Yunus Ülger
Almanya’da 2000 ile 2007 yılları ortasında sekizi Türkiye, biri Yunanistan vatandaşı ve bir Alman bayan polis memurunu öldüren Neonazi yeraltı örgütü NSU hakkında hazırlanan zımnî rapor basına sızdırıldı. Hessen Eyaleti Anayasayı Muhafaza Dairesi tarafından 2012’de hazırlanmış 173 sayfa rapor, Alman İkinci Televizyonu’ndaki mizah programı ZDF Magazin Royale ile internet platformu Frad den Staat tarafından yayımlandı. Raporu, programın sunucu Jan Böhmermann açıklarken, internet sayfasında, “120 yıl bâtın kalması istenen raporda neler olduğunu kamuoyunun bilmesi gerektiğine inanıyoruz” denildi. Belgenin evvel 120 yıl saklı kalmasına karar verilmiş, kamuoyunun baskı üzerine müddet 30 yıla düşürülmüştü.
Raporu yayınlanmadan evvel ZDF Magazin Royale tarafından bilgilendirilen Hessen Eyaleti Anayasayı Müdafaa Dairesi, çok kısa bir açıklama yaparak, bahsin incelediğini bildirmekle yetindi. Raporu inceleyen uzmanlar ve siyasetçiler, raporda kurbanlar için yeni datalar olmadığını, daha çok Anayasayı Muhafaza Dairesi’nin Neonazilere yönelik çalışmalarında kusurların yer aldığını bildirdiler. Partilerden Hıristiyan Birlik Partisi (CDU) yayına sert reaksiyon gösterirken, Sol Parti olumlu karşıladı.
‘BÖHMERMANN BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ HUDUDUNU AŞTI’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği şiirle gündem olan Jan Böhmermann’ın NSU saklı evrakını açıklamasına CDU Hessen Eyalet Meclisi milletvekili Holger Bellino’dan sert tenkit geldi. Bellino, raporun yayınlanmasının hukuk dışı olduğunu, hasebiyle Böhmermann’ın basın özgürlüğü hududunu aştığını ileri sürdü. Raporda yer alan bilgilerden çok kümelerin, güvenlik ünitelerinin çalışma sistemleri hakkında bilgi edineceğini, bunun da muhbirlerin hayatını tehlikeye sokacağını söyledi. Bellino, raporun NSU kurbanları ve yakınları hakkında yeni datalar içermediğini belirtti.
Sol Parti’nin Hessen Eyaleti Meclis Kümesi iç siyaset sözcüsü Torsten Felstehausen, rapor sayesinde kamuoyunun Anayasayı Muhafaza Dairesi’nin yıllarca sağ terör konusunda ihmallerini ve berbat çalışmasını bilme imkanı elde ettiğini söyledi. Felstehausen, raporun dairenin haber kaynaklarını korumak için değil, makus çalışmasını saklamak için kapalı tutulduğunu ileri sürdü. Toplumsal Demokrat Parti (SPD), şimdilik açıklama yapmak istemediğini bildirirken, CDU ile koalisyon hükümeti yürüten Yeşiller’den de bir açıklama gelmedi.
ANAYASAYI MÜDAFAA DAİRESİ’NİN İHMALLERİ
Raporu inceleyen araştırma platformu Exif – Recherche und Analyse, raporun yüzde 40’ının Neonazi kümelerin silah ve patlayıcı hususlarıyla ilgili olduğunu bildirdi. Raporun yüklü olarak Anayasayı Müdafaa Dairesi’nin ihmalleri ve yanlışlarını mevzu ettiğini belirten platform, dairenin Neonaziler hakkında oldukça bilgi topladığını, lakin buna karşı bir müdahalede bulunmadığını açıkladı.
Hessen Eyaleti Anayasayı Muhafaza Dairesi, NSU cinayetleri ile Kassel Valisi Walter Lübcke’nin 2019 yılında Neonazi Stephan Ernst tarafından öldürülmesi konusunda daima tenkitlere maksat olmuştu. Halit Yozgat, 2006’da NSU tarafından işlettiği internet kafede öldürüldüğünde, Hessen Eyaleti Anayasayı Muhafaza Dairesi’nin elemanı Andreas Temme orada bulunuyordu. Ne var ki, Temme mahkemede ısrarla cinayetten haberi olmadığını, hiç bir şey görmediğini söyledi. Daire, Kassel Valisi Walter Lübcke’nin katili Neonazi Stephan Ernst’i 2009 yılında ‘aşırı tehlikeli’ niteliyor, ne var ki, 2015’den itibaren Ernst’i izlemeyi bırakıyor.
NSU’nun şimdiye kadar bilinen ve cinayetleri direkt işleyen üç elemanından Uwe Böhnhardt ile Uwe Mundlos, bir banka soygunu sonrasında polis tarafından çembere alınınca 2011 yılında karavanda intihar etmişti. NSU cinayetleri de bundan sonra ortaya çıkmıştı. Örgütün başka üyesi Beate Zschaepe, Münih Bölgesel Yüksek Mahkemesi tarafından ömür uzunluğu mahpusa mahkum edilmişti. Beş yıl süren yargılamada NSU’nun destekçileri ve Alman güvenlik ünitelerinin ihmalleri ve rolleri aydınlatılamadı.