Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, katıldığı bir televizyon programında iktisatla ilgili açıklamalarda bulundu. Nebati Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) borçları ile ilgili olarak, “Ekim ayında Meclis açılır açılmaz torba ömürüz olacak. Bu ve buna benzeri alanlar da dahil olmak üzere torba maddede bunların tamamını çözmüş olacağız” dedi. Nebati’nin açıklamalarından kimi başlıklar şöyle:
‘Kredi faizleri MB faizlerine yakınsayacak’
- Ticari kredilere faiz sonu adımı ile faizlerde gerileme hedeflendi. 2021’in 20 Aralık’ında Türkiye İktisat Modeli açıklandı. Atılan adımların ve en son cuma günü alınan önlemlerin bir ortada düşünülerek yola çıkılması lazım. Merkez Bankası ile ticari kredi faiz oranlarında makas açılmış durumda. Yüzde 23’e kadar faiz oranlarını kullanan finansal kesim karşılık ayırmasına gerek yok. Yüzde 23’ü aşarsa yüzde 20’lik bir mecburî karşılık var. Yüzde 29’u aşarsan yüzde 90’lık yeni bir menkul değer koyacaksın. Bankalar pazartesi prestijiyle menkul değerlere olan ilgilerini artırdılar. İki ve 10 yıllık tahvil faizlerinde tarihi düşüş trendini yakalamış olduk. Menkul değerlere olan gereksinimle hazinenin borçlanma oranı düşmüş oluyor. Büyük ihtimalle kredi faizlerinin Merkez Bankası faiz oranlarına yakınsayacağı konusunda beklentimiz var. Dar gelirlilere 2002’de 1.6 milyar lira takviye veriliyordu, bugün 145 milyar lirayı aştı. Bütçe içindeki hissesi 1.3’ten 5.1’e çıktı. Doğalgaz ve elektrik fiyatlarının artması takviye muhtaçlığı hissettirdi. 4 milyon haneye takviye veriyoruz. Dünyada en çok hane halkını doğalgaz konusunda destekleyen ülkelerin başında geliyoruz. Doğalgazda hanelere sağladığımız takviye yüzde 82’yi aştı, önümüzdeki devirde de bunlara yönelik adım atılacak. Konut fiyatlarında ve kirada olağanlaşma gelmeye başladı. Dar gelirlilere iki yeni takviye (İcra, haciz ve konut desteği) için çalışmalar tamamlandı, yakında açıklanacak.
‘Bireysel kredilerde kahır olmaz’
- Bireysel kredilerle ilgili kullanımda problem olacağına ihtimal vermiyoruz. Hedefimiz yatırımların artırılması tarafında kredi vermek, öbür tarafta da ferdî tüketicilerin her türlü dayanağını sağlama için geri adım kelam konusu olmayacak.
‘Türkiye ödeme krizi yaşamaz’
- 2021 yılında cari açık 13 milyar dolar. Türkiye dert yaşamadan bunu atlattı. Türkiye ödemeler istikrarını karşılama konusunda dert yaşamadı, yaşanmayacak. 2022 haziranda 32,7 milyar dolar cari açığımız var. 6 aylık süreçte cari açık 45 milyar dolar düzeyine gelsin. Birinci 6 ayda 32 milyar dolarını karşıladık. Bundan sonra karşılaşabileceğimiz 13 milyar dolar. Türkiye bunu çok rahat bir halde karşılar. Vadesi gelen dış borç geri ödemeleri de kelam konusu. Bu ülkenin dış finansman muhtaçlığını gösterir. Bunun da büyük kısmını 6 ayda tamamlamış olduk. Bu borcun bir kısmı kamunun, bir kısmı bankaların, bir kısmı gerçek finansman muhtaçlığı. Türkiye’nin bunları karşılamaması mümkün mü? Bizim bankacılığımız bu mevzuda rastgele bir kahır yaşamayacak. Gereksinimlerin karşılanması konusunda kasvetimiz yok.
‘İkinci çeyrekte büyüme yüzde 7.3’ün üzerinde olur’
- (Ekonomide büyüme) Birinci çeyrekte 7.3’lük büyüme oldu, ikinci çeyrekte bunun da üzerinde büyüme bekliyoruz.
‘Zincir marketler de adım atmalı’
- (Tarım kredi marketlerinde indirim başka marketlere yansıdı mı?) Türkiye’de bir öncü pozisyona dönüşmesini sağlamak istiyoruz. Başka zincirlerin de bu kalemlere uygun adım atması beklentimiz. Tarım Kredi Kooperatif’in indirim yapmış olduğu kalemlerde ulusal zincirler adım atmalı. Bunun yansımalarını görüyoruz. Yurtdışındaki emtia fiyatları ölçülü gidişat var. Bütün bunlar olurken marketlerin bu hususta dayanak vermesi.
‘Enflasyonda düşüş aralıkta başlayacak’
- (Enflasyon beklentisi) Birinci 7 ayda enflasyonun altında kur artışı var. Enflasyondaki artış suratı düştü. Aralık ayından itibaren baz tesiriyle başlayacak olan aşağı sert istikamette gidecek enflasyonla ilgili düşüş trendi 2023’te devam edecek. Enflasyonla gayret tıpkı kararlılıkla sürecek.