Tüm İstanbul Muhtar Dernekleri Federasyon Lideri Selami Aykut, 2017 yılında yürürlüğe giren “Adrese Dayalı Kayıt Sistemi” ile muhtarların büsbütün devre dışı kalmasının akabinde adres kayıtlarındaki sorunların arttığını söyledi.
Aykut, bir kişinin elini kolunu sallayarak nüfus müdürlüklerine gidip bulduğu bir boş daireye kaydını yaptırabildiğini, o nedenle de muhtarlar olarak mahallelerde ne olup bittiğini, hangi dairede kimin oturduğunu bilemediklerini vurguladı. Çok sayıda vatandaşın meskenlerinde bilgileri dışında yabancı uyrukluların kaydının çıktığıyla ilgili şikayetlerine yönelik haberlere dikkat çeken Aykut, “İstanbul Muhtarlar Federasyonu olarak buradan tüm vatandaşlarımıza ihtarımızdır, herkes e-devletine girsin T.C. kimlik numarasıyla adresini sorgulasın. Şayet adresinde diğer birileri görünüyorsa acil nüfus müdürlüklerine gidip buna müdahale etsinler, itiraz etsinler. Yarın çok geç olabilir” dedi.
Muhtarlık kurumunun bir tarafıyla devleti bir tarafıyla de halkı temsil ettiğine işaret eden Selami Aykut, şunları söyledi:
‘Vatandaşın ne durumda olduğunu biliyorduk’
Neden muhtarı devre dışı bırakılmasına karşısınız diye sorduğunuz da şunu söz etmek istiyorum. Bir vatandaş düşünün benim mahalleme Anadolu’dan bir vatandaş geldi nüfus müdürlüğüne gidiyor bir kira kontratıyla birlikte o adres aslında boşsa hiçbir şey sormadan nüfus müdürlüğünde kaydını yapıyorlar. Yaptıktan sonra da muhtara gitmene gerek yok diyorlar. Artık bu türlü olunca biz mahalle muhtarları olarak geleni de gideni de yaşayanı da vatandaşın ne durumda olduğunu da çok uygun bilme bahtına naildik. Şu anda yok. Bilemiyoruz. Düşünün vatandaş elini kolunu sallıyor, bir boş daire görüyor, bu dairenin adresini alıyor, gidiyor nüfus müdürlüğüne bu adresi beyan ediyor ve kaydını bu adrese yaptırıyor. “Muhtara da gitmene gerek yok” deniyor. Artık bu adam tahminen aranan bir adam, tahminen farklı niyetli bir adam.
‘Bir tarafıyla devleti bir tarafıyla halkı temsil ediyoruz’
Biz mesela İstanbul’da trafiği rahatlatması için bir tahlil odağı söylemiştik bütün toplantılarda. Okulların uygunluğuna nazaran Beylikdüzü’nde oturan vatandaş Bakırköy’deki bir adrese kaydını aldırarak, çocuğunu oraya gönderiyor. Beylikdüzü’ndeki bir okula gönderiyor yahut Büyükçekmece’deki okula gönderiyor yahut Avcılar’a yahut Bahçelievler’e… Yani kendi konutuna yakın olan yerlere göndermiş olsa servis olayını engelleme bahtın olur. Ulusal Eğitim Bakanlığı ne diyor? Adrese Dayalı Kayıt Sistemi’nde e-devlet’te çocuğun adresi düşmüşse okul müdürü almak zorunda. Yani müdür de buna bir şey yapamıyor, zira sistemde adres kaydını yapmış. Pekâlâ adres kaydı yapma mecburiliği var mı, yok. Gidiyorsunuz nüfus müdürlüğüne “Benimle bir arada kalıyor” diyor, istediğiniz kadar kişiyi kaydettirebiliyorsunuz. Sorgulama sistemi, tahkikat yapılması için nüfus müdürlüğü emniyete yazı gönderiyor lakin İstanbul’da esasen emniyet teşkilatımız o kadar ağır çaba ediyor ki, bu yoğunluğunun içerisinde bir de tahkikat yapmaya kalkarsa bizim emniyet teşkilatımızda tahkikat yapma işçisini bulmaya zati işçi olmaz. Biz artık muhtarlar olarak her mahallede varız. Bir istikametiyle devleti bir istikametiyle halkı temsil ediyoruz. Halkın inanç duymuş olduğu mahalle muhtarları olarak mahalleye geleni, gideni bilmesi kadar doğal, hakkı olan bir yapıda değil miyiz?
