Fatih Saygın
TRABZON – Trabzon’un Hayrat ilçesinde Hanlı Üretim Güç A.Ş. tarafından Baltacı ve Maki derelerinin tünel ile Rize-Güneyce Hidroelektrik Santrali’ne (HES) aktarılması için yapılmak istenen Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) toplantısına ilçe muhtarları müsaade vermedi.
Karadeniz Bölgesi’nde tabiata ziyan verdiği gerekçesiyle reaksiyon çeken HES projelerine yenileri ekleniyor. Son olarak Hayrat ilçesinde debisi düşük olan ve HES yapmaya müsait olmayan Baltacı ve Maki derelerinin tünelle Rize’nin İkizdere ilçesindeki Güneyce Köyü’ne taşınması için Hanlı Üretim A.Ş. HES projesi planladı. Dere sularının taşınmasının bölge ekosistemini ve hayatını yok edeceğini söyleyen ilçe halkı ve muhtarlar projeye karşı çıktı.
Bugün öğle saatlerinde Hayrat Belediyesi önünde toplanan muhtarlar basın açıklaması gerçekleştirdi. Muhtarlar ismine açıklama yapan Ağaçlı Düz Mahalle Muhtarı Turan Hacıbektaşoğlu, HES ve tünel projesine karşı olduklarını lisana getirdi.
Tünelle derelerin suyunun taşınmasının bir yıkım projesi olduğunu söyleyen Hacıbektaşoğlu, “Bu derelerde yeteri derecede HES yapıldı. Maki ve Baltacı derelerinin tünelle Rize Güneyce’ye bağlamaları için yapacakları ÇED raporuna müsaade vermeyeceğiz. Bu projenin hayata geçmesi demek Hayrat’ta hayatın durması demektir. Derelerin aktarılmasıyla oluşacak pis koku buralarda hayatı yaşanmaz hale getirecektir. Siyasi bir hedefimiz yoktur. ÇED toplantısına müsaade vermeyeceğiz” dedi.
Basın açıklamasının akabinde mahalle muhtarları ÇED toplantısının yapılacağı Taflancık Mahallesi’ne hareket etti. AK Partili Belediye Lideri Mehmet Nuhoğlu ve AK Parti İlçe Lideri Serkan Karaahmetoğlu da alana gelerek muhtarlara dayanak verdi ve projeye karşı olduklarını lisana getirdi.
Burada bekleyen muhtarlar ÇED raporu için gelen Obelya Mühendislik şirketi yetkililerini araçtan indirtmeyerek toplantının yapılmasına müsaade vermedi. Şirket yetkililerinin akabinde bölgeye gelen Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü yetkilileri de toplantının yapılması için teşebbüste bulunsa da buna da müsaade verilmedi ve toplantının yapılamadığına dair tutanak tutuldu.
BELEDİYE LİDERİ: DERENİN SUYU ALINIRSA BURADA DURULMAZ
Hayrat Belediye Lideri Mehmet Nuhoğlu, projenin bölge için kabul edilemez olduğunu söyledi.
“Bu projenin yapılmasına ve derelerin sularının Rize Güneyce’ye aktarılmasına karşıyım” diyen Nuhoğlu, “Doğaya bu kadar müdahale edilmemesi gerekiyor. Aslında bu derelerde toplam 9 tane HES var. Bu projelerle uğraşmak yerine Atatürk Barajı’nı yapsınlar, rüzgar gücü yapsınlar. Bizim çocukluğumuzun geçtiği dereleri bıraksınlar. Derenin suyu alınırsa burada durulmaz. Halkımız da istemiyor. Daha evvel de bu türlü bir teşebbüste bulunulmuştu karşı çıkmıştık ve iptal edilmişti. Umarım bundan da vazgeçerler” tabirlerini kullandı.
‘ŞİRKET İLE ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN FİRMANIN NUMARALARI AYNI’
Süleyman Hacıbektaşoğlu Balaban Mahallesi sakinlerinden Süleyman Hacıbektaşoğlu 8 yıl evvel gösterdikleri reaksiyon üzerine iptal edilen projenin tekrar yapılmak istendiğini lisana getirdi.
Projenin suyu öteki bir vadiye taşımayı amaçladığını tabir eden Hacıbektaşoğlu, şunları söyledi:
“Yapılacak HES’in kapasitesi 54 megavat. Bu türlü bir projenin bu dereler üzerinde yapılabilmesi su rejimine nazaran mümkün değildir. Baltacı ve Maki dereleri tünelle Rize Güneyce’ye taşınarak burada bu söylenen kapasitede baraj HES projesi tekrar hayata geçirilmeye çalışılıyor. Baltacı deresi üzerinde halihazırda 4 adet, Maki deresi üzerinde 2 adet HES bulunmaktadır. Yaptıkları iş halk faydasına bir iş olmuş olsaydı bu toplantıyı kimsenin olmadığı kış vaktinde değil yaz aylarında yapmayı tercih ederdiler. Enteresan olan öteki bir şey de ÇED raporunu hazırlayan Obelya Mühendislik firmasının telefonları ile güç firmasının telefonları tıpkı. Yani tıpkı şirkete ÇED raporunu da düzenletmişler.”
‘BURANIN MEVT FERMANI OLUR’
Dursun Ali Musaoğlu Projenin tesir alanındaki mahallelerden Balaban Merkez Muhtarı Dursun Ali Musaoğlu projenin tabiat katliamına sebep olacağını söyledi.
Musaoğlu, “Halk olarak ve muhtarlar olarak bu projenin yapılmaması için çaba edeceğiz. Bu bölgede hayatın devamı için bu suya muhtaçlığımız var. Suların taşınması demek buranın mevt fermanıdır. Zati göç veren bölgedeyiz. Tabiata müdahale çayı da olumsuz etkileyeceği için burada ömür sona erer. İktidarın buradan haberi var mı bilmiyoruz. Onların da razı olmayacağını düşünüyoruz. Olurlar ise burada siyasi sonuçları da etkileyen bir karar olur” diye konuştu.
‘BALIK TESİSLERİNİN DE SONU GELİR’
Mehmet İmamoğlu Pınarca Mahallesi Muhtarı Mehmet İmamoğlu, “Bölgemizde aslında gereğince HES var. Yeni bir HES ve suyun taşınması buradaki doğal hayatı, değirmenlerimizi, balık tesislerinin sonunu getirir. Bu çalışmayı asla kabul edemeyiz” dedi.
Geçitli Mahallesi Muhtarı Şemsettin Koç da “Bu oluşuma katiyetle karşıyız. Derelerimizin aktarılmasına müsaade vermeyiz. Büsbütün halkımızın ve bölgemizin aleyhine bir durum” tabirlerini kullandı.
‘SUSUZ ÖMÜR OLMAZ’
Taflancık Mahallesi sakinlerinden Mahmut Başer ise “Bu projeden razı olandan Allah da razı olmaz. Bu proje yöreye ve tabiata zalimliktir. Allah isteği için buna pürüz olacağız. Devletimizin bize anlayış göstereceğine inanıyoruz. Tüm canlılar ve habitatımız bu proje gerçekleşirse geri dönülmez biçimde ziyan görecek. Bizi ayakta tutan bu bölgede sudur. Biz susuz yaşayamayız. Tabiatımızın ve çayın suya gereksinimi var” dedi.
Mahmut Başer