TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda bakanlığının bütçe sunumunu yapan Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati, KKM’ye Hazine tarafından bugüne kadar 91,6 milyar TL ödendiğini açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığının bütçe sunumu yaptı.
Hazine tarafından desteklenen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarına bugüne kadar yaklaşık 91,6 milyar TL dayanak ödemesi gerçekleştirildiğini tabir eden Nebati, 9 Kasım prestijiyle 2,3 milyon mudinin, yaklaşık 1,5 trilyon TL’lik tasarrufunun bu hesaplarda değerlendirildiğini kaydetti.
KKM’nin vadeli mevduat içindeki payı’nın yüzde 27 olduğunu da söyleyen Nebati, “Hazine dayanaklı KKM’nin yenileme oranı yaklaşık yüzde 70 düzeyinde” dedi.
KKM’ye mart-eylül ortasında bütçeden 84,9 milyar TL ödeme yapılmıştı. KKM’nin Merkez Bankası’na yükünü Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay “Hazine’ninkinin yüzde 75’i kadar” sözüyle açıklamıştı. Bu açıklamaya nazaran, Merkez Bankası’nın kur garantisi için mevduat sahiplerine eylül prestijiyle yaklaşık 63,7 milyar lira ödediği hesaplanıyor.
‘ÜRETİMİ ARTIRARAK ENFLASYONLA ÇABA EDİYORUZ’
“Enflasyonla çabayı faiz artışlarıyla değil, üretim kapasitesini artırarak arz taraflı siyasetler geliştirerek sürdürüyoruz” sözlerini de kullanan Nebati, “Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de artan hayat pahalılığı nedeniyle vatandaşlarımızın karşılaştığı sorunların elbette farkındayız. Alım güçlerinde gerçekleşen kaybın önüne geçmek için hükümet olarak üzerimize düşen hiçbir sorumluluktan kaçmıyoruz” dedi.
2022’nin ikinci yarısına ait öncü göstergelerin global yavaşlamanın da tesiriyle ölçülü büyümeye işaret ettiğine değinen Nebati, “Yıl geneli için yüzde 5 büyüme öngörüyoruz. 2023 yılında da istikrarlı görünümünü müdafaası beklenen ekonomik büyümenin yüzde 5 olması hedeflenmektedir” dedi.
Merkez Bankası’nın rezervlerine de değinen Hazine ve Maliye Bakanı, “Merkez Bankası’nın brüt rezervleri yılbaşına nazaran 3 milyar doların üzerinde artarak 28 Ekim prestijiyle 114,2 milyar dolar düzeyine ulaşmıştır”şeklinde konuştu.
POLİTİKA İLE KREDİ FAİZİ ORTASINDAKİ MAKAS AZALDI
Yakın devirdeki ilave makro ihtiyati önlemlerin olumlu yansımalarını son periyotta kayda kıymet azalış gösteren siyaset faizi ile kredi faizi makasında görüldüğünü tabir eden Nebati, “Doğalgaz ve elektrik sübvansiyonlara, toplumsal takviyelere, çalışan ve emeklilere yapılan fiyat ve maaş artışlarına ve vazgeçtiğimiz vergi gelirlerine karşın, bütçe açığının GSYH’ye oranını yüzde 3,4 bekliyoruz” dedi.
Kayıt dışı iktisatla uğraşa yönelik atılan adımlar hakkında da bilgi veren Nebati, “2023-2025 devrini kapsayan Kayıt Dışı İktisatla Uğraş Hareket Planı’nı hayata geçireceğiz” dedi.
‘YURT İÇİ BORÇLANMADA DÖVİZ CİNSİ SENETLERİN HİSSESİNİ AZALIYOR’
Stratejik ölçütlere dayalı ve makroekonomik istikrarları gözeten bir borçlanma programı uygulandığını da aktaran Nebati, 2020 yılı sonunda 34 ay, 2021 yılı sonunda ise 54 ay olan iç borçlanmanın ortalama vadesinin bu yılın ekim ayı prestijiyle 69 aya kadar yükseldiğini bildirdi.
Nebati, yıl başında yüzde 24,6 olan sabit getirili Türk lirası cinsi iç borçlanmanın ortalama maliyetinin ekim ayında yüzde 10,9’a gerilediğine dikkati çekerek, “2019-2021 devrinde toplam iç borçlanmanın yüzde 38’i sabit getirili Türk lirası cinsi senetler ile sağlanmışken bu yılın ocak-ekim periyodunda sabit getirili Türk lirası cinsi senetlerin hissesi yüzde 58’e yükselmiştir” diye konuştu.
Bu çerçevede, piyasa şartlarına bağlı olmakla birlikte, önümüzdeki yıl da yurt içinde döviz cinsi borçlanmanın hissesini azaltmaya devam edeceklerini aktaran Nebati, “Gerek direkt gerek garanti sağlayarak uygun şartlarda dış finansman imkanlarını da kıymetlendiriyoruz. Ekim ayı prestijiyle Hazine geri ödeme garantisi altında 1,2 milyar dolar ve 1 milyar doları tahsisli olmak üzere, proje finansmanı gayesiyle toplam 2,2 milyar dolar fiyatında dış finansman sağladık. Sağlanan finansman sıhhat, tarım ve güç bölümlerindeki projelerin desteklenmesi gayesiyle kullandırılmaktadır” diye konuştu.
KGF’YE 7 MİLYAR TL AKTARILACAK
Bakanlığının 2023 yılı toplam bütçe teklifinin 2,2 trilyon lira olduğunu aktaran Nebati, şunları kaydetti: “Faiz hariç tutulduğunda bütçe teklifi 1,6 trilyon lira olmaktadır. Bu teklifin yaklaşık yüzde 1’ine tekabül eden 15,5 milyar lira Bakanlığımız hizmetleri için kullanılacaktır. Bakanlığımızın bütçesinin faiz hariç yaklaşık yüzde 99’luk kısmı olan 1,6 trilyon lirası ise öbür kamu yönetimlerinin hizmetlerinin finansmanı için ayrılmıştır”
Nebati şöyle devam etti, “Bu kapsamda, Toplumsal Güvenlik Kurumuna 405 milyar lira, mahalli yönetimlere verilen hisselere 375,4 milyar lira, fon hisselerine 117,4 milyar lira, yükseköğretim kurumlarına 127,9 milyar lira, kaldırılan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün devredilen işçisinin fiyatları ile köylerin altyapısının desteklenmesi gayesiyle vilayet özel yönetimlerine 6,2 milyar lira, su, kanalizasyon ve altyapı takviyelerine yönelik 1,5 milyar lira, KİT’lere ve öteki kamu sermayeli kuruluşlara 489,9 milyar lira, kişisel emeklilik sistemi devlet katkısı ödemelerine 13,6 milyar lira, Kredi Garanti Fonuna 7 milyar lira, başka masraflara 85 milyar lira aktarılarak kullanılacaktır. Faiz harcamaları için ayrılan kaynak meblağı ise 565,6 milyar liradır”