‘Mahalleye geleni gideni bilemezsin’
Pekâlâ bir sarsıntı oldu. Allah göstermesin, İstanbul’u zelzele bölgesi olarak konuşuyoruz hakikat mu? Artık çok savlı konuşuyorum. İstanbul’da binaların bodrum katlarını bakın, bir çalışma yapılsın. Ben altınıçizerek söylüyorum. Dükkân ve bodrum katların duvarlarını kırarak, dairelere dönüştürülüyor. Emlakçılar, pahası 5 ise 15 liraya yabancı ailelere, 10 kişi, 15 kişi kalabilecekleri biçimde konutu kiraya veriyor. Yani bunun sorumluluğunu takip eden kim? Hiç kimse. Bir muhtar olarak ben bile bunun tahkikatını yapamıyorum. Neden yapamıyorum? Zira mahalleye nüfus müdürlüğüne kayıt yaptırıp, “Muhtara gitmene gerek yok” diyen bir sistemle hareket edersen mahalleye geleni gideni bilemezsin.
‘O gelen şiddetli topu alan yapıyız’
Biz muhtarlar olarak, geçen gün bir televizyon programında, uzun yıllardır gazetecilik yapan bir hanımefendinin tabirleri bizi, muhtar topluluğumuzu derinden üzmüştür. Neden? Tabirleri noktasındaki telaffuzlarının muhtarları zan altında bıraktığı noktasında üzgünüz. Telaffuzları noktasında da doğrulacağı yanlarımız da var. Nedir? Bir, mahalleye geleni gideni muhtarlar bilmeli. Evet, muhtar bunu takip etmeli lakin muhtarın bu yetkileri elinde olmazsa bunu nasıl takip edebilir, nereden bilebilir? Bir de muhtar yalnızca adres kayıt sistemiyle uğraşmıyor ki muhtar mahallenin her sorunu ile uğraşıyor. Aslında devletin en değerli kriz noktasını çözen bir mercidir muhtarlık. Bizler akşama kadar vatandaşın yaşamış olduğu sorun ve polemikleri; düşünün karşınızda bir top geliyor göğsünüze alıyorsunuz hafifletiyorsunuz o denli bırakıyorsunuz, biz oyuz. O gelen şiddetli topu alan yapıyız. Biz burada adres kayıt sisteminde muhtarlar olarak yetkilerimiz ve sorumluluklarımız geçmiş devirdeki üzere olmuş olsa mahallenin içerisinde yardıma muhtaç olan insanları daha uygun biliriz. Mahalleye taşınmış uygunsuz insanları daha âlâ biliriz. Bir adreste birden çok insanların kayıtlarını görme talihini daha uygun biliriz.
‘Bilgi veren merci olmalıyız’
Bakın düşünün en son günümüzün haberlerinde bir adreste sayısızca vatandaşın, yabancı vatandaşların çıktığıyla ilgili haber dolanıyor. Ben buradan bütün halkıma sesleniyorum, herkes e-devletine girsin adresinde bir diğeri var mı, yok mu diye denetim etsin. Bunun sorumlusu muhtar değildir. Muhtarın sorumlu olması için nüfus müdürlüklerinde adres kaydını yapan vatandaşların, bu kaydı yaptırdıktan sonra mahalle muhtarına gitmeli, “Ben bu mahalleye taşındım” demeli, biz de bunun otokontrolünü yapıp, devlete net rapor yapan ve bilgi veren merci olmalıyız.
