzere 1. derece akrabalarına vermesi halinde kiracıyı tahliye etme hakkı doğduğunu belirtirken, bunun yanında da öbür geçerli sebeplerin ispatlanarak dava açılmasıyla mahkemenin de tahliye kararı verebileceğine dikkat çekti. Aşa, tahliye için bir de 10 yılın tamamlamış olması gerektiğin hatırlatırken, bu durumların dışında noter tahliyelerinin bir geçerliliği olmadığını belirtti.
Kanunen Almanya’dan oğlum gelebilir!
Avukat Hanife Emine Kara, mesken sahibi olup olmadığı fark etmeksizin herkesin noterden ihtarname gönderme imkanına sahip olması nedeniyle, kıymetli olanın ‘ihtarnamede belirtilen argümanların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı’ olduğunu belirtti.
‘Almanya’dan oğlum gelecek’ klişesinin türel karşılığının olduğunu belirten Kara, Türk Borçlar Kanunu 350. maddesinde “gereksinim nedeniyle kira mukavelesinin sona ermesi’ni şu biçimde açıkladı:
Kiralayanın kendisi, eşi, altsoyu (oğlu/kızı), üstsoyu (annesi/ babası) yahut kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu öteki şahıslar için konut ya da işyeri ihtiyacı sebebiyle kullanma zaruriliği varsa, fesih bildirim mühletlerine uyarak dava açmak suretiyle kira mukavelesini sona erdirebilir.
Hangi durumlarda ihtarname gönderilebilir?
Avukat Kara, üstteki sebeplerin yanı sıra, kira borcunun aksatılması, beş yıldan uzun vadeli ve beş yıldan sonra yenilenen kira kontratlarında kira bedelinin artırılması, kira mukavelesinde bulunan 10 yıllık uzama müddetinin dolması üzere sebeplerle de ihtarname gönderebileceğini belirtti.
Kiracı dava açma hakkına sahip mi?
Ev sahibinin kendisi, 1. derece akrabaları ya da kanunen bakmakla yükümlü olduğu bireyler sebebiyle boşaltılan meskenin 3. şahıslara kiraya verilmesi halindeyse, kiracının tazminat hakkı bulunduğu vurgulandı.
Hanife Emine Kara, haklı sebep olmaksızın, üç yıl dolmadan eski kiracıdan diğerine meskenin kiralanamayacağını vurgularken, ‘yeniden kiralama yasağı’ ismi verilen uygulamada kiracının dava açabileceğini de kaydetti.