ÇİĞDEM YILMAZ/ BOLU– Bolu’nun Çaydurt Yuva köyünde Kurban Bayramı’nın son gününde kimi çocuklarda karın ağrısı, mide bulantısı ve kanlı ishal görülmüş, hastaneye götürülen 20 çocuğa yapılan tetkikler sonucu bağırsak enfeksiyonu olduğu tespit edilmişti. Çocuklardan durumu ağırlaşanlar Ankara’ya sevk edilmiş, çeşitli hastanelerde ağır bakıma alınmıştı. Zehirlenen kişi sayısı dün itibariyle 112’ye yükseldi. Ankara Üniversitesi Cebeci Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Tanıl Kendirli, son duruma ait şu bilgileri verdi:
BEŞ ÇOCUK DİYALİZDE
“Üç ile 15 yaşındaki 6 hastanın tedavisi devam ediyor. Altı hastamızdan 5 çocuğumuza şu an diyaliz uygulanıyor. Dördü ağır bakımda ancak bu hastalarımızdan 2 çocuğumuz ağır bakımdan çıkıp servise alınacak hale geldi. Servise çıkaracağımız çocuklardan biri 4, oburu 15 yaşında. Ağır bakımdaki kalan 2 çocuğumuzun tedavilerine de devam ediyoruz. Onların da biri 6 başkası 12 yaşında. En kısa vakitte kendilerini taburcu etmeyi planlıyoruz.”
KURBAN ATIKLARI
Bölgede araştırmalarını sürdüren Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü yetkilileri, su depolarını besleyen çok fazla kaynak bulunduğunu, mümkün olduğunca hepsinin incelendiğini belirterek, “Kurban Bayramı’ndan sonra sel sularıyla birlikte debi yükseldi. Kurban atıkları sel sularıyla su depolarına karışmış olabilir. Bu ihtimal çok yüksek. Tahlillerimiz devam ediyor. Tahlil sonuçlarımızdan sonra köye su verilecek” dedi.
KAYNAK KESİN ET
Bu kadar kişinin zehirlenmesine yol açan nedene ait araştırmalar sürüyor. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Milliyet’e yaptığı açıklamada ana nedenin bozulmuş et olduğunu söyledi:
“Bu formda salgınlar ülkemizde vakit zaman görülür. Hemolitik Üremik Sendrom (HÜS) çocuklardaki akut böbrek yetmezliğinin en sık görülen nedenidir. Bunun sebebi de bozuk ettir. Çocuklardaki tablo inceliğinde, ishal, kanlı ishal ve böbrek yetmezliğinin olduğu görülüyor. Buna neden olan şey ise et. Et bozulunca bakteri üretiyor, bu da saydığımız tüm bu belirtilerin oluşmasına neden oluyor. Burada ana kaynak et olduğu için, boruların araştırılmasının ve bunlardan örnek alınmasının bir manası yok. Burada bakılması gereken su kaynaklarının ve boruların etrafında rastgele bir hayvan atığı var mı, yok mu? Ya da orada bir hayvan kesilmiş mi? Zira Kurban Bayramı’ndan çabucak sonra yaşandığı için kurban atıklarının da bu sulara karışma ihtimali çok yüksek.
‘BULAŞICI DEĞİLDİR’
Vatandaşlar kestikleri kurbanın atıklarını yeterli gömmemiş olabilir, onlar da yağışlarla birlikte suya karışmıştır. Kırsal kısımlarda hayvan kesim yerleri olmadığından bu atıkların derine gömülmesi gerekiyor. Bu tip salgınlar da bulaşı değildir. Yalnızca kaynağı tüketen beşerler etkilenir. Bu nedenle büyük kitlelere ulaşmaz. Burada risk taşıyanlar o kaynağı tüketenlerdir. Bu tip salgınlarda kaynağı bulup ortadan kaldırmak değerli, kaynak bulunup ortadan kaldırıldığında salgın da biter. Buradaki hadise sayılarına baktığımızda içme suyu kaynaklı olduğu kesin. Sebep olan şeyse yüzde yüz bozuk et.”
D. HAKAN AKGÜN/ Milliyet
VALİ: KÖYE SU VERİLECEK
Hastalığın sebebiyle ilgili araştırmaların sürdüğünü belirten Vali Erkan Kılıç, bütün köyde önlemlerin alındığını belirterek, köye su verilmeye başlanacağını açıklayıp şöyle konuştu: “Bugün (dün) prestijiyle da yavaş yavaş denetimli bir halde köyümüze de su vermeyi düşünüyoruz. Onların da analizleri yapılacaktır. Çok şükür şu anda gidişat güzele hakikat gidiyor ancak etraf vilayetlerde diyaliz gören çocuklarımız var. İnşallah onlar da kısa müddette diyalizden de kurtulurlar ve meskenlerine ulaşırlar. İdari ve isimli süreç başladı. Onunla ilgili hem Valilik olarak hem de isimli süreçte başladı. Adliye kendi araştırmalarını yapıyor. Bizler de kendi araştırmalarımıza başladık. Onlar devam ediyor. Onun sonucunu da göreceğiz.”
‘YOĞUN ET KOKUSU VARDI’
Yuva köyünün muhtarı Murat Erdoğan, kimilerinin zehirlenmelerin etten, kimilerinin da sudan kaynaklandığını söylediğini belirterek, “Ekipler rahatsızlananların içtiği su ile yediği yiyeceklerden numune aldı. Bulaşıcı bir hastalık mı, değil mi, aşikâr değil. Köylüler de korkuyor. Bu suyu içmeyen, damacana su kullanan da hastanelik, suyu içen birtakım vatandaşlarımızda da hiçbir şey yok. Tıpkı meskende bayana bir şey olmamış, eşi hastanede yatıyor, anne baba uygun, çocuk ağır bakımda” dedi. Köydeki su kuyusunda paklık yapan çalışanlar ise şunları dedi: “Bizim temizlediğimiz bu su kuyusu olağanda kullanılan bir suyu kuyusu değildi. Kurban Bayramı’nda su desteği için bu kuyudan da su desteği yapılmış. Biz çarşamba gününden beri burada temizleme yapıyoruz. Geldiğimiz birinci gün burada ağır bir et kokusu vardı.”
Köy sakinlerinden Ferhat Yılmaz da zehirlenme olayının bayramın 4. günü patlak verdiğine dikkat çekerek, “Kurban Bayramı’ndan çabucak sonra şiddetli bir yağmur yağdı. Yağmurla hayvan atıklarının suya karıştığını düşünüyoruz. Sudan numuneler alındı, tahlil sonuçlarında her şey belirli olur” dedi. Annesi Bahriye Özdoğan’ı 3 gün evvel hastaneye kaldıklarını söyleyen Murat Özdoğan ise “Köyün yüzde 50’si etkilendi. Bizim de ne olacağımız belirli değil. Zira kimilerinde rahatsızlık yeni görülmeye başladı” diye konuştu.
JANDARMA NUMUNE ALDI
Köydeki dere kenarında biz de inceleme yaptık ve Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’ın da tabir ettiği üzere açık alanlarda hayvan atıklarını gördük. Bolu Vilayet Jandarma Komutanlığı’ndan gelen gruplar de köydeki su depolarından ve dere kenarındaki hayvan atıklarından numune aldı. Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü Dairesi’nin köydeki kaynak ve depolardan aldığı günlük numuneler de Ankara’daki Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü’ne
gönderildi ve klor ölçümleri yapıldı.