‘Biz mahallenin en hoş istihbarat noktasında bilgi aktarma merkeziyiz’
Biz diyoruz ki, 2017’de çıkan Adres Dayalı Kayıt Sistemi, malum şahıslar tarafından yürürlüğe konan FETÖ projesidir. Neden? Sisteme girip Türkiye’de yaşayan bir vatandaşın nerede olduğunu görebilen bir sistem geldi. Muhtarlar büsbütün bu hususta devre dışı kaldı. Bu noktada Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın İçişleri Bakanımızın evet, muhtarlara vermiş olduğu paha, değeri biz yakından daima tabir ediyoruz. Örneğin İstanbul Emniyet Müdürü ile birlikte imkân dahilinde mahallelerdeki sıkıntıları whatsApp kümesiyle ulaştırmaya çalışıyoruz lakin biz diyoruz ki, biz devletimize çok daha bilgi aktarabiliriz. Biz mahallenin en hoş istihbarat noktasında bilgi aktarma merkeziyiz.
‘Muhtarlık işinin doktorasını yaptık neredeyse’
Bu noktada misyonunu icra etmeyen muhtarı da misyonundan alsınlar hiç kimse kusura bakmasın. Bir vazifeye seçilmiş olan bir muhtar misyonunu icra etmiyorsa, yanlışı varsa bu yanlışın karşılığını da alsın. Ancak biz devletine, vatanına, memleketine bağlı bir noktada misyonunu icra ederken, mahallemiz içerisinde okula gitmeyen öğrencileri bilip, gitmesi noktasında kelam sahibi ve yetkimizin geçerliliği yoksa, vatandaş elini kolunu sallayarak mahalleye gelip, kaydını yaptırabilip muhtarın bundan haberi olmazsa yarın öbür gün işte bir televizyon programında çıkar bir gazeteci der ki “Muhtar bir de maaş alıyor” diyor ya biz maaş almıyoruz. Ben o gazeteciye de bilhassa sizin aracılığınızla kendilerine söyledim. Bu çeşit televizyon programlarında Allah isteği için ben 3 devir muhtarlık yaptım. Muhtarlık işinin doktorasını yaptık neredeyse, lakin bir gün olsun bir televizyon programında lokal idareler konuşulurken, yereldeki mevzular dikkate alınırken bir sefer de muhtarları temsilen federasyon liderini çağıralım da sanki ne sorun var bizlerle paylaşsın diyen olmadı.
‘Olumsuz olan mevzuları her daim istişare ediyoruz’
Özellikle tabir etmek istiyorum biz artık yabancı ülkelerden gelip T.C. kimlik numaraları verilen, oy kullanma haklarına sahip olan vatandaşlar konuşuluyor. Bugün bir vatandaşın adresinde de işte birçok sayılar çıkıyor. Yalnız bu yalnızca bir ilçede değil, İstanbul’un 39 ilçesinde, her yerinde var bu. Öteki vilayetlerde de var geçen Ankara’da da duyduk bunu. Biz Türkiye’de 81 vilayette yaşayan muhtarlarımızla vakit zaman irtibat halindeyiz. Olumsuz olan hususları her daim istişare ediyoruz.
Şunu söz etmek istiyoruz. Biz demin de size söylemiş olduğum üzere bir binanın bodrum katından bahsettim ya hani kömürlüğü daireye dönüştürdü 15 kişi oturuyor. Hayırdır ya? 15 kişi tamam gelsin, biz mesken sahipliği yapalım, sahip çıkalım lakin ya hiç olmazsa mahalle muhtarının mahallelere gelen yabancı asıllı oy kullanma hakkına sahip olmayan bireylerin de muhtarlığa gidip, orada bir onay, kayıt dokümanı oluşturulsun. Neden? Yarın bu ülkede rastgele bir şey olduğu vakit kim neredeydi bulabilelim.
