Şirin Bayık
ADIYAMAN– Maraş merkezli zelzelenin etkilediği vilayetlerde çadırda kalmak zorunda olan bayanların yaşadığı zorluklar ve gereksinimleri çok daha fazla. Özel gereksinimleri ikinci plana atılan bayanlar, kaldıkları çadırın yanı sıra çocuklarının sorumluluğunu da üstlenmek zorunda kalıyorlar. Öte yandan bayanların ped ve iç çamaşırı üzere gereksinimleri hala devam ediyor.
Depremin akabinde İstanbul merkezli feministlerin kurduğu “Afet İçin Feminist Dayanışma’ takımı bu muhtaçlıkları tespit ettikten sonra Adıyaman’a “Mor Tır” hazırladı. Bir haftadır beklenen “Mor Tır” bugün Adıyaman’a ulaştı.
‘MOR TIR BİR SEMBOL HALİNE GELDİ’
Afet İçin Feminist Dayanışma takımından Tuğçe Canpolat, bugün Adıyaman’a ulaşan Mor Tır’ın artık bir sembol olduğunu söyleyerek yola çıkış öyküsünü anlattı, “Depremden çabucak sonra İstanbul’da ve dışında olan feministler bir ortaya gelip bir toplantı yaptık. ‘Afet için Feminist Dayanışma’ diye bir küme kurduk. Akabinde süratle depremzedelerle nasıl dayanışma gösteririz diye konuşmaya başladık. Bir kısmımız direkt zelzele alanlarına gidip çalışmaya başladı. Bir haftanın sonunda da bir küme feminist olarak Adıyaman’a geldik. Buradaki arkadaşlarla görüşüp alandaki muhtaçlıkları tespit ettik.”
‘KADINLARIN HİJYEN GEREÇLERİNE ULAŞIMINDAKİ SORUN DEVAM EDİYOR’
Canpolat, “İhtiyaçları tespit ettik. Bayanların direkt gereksinimlerini karşılayabileceğimiz, bayanlarla dayanışabileceğimiz bir ‘Mor Tır’ çıkaralım diye konuştuk. Bu ‘Mor Tır’la da afetzede bayanlar ulaşamadıkları şeylere ulaşsın istedik. Bu yüzden bu kolilerin içine temel gereksinim olan tuvalet kağıdı, deterjan üzere materyaller koyduk. Zira bayanların çamaşır yıkayacağı deterjan yok, leğeni yok ya da çadırda kalıyorlar, çadırda konutunu süpüreceği bir çalı süpürgesi yok. Bu muhtaçlıklarını lisana getiriyorlar. Birçok bayan şampuan, sabun olmadığından bahsediyordu. Örneğin iç çamaşırının olmamasının ne kadar büyük bir külfet olduğunu gördük” diye konuştu.
‘PEDE VE İÇ ÇAMAŞIRINA ULAŞMAK HALA BÜYÜK BİR SIKINTI’
Canpolat, “Sadece zelzeleden değil, savaştan ve birçok öbür olaydan da biliyoruz ki kriz vaktinde bayanların durumları ikincil bir hal alabiliyor. Mesela bir bayan ped gereksinimini yazdığında pedin vakti mı denebiliyor. Bu türlü bir sürü durum var. Ya da bayanlar meskendeki tertibi sağlamakta, hijyeni sağlamakta zorlanıyor. Her ne kadar eşit bir biçimde yapılmasını savunsak da aslında bu yükler daima bayanların omzunda. Konutun paklığı, bakımı, yemeği yapmak daima bayanların omzunda. İki haftaya yakın bir vakit geçti ve hala iç çamaşırı büyük bir badire. Bu hijyen gereçlerinin olmaması uzun vadede salgın hastalıklara, bayanlara özel enfeksiyon, mantar üzere birçok şeye de yol açabilir” diyerek meselelerin hala devam ettiğini belirtti.
Kadınların gereksinimlerini önceleyen Mor Tır’da hijyen materyallerine yük verildi. “Kadınları düşünerek şampuan, cımbız, tırnak makası, sabun, ped, iç çamaşırı, küçük bir el aynası, diş macunu, diş fırçası koyduk. Pek çok çadıra gittiğimizde ‘zaten hiçbir şeyimiz yok bizim, ne verseniz her şeyi isteriz, zira hiçbir şeye ulaşamıyoruz’ diyorlar” sözlerini kullandı.
KADINLARA DAYANIŞMA ÇAĞRISI
Tuğçe Canpolat, birçok bayanın farklı yerlerden dayanak olduğunu söyledi ve diğer Mor Tırlar için dayanışmaya daveti yaptı. Canpolat, “Çarşamba günü 20 kişilik bir bayan grubuyla İstanbul’dan yola çıktı, bugün de sabah saatlerinde indirdik. Bugünden itibaren Mor Tır içindeki gereçlere bayanların ulaşması için çalışmalara başlayacağız. Bir yandan da çadır kentte bayan çadırını kuruyoruz. Çadırda da bayanlarla sohbet etmek, onları dinlemek, onların yaşadığı o ağır durumu paylaşmak, muhtaçlıklarını birlikte tespit etmek için arkadaşlarla nöbetleşe kalacağız. Kolileri hem köylerde hem merkezde dağıtacağız. Ancak koskoca bir afet bölgesi, bir tır ne yazık ki bütün bayanlara verebileceğimiz kadar kâfi değil. Pek çok vilayette gereksinim var. Hatay’a da ikinci bir Mor Tır kalkmasını bekliyoruz. Umarız bir tır değil, onlarca Mor Tır kalkar. Bütün bayanların dayanışmasını bekliyoruz” dedi.