NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın Yeni START mutabakatına iştirakini askıya almasını tüm silah denetim mimarisinin çökmesi olarak kıymetlendirerek Rusya’ya kararını gözden geçirmesi davetinde bulundu. Stoltenberg, NATO karargahında Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ve Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile görüşmesinden sonra ortak basın toplantısında konuştu.
AA’nın aktardığına nazaran Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Yeni START muahedesini askıya alma kararını kıymetlendiren Stoltenberg, bu karardan ıstırap duyduğunu söyledi. Stoltenberg, “Son yıllarda Rusya kilit değerdeki silah denetimi mutabakatlarını ihlal etti yahut bunlardan ayrıldı. Yeni START hakkındaki bugünkü kararla tüm silah denetim mimarisi çökmüştür. Rusya’ya kararını gözden geçirmesini ve mevcut mutabakatlara hürmet göstermesini kuvvetle tavsiye ediyorum” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, Putin’in kelam konusu kararının ‘sorumsuzca’ olduğunu lisana getirdi.
Putin, bugünkü konuşmasında, Rusya’nın ABD ile yapılan ve kıtalararası nükleer balistik füze kabiliyetlerini dizginlemeyi amaçlayan Yeni START’taki iştirakini askıya alacaklarını söylemişti.
YENİ START MUTABAKATI NEDİR?
ABD’nin Sovyetler Birliği ile 1991’de, Rusya Federasyonu ile 1993’te imzaladığı Stratejik Silahların Azaltılması Antlaşmalarının (START 1 ve START 2) devamı olan Yeni START Antlaşması, Washington ve Moskova ortasında yürürlükteki son nükleer mutabakat olma özelliğini taşıyor. 2010 yılında imzalanan Yeni START Antlaşması, Rusya ve ABD’nin konuşlandırdığı stratejik nükleer savaş başlıklarının sayısını azamî 1550 ile sonlandırıyor. Antlaşma ayrıyeten rampaların ve nükleer kapasiteli ağır bombardıman uçaklarının sayısını 800 ile sonlandırıyor.
5 Şubat 2011’de yürürlüğe giren 10 yıllık antlaşmanın müddeti 5 Şubat 2021’de sona eriyordu. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, muahedeyi 5 yıllığına uzatma kararını 29 Ocak 2021’de imzalamıştı. ABD Lideri Joe Biden de muahedeyi uzatma kararını 5 Şubat 2021’de bildirmişti. ABD Dışişleri Bakanlığı, bu hafta Rusya’nın iki ülke ortasındaki muahede kapsamında kendi topraklarındaki kontrol faaliyetlerine müsaade vermediğini açıklamıştı. (DIŞ HABERLER)