‘Bütün siyasi partilerle paylaştım’
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, milletvekilliği seçimlerinde, bu form adres yüklemeleri noktasında yaşanacak polemikleri ben bütün siyasi partilerle paylaştım. Bir kez siyasi partilerimiz şapkalarını çıkarıp, şöyle gözünün önüne koyması lazım seçmenin adres kayıt nokta sistemindeki denetleme sistemi nereden geçiyor? Bu kadar net söylüyorum ya… Mahallelerde biz mahalle muhtarları olarak, köy muhtarları olarak bir köyde, bir mahallede bir yıl içerisinde çoklu sayıda bir seçmen taşınmasının görünmesine karşın müdahale etme hakkımız yok ki. Belediyelere, vatandaş sayısına nazaran verilen dayanaklar var biliyorsunuz. Artık vatandaş adres kaydını alıyor memleketine gidiyor, orada belediye seçimlerini yapıyor, ondan sonra geliyor ilçeye, burada belediye liderini eleştiriyor yahut muhtarı eleştiriyor. Ya hoş kardeşim sen burada oy kullanmadın neyi konuşuyorsun? Sen devletten alınması gereken belediyenin teşvikini oy kullandığın yerdeki belediye alıyor git oradan hizmetini iste o vakit.
‘İnsanlar elini kolunu sallayarak nüfus müdürlüklerinde kaydını yaptırmasın’
Biz bunun altını bilhassa çizerek söz ediyoruz, muhtarlar olarak biz sorumluluğumuzu, vazifelerimizi çok güzel biliyoruz. Devletimize karşı sevgi, hürmet da asla kusurumuz olmaması için uğraş gösteriyoruz. Devletin her kademelerinde vakit zaman kusurlar, eksikler olabilir lakin bir insanın yapmış olduğu kusur yahut üç insanın, beş insanın yapmış olduğu kusur 50 bin muhtarı bağlamaz. İstanbul’da muhtarlarımızın mahalleleri içerisinde adrese kayıt sistemindeki yanlışlıkların önüne geçilebilmesi için yabancı asıllı insanların otomatik e-devlet üzerinden kayıt yapmalarının önüne geçilebilmesi için mahalleye geleni, gideni muhtarlar direkt bilebilmesi için, önümüzdeki Cumhurbaşkanlığı, milletvekilliği ve lokal seçimlerin de seçmen taşımadaki sıkıntıların önüne geçilebilmesi için, o mahalleye gelen vatandaş geldiği yerden nakil evrakıyla gelsin, geldiği yerin muhtarı da kira kontratını, nakil dokümanını gözden geçirerek kaydını tamamlasın. Beşerler elini kolunu sallayarak gidip, nüfus müdürlüklerinde kaydını yaptırmasın.
‘Tüm vatandaşlarımıza uyarımızdır’
Tüm İstanbul Muhtarlar Federasyonu olarak buradan tüm vatandaşlarımıza ihtarımızdır herkes e-devletine girsin T.C. kimlik numarası ile adresini sorgulasın. Şayet adresinde öteki birileri görünüyorsa acil nüfus müdürlüklerine gidip buna müdahale etsinler, itiraz etsinler. Yarın çok geç olabilir. Şunu zannediyor olabilirsiniz, “Muhtar bizim mahallede yahut konutta kim olduğunu biliyor” üzere fikir içerisinde olabilirsiniz. Lakin bizim adres kaydı silme, adres kaydı yapma yetkimiz yoktur. Bu yetki büsbütün nüfus müdürlüklerindedir. Adres kaydı yetkisi bize verilmesi noktasında da davetimizi tekrar yineliyoruz. Ve devletimize bu noktada dayanak sağlamak için de çaba ediyoruz.
