1856 yılında kurulan İsviçreli bankacılık devi Credit Suisse geçen hafta açıklaması gereken 2022 mali ve operasyonel sonuçlarını dün yayınladı. Banka, raporunda şubat ayında açıkladığı finansal sonuçları teyid ederek 2022 yılında 7.3 milyar İsviçre Frangı (8 milyar dolar) ziyan ettiğini açıkladı.
Bu, bankanın 2008 krizinden bu yana açıkladığı en büyük ziyan oldu.
Banka raporunu geçtiğmiz perşembe yayınlamayı planlarken ABD Menkul Değerler ve Borsa Komitesi (SEC) son anda bir müdahalede bulunarak açıklamayı geciktirdi. Credit Suisse SEC’in 2019 ve 2020’deki nakit akışlarına yapılan revizyonlarla ilgili görüşme talep ettiğini bildirdi.
Ancak Credit Suisse için berbat haberler 2022 raporunun yayımlanmasının akabinde sona ermedi. Geçtiğimiz yıl bankanın yüzde 9.9’unu satın alan Saudi National Bank’in (SNB) İdare Konseyi Lideri Ammar Al Khudairy, Credit Suisse’ye daha fazla mali yardımda bulunamayacaklarını açıkladı.
HİSSELER TABANI GÖRDÜ
Bu açıklama üzerine aslında ağır satış baskısı altında olan Credit Suisse payları yeni bir satış dalgasına maruz kaldı. Paylar öğlen saatlerinde günlük yüzde 29 bedel kaybederek 1.59 İsviçre Frangına kadar geriledi. Bu paylar için şu ana kadarki tarihi taban oldu.
Credit Suisse payları geçen haftaki erteleme açıklaması öncesinde 2.68 franktan süreç görüyordu. Yani şu ana kadar yalnızca 1 haftada yüzde 40.6 bedel kaybetti.
Bankanın payları 2023 genelinde yüzde 45.4, son 1 yılda ise yüzde 76.5 eridi. Bu süreçte bankanın piyasa bedeli 19.5 milyar dolardan yaklaşık 6.5 milyar dolara düştü.
ABD’DEKİ BANKANIN İFLASI DA TESİRLİ OLDU
Düşüşte ABD’de Silicon Valley Bank’in (SVB) iflasının akabinde bankacılık sistemine yönelik artan genel kuşkuların da katkısı oldu. ABD’de Fed ve Hazine Bakanlığı banka müşterilerinin mevduatlarının tamamını koruyacağını açıklayarak ülkedeki krizi bastırmış görünse de Avrupa’da Credit Suisse kökenli panik tam gaz devam ediyor.
AVRUPA BORSALARINDA KAYIPLAR SÜRÜYOR
Credit Suisse’te yaşananların tesiriyle Avrupa borsalarında genel olarak düşüşler yaşandı. Londra Borsası’nda FTSE 100’de yüzde 2.97’lik düşüş yaşandı. Alman DAX endeksi TSİ 16.10 prestijiyle yüzde 2.99 gerilerken, Paris Borsası’nda CAC 40 endeksi yüzde 3.6 düştü. Avrupa borsaları için gösterge kabul edilen Euronext 100 endeksi yüzde 3.2 düştü.
SKANDALLARLA ANILAN BANKA
Bir vakitler Avrupa bankacılık dalının bayrak gemisi olarak görülen Credit Suisse son yıllarda sık sık skandallarla anılıyor.
2022 başında Credit Suisse İdare Heyeti Lideri Antonio Horta-Osorio, bir yıldan kısa bir müddet yürttüğü vazifesinden istifa etti. Horta-Osorio, Credit Suisse İdare Konseyi’nin seyahatleri ve şahsî harcamamaları konusunda iç soruşturma başlatma kararının akabinde istifasını duyurdu. Horta-Osorio’dan boşalan vazifeye bugün de misyonunu devam ettiren Axel Lehmann’ı getirildi
2021 yılında ABD merkezli yatırım Archegos Capital Management iflas ederken bu firmaya aracılık hizmeti sunan Credit Suisse’in de teminat tamamlama davetlerine yanıt veremedi. Bu sebeple İsviçreli dev 5.5 milyar dolar ziyan yazmak zorunda kalırken 23 çalışanını da işten çıkarttı.
10 MİLYAR DOLARLIK FONU ASKIYA ALINMIŞTI
2021’de ayrıyeten tedarik zinciri firmalarına kredi sağlayan Greensill Capital’ın geçen yılki çöküşü de bankayı olumsuz etkiledi. Credit Suisse Greensill Capital’ın riskli kredilerini paket halinde müşterilerine satıyordu. Greensill’in 2021 başında yüksek getiri vaadiyle halka arz hazırlığında yatırımcıları yanılttığının ortaya çıkmasıyla firmanın çöküş süreci başladı. İngiltere’de yürütülen soruşturma kapsamında Credit Suisse idaresindeki 10 milyar dolarlık yatırımcı fonu askıya alındı.
TON BALIĞI SKANDALI
Credit Suisse’i 2021’DE sarsan bir öbür skandal ise Mozambik’te yaşandı. 2013-2014 yıllarında Mozambik’te yeni kurulmuş 3 firma Credit Suisse ve Rus VTB’den 2.2 milyar dolarlık kredi aldı. Savlara nazaran büyük bir ton balığı fabrikası almak için kullanılan bu kredilerde devrin hükümeti garantör oldu. Fakat Mozambik yasalarında belirtilmesine karşın bu krediler parlamento tarafından onaylanmadı. 2016 yılında ise hükümet bu kredilere karşılık bankalara Hazine tahvili verdi. Kontroller sonucu alınan kredinin 500 milyon dolarının kayıp olduğu tespit edildi. Bu skandal ülkede finansal bir krizi tetikledi ve mahallî paraları dolar karşısında yüzde 40’a yakın kıymet kaybetti.
Credit Suisse skandaldaki rolü sebebiyle ABD ve İngiltere’de regülatörlere geçen yıl 450 milyon dolarlık ceza ödemeyi kabul etti. Ayrıyeten kelam konusu süreçler sebebiyle 200 milyon dolarlık ziyan yazdı.