NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Türkiye ve Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan, tahıl koridoru muahedesinin uzatılmasında, esir değiş tokuşlarında çok kilit ve değerli bir rol oynadı.” dedi.
İspanya’nın başşehri Madrid’de düzenlenen NATO Parlamenterler Asamblesi (NATO-PA) 68. Genel Konseyinde konuşma yapan Stoltenberg, İstanbul’da geçen hafta yaşanan “vahşi terör saldırısını” kınadı.
Stoltenberg, NATO Parlamenter Asamblesi Türk Kümesi Lideri ve AK Parti Rize Milletvekili Osman Aşkın Bak’ın Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi’nin müddetinin uzatılmasıyla ilgili Genel Konseyde yönelttiği bir soruya, “Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, tahıl koridoru mutabakatının uzatılmasında, esir değiş tokuşlarında çok kilit ve kıymetli bir rol oynadı. Türkiye NATO’nun değerli ve tesirli bir üyesi. Türkiye terörizme karşı uğraşta de çok güçlü bir NATO ülkesidir. Geçen hafta İstanbul’da yırtıcı bir terör saldırısı oldu. Bunu da kınıyoruz” karşılığını verdi.
Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik süreçlerine de değinen Stoltenberg, “Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerinin ülke meclislerinde onaylanma sürecinin sona erdirilmesinin vakti geldi. Bu ülkeler, terörizmle çabasında gelecekte de Türkiye ile en yakın halde çalışmaya devam edeceklerdir. Finlandiya ve İsveç, NATO’ya üyelik süreçlerinde Türkiye ile imzaladıkları memorandumun gerekliliklerini yerine getirdi. Bu süreç artık tamamlanmalı.” dedi.
Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik süreçlerinin müracaat anından bu yana çok süratli formda işlediğini vurgulayan Stoltenberg, şöyle devam etti:
Ukrayna’ya takviyede birlik çağrısı
Stoltenberg, NATO üyesi ülkelerin parlamenterlerine “Ukrayna’ya takviyede hepinizin birlik olmasını istiyorum.” tabirini kullanarak, “NATO olarak, 2022’de Ukrayna’ya takviyemizi arttırarak devam ettirme kararı aldık. Madrid Doruğu NATO için değerli bir geçiş devri oldu. Rusya’nın stratejik paydaşlıktan çıkarılıp tehdit olarak tanımlandığı Yeni Stratejik Konsept kabul edildi ve Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine davet edildi.” diye konuştu.
NATO Genel Sekreteri, “(Rusya Devlet Lideri Vladimir) Putin, şubat ayında Ukrayna’yı işgalinde iki stratejik yanılgı yaptı. Ukraynalıların kıymetini anlayamadı ve NATO’nun onu tam bir birlikle destekleyeceğini hesaba katmadı. Rusya şu anda epey fazla kayıp veriyor.” dedi.
Savaşın çok uzun süreceğinin farkında olduklarını ve NATO üyelerinden uzun mühlet daha Ukrayna’yı desteklemeye hazırlıklı olmalarını beklediklerini kaydeden Stoltenberg, “Bunun bedelini ödemeye hazırız. Bizler NATO ittifakı olarak maddi bir bedel ödüyoruz ancak onlar kanlarıyla çok daha büyük bir bedel ödüyorlar. ” değerlendirmesinde bulundu.
“Dünya daha tehlikeli ve daha kırılgan oldu.” diyen Stoltenberg, NATO üyesi ülkelere “Enerji bağımlılığına karşı dikkatli olmak lazım. Çin son devirlerde stratejik yerlerde kendi varlığını daha fazla hissettiriyor. Çin dikkat edilmesi gereken bir ülke.” sözünü kullandı.
İspanya Başbakanı Sanchez’den Putin’e çağrı
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de yaptığı konuşmada, “NATO için büyük bir geçiş devrinin içinde bulunuyoruz. Rusya Devlet Lideri Putin tarafından teşvik edilen, güvenlik ve istikrarımızı tehdit eden bu meydan okuma karşısında NATO gerekliliğini, kararlılığını ve birlik içinde olduğunu gösterdi.” dedi.
Sanchez, “Putin’e buradan bildiri göndermek istiyorum. Ukrayna’yı rahat bırak. Ulusal egemenliğine dokunma, toprak bütünlüğünü koru. Biz NATO üyeleri olarak bunlar elde edilene kadar, daima birlikte uğraş edeceğiz.” halinde konuştu.
NATO-PA’dan Ukrayna Başbakan Yardımcısı Stefanishyna’ya ödül
Bu ortada NATO Parlamenter Asamblesi, “Barış ve Güvenlik için Kadınlar” temalı mükafatını bu yıl Ukrayna’nın Avrupa ve Avrupa-Atlantik Bütünleşmesinden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Olha Stefanishyna’ya takdim etti.
Türkiye’den 17 milletvekili katıldı
NATO-PA’ya, ittifak üyesi 30 ülkeden 269 parlamenter ile 11 ortak delegasyondan ve 8 gözlemci parlamenter delegasyondan 100 kadar parlamenter katılırken, Türkiye’yi NATO Parlamenter Asamblesi Türk Kümesi Lideri Osman Aşkın Bak’ın yanı sıra AK Parti’den 7, CHP’den 4, HDP’den 2, MHP’den 2 ve DÜZGÜN Parti’den 1 milletvekili temsil etti.
Madrid’de üç gün süren toplantılarda, Rusya’ya karşı savaşta Ukrayna’ya takviye öncelik oldu. Ayrıyeten Madrid’de 28-30 Haziran’da yapılan NATO Tepesi’nde alınan Yeni Stratejik Konsept kararlarının uygulanması, NATO’nun savunma ve caydırıcılık çalışmaları, Rusya’nın tehditlerine yanıt, siber güvenlik, iklim değişikliği probleminin güvenlik üzerindeki tesirleri, Afganistan mevzuları da ele alındı.
Diğer yandan toplantılara katılan yabancı delegasyonların İstanbul’da İstiklal Caddesi’nde 6 kişinin hayatını kaybettiği ve 81 kişinin yaralandığı terör saldırısından ötürü başsağlığı dileklerini ilettiği öğrenildi.
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer de NATO-PA Savunma ve Güvenlik Komitesinde yönettiği bir oturumda yaptığı konuşmada, “Terörizmle çaba hepimizin ortak sorumluluğudur. Tüm müttefiklerimize, ortaklarımıza ve dostlarımıza nerede olursa olsun kimden gelirse gelsin terörün her türlüsüne karşı ortak gücümüzü ve dayanışmamızı ortaya koyma davetinde bulunuyorum.” tabirlerini kullandı.
Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerine destek
NATO-PA toplantılarında öne çıkan başka mevzulardan biri de Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik süreçlerine takviye iletileri oldu.
Finlandiya ve İsveç heyetlerinin de Türk milletvekilleriyle yaptıkları özel toplantılarda NATO üyeliklerine takviye aradıkları öğrenildi.
Genel Şurada, NATO-PA’nın gelecek iki yıl mühletle başkanlığına, tek aday olan Fransız Muhafazakar Partiden Joelle Garriaud Maylam getirildi.