Kraliçe II. Elizabeth‘in vefatının akabinde hem İngiltere’de hem de dünyada binlerce kişi yas tuttu ve tutmaya da devam ediyor. Pekala ya neden kamuya mal olmuş şahısların yasını tutarız?
Psikoterapist ve İngiliz Danışmanlık ve Psikoterapi Derneği (BACP) akredite danışmanı Jackie Rogers, Independent‘a verdiği demeçte bu soruya, “Bu kamuya mal olmuş bireylerle vefatlarından evvel tanışmamış olsak da, potansiyel olarak büyümemizin ve şahsî tarihimizin bir kesimi olmuşlardır ve bu da onları tanıdık figürler haline getirmektedir” karşılığını veriyor.
Eski yasların hatırlanmasını tetikleyebilir
Sue Ryder’ın (sueryder.org) yas departmanı lideri Bianca Neumann, bu olayın acı anıları da tetikleyebileceğini söylüyor: “Kamuoyu önünde ölen biri bize daha evvel yaşadığımız bir yas olayını da hatırlatabilir ve bu kamuoyu önünde yaşananlar bazen kendi yaslarımızın tekrar yüzeye çıkmasına sebep olabilir.”
Kolektif bir duygu
Yakın bir akraba öldüğünde hissedilen özel yasın tersine, halka mal olmuş bir şahsa tutulan yasın kolektif olmasının da bir etken olduğunu belirten Rogers durumu, “Yakın bir aile ya da arkadaşın yasını tutarken, bu çok kamusal değildir, meğer kamuya mal olmuş bir figür sözkonusu olduğunda, bu durum haberlerde ve medyada görülür. Bu nedenle, öteki insanların yas tuttuğunu sık sık görürsünüz, yani bu mevzuda da bir çeşit empati hissetmek anlaşılabilir bir durumdur” diye açıklıyor.
Bu yası yaygara bulanlara öneri
Öte yandan, sevilen birinin vefatına üzülmek olağan karşılanırken, ünlü bir kişi öldüğünde, koparılan “yaygarayı” anlamayan bireyler de olabiliyor.
Rogers, “Onlarla tanışmadığımız ya da onları şahsen tanımadığımız vakit, kendimizi daha fazla yargılayabilir ya da öbürleri, bu bahiste üzgün hissettiğimiz için bizi azarlayabilir” diyor.
Bu hislerin daha az kıymetli olduğu manasına gelmediğini aktaran Rogers, kimi insanların kayıptan başkalarına nazaran daha fazla etkilenebileceğinin farkında olmanın değerli olduğunu da kelamlarına ekleyerek, kamuya mal olmuş şahısların yasının tutulmasını gereksiz bulanlara tavsiyede bulunuyor: “Saygılı ve nazik olun. Onlara nasıl hissetmeleri ya da hissetmemeleri gerektiğini söylemeyin. Yas karmaşık bir histir ve hepimizi farklı halde tesirler.”
‘Haklarından yoksun bırakılmış yas’
“Ölen ister yakın bir aile ferdi ister tanınmış bir kişi olsun, yasla başa çıkmanın birinci adımı hislerinizi dışa vurmaktır” diyen Rogers, “Bu kedere müsaade verin. O kişiyi tanımadığınız için üzülmeye hakkınız olmadığını kendinize söylemeyin” diye devam etti.
Eğer hislerinizi içinize atarsanız, bu durum “haklarından yoksun bırakılmış yas” olarak isimlendirilen duruma yol açabilir. Neumann, “Bu, yas tutan kişinin kaybının yasını açıkça tutma bahtından yoksun bırakılmasıdır. Bu durum utanç, suçluluk, düşük ruh hali, öfke, hayal kırıklığı ve keder üzere hislere yol açabilir” dedi.
halktv.com.tr // Dış Haberler