Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Lideri Mithat Sancar, Mardin’deki programı kapsamında düzenlenen Arap buluşmasında Arap halkının önde gelen isimleriyle bir ortaya geldi. HDP Sözcüsü Ebru Günay, Halklar ve İnançlar Komitesi’nden Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı Tülay Hatimoğulları, HDP Milletvekilleri Pero Dündar ve İmam Taşçıer ile Kürt siyasetçi Ahmet Türk’ün de katıldığı programda, Arap halkının önde gelen isimleri de yer aldı. Toplantı Hatimoğulları’nın Arapça yaptığı açılış konuşmasıyla başladı. Akabinde HDP Eş Genel Lideri Sancar kelam aldı.
EŞİTLİK VURGUSU
Mezopotamya Haber Ajansı’nda yer alan habere nazaran, konuşmasına Arapça başlayan Sancar, halklarla buluşmanın, farklı inançları bir ortaya getirmenin ve diyalog içinde olmanın kendileri için kıymetli olduğunu belirterek, “Biz temel gayemizin Demokratik Cumhuriyet olduğunu söylüyoruz. Bazen çok soyut kalıyor. Ne demek istiyorlar? Ne kast ediyorlar diye soruyorlar. Yeniden çok karmaşık bir şey söylemeyeceğim. Demokratik Cumhuriyeti anlamak için kolay bir prensipten kelam edeceğim. O da eşit yurttaşlık prensibidir. Eşit yurttaşlık prensibinin de bir sürü gereği kuralı vardır, eşit yurttaşlık dediğimizde ülkede yaşayan bütün hakların ve kimliklerin eşit yaşamasını kast ediyoruz. Eşitlik nasıl sağlanacak eşitlik tek başına demokratik cumhuriyeti kurmaya kâfi mi? Hayır bunun yanına özgürlüğü de ekliyoruz. Yani ülkedeki bütün insanların kimlikleriyle inançlarıyla özgür ve eşit olmalılar. Maksadımız bütün inançların ve kimliklerin eşit ve özgür olduğu bir hayat kurmaktır. Bunu da fakat halkların gücünü ve iradesini bir ortaya getirerek yapacağımıza inanıyoruz” tabirlerini kullandı.
‘HAKİKATLERLE YÜZLEŞEBİLMELİYİZ’
Mardin’in kültürel ve kozmopolit özelliklerinden bahseden Sancar, “Mardin’in çok kültürlü çok kimlikli hoş şahane kadim bir kent olduğunu devlet yetkilileri de söylüyor, buraya atanan kayyımlar da söylüyor. Onlar şenlikler de düzenleyerek güya buna sahip çıkmış üzere bir imaj yaratmaya çalışıyorlar. Halbuki bir kentin zenginliği o kentin tarihi, tarihinde insanların hayatı ve bugüne gelişleri göz önünde bulundurulmadan anlaşılamaz. Bugün Mardin’de öbür kentlerde de Arap halkı, Kürtler, Süryaniler çok az sayıda kalmış, Ermeniler ise tahminen bir iki aile kalmış. Keldani ve tabi Türkler de var. Bu halklar bir ortada bulunuyor fakat buraya baktığımızda bunlar devletin telaffuzundan ve devlet üzere düşünen öbür kısımların lisanında bir turistik obje üzere sunuluyor. Pekala, tarihe baktığımızda bu medeniyetleri inşa eden başka halklar neden artık yoklar? Neden sayıları birkaç yüzden ibaret kalmış. Bu kültürü yaratan medeniyetin kurulmasında öteki halklar ve inançlar neden bugün Mardin’in nitekim o periyottaki üzere büyük ve güçlü ögeleri değiller. Burada nereye varmak istiyorum? Bugün kıymetlidir. Bugünü bizler yaşıyoruz. Maksadımız geleceği güzel bir formda kurmaktır. Düzgün bir gelecek kurmaktır. Güzel bir gelecek, hoş bir gelecek kurabilmek için de gerçeklerle, hakikatlerle yüzleşmeyi becerebilmemiz gerekiyor. Mardin’in bugünkü çok kültürlülüğü aslında çok zayıflatılmış, çok azaltılmış bir sürecin sonucu olarak elde kalan bir tekrar teselli bulduğumuz bir varlıktır. Ancak geçmişle yüzleşmeden o acıların bir daha yaşanamamasını sağlayacak bir gelecek kuramayız. Burada 20’inci yüzyılın başında bilhassa 1915’te yaşanan kıyımları, sürgünleri ve sonrasında gelen o tekçi sistemi anlamadan, geleceği demokratik prensipler üzerine kurmamız da mümkün değildir. Gayemiz gerçeklerle yüzleşme daveti yaparken o denli kin, öfke ve intikamla hislerini canlandırmak ve yaraları kaşımak değildir. Yalnızca şunu istiyorum. Bir cihana, bir kente, bir bölgeye baktığımızda onu acılarıyla ve güzellikleriyle bir ortada kıymetlendirmek zorundayız. Şayet o acıları anlayamazsak ve tanıyamazsak, onlara ismini koymazsak, buradaki hoşlukları geleceğe taşımamız mümkün olmaz. Bizler geçmişle yüzleşerek geleceği özgür ve eşit yurttaşlık temelinde kurmak istiyoruz” dedi.
‘TEMEL MAKSADIMIZ EŞİT YURTAŞLIKTIR’
Mardin’in şu an çok az kalmış öbür halkları ve kültürlerinin turizm için bir pazarlama objesi olarak kullanıldığına dikkat çeken Sancar, “Biz buna karşı çıkıyoruz. Diyoruz ki; Mardin’in bütün halkları medeniyetleri kültürleriyle gerçek manasıyla tanıyacak dünyaya da, bu ülkeye de, bu formda sunacak siyasetler geliştirmemiz gerekiyor. Temel unsurumuz eşit yurttaşlıktır. Halkların eşit ve özgür yaşayacağı bir tertip kurmaktır” dedi.
İktidarın cemevleri ile ilgili son değişikliklerine dikkat çeken Sancar, “O torba kanunda Alevilerin ibadet yeri olarak kabul ettikleri cemevlerini bir kültür merkezi halinde tanımladılar. Halbuki Alevilik bir inançtır, siz bir inanca kültür muamelesi yaparsanız, onun inanç olarak karakterini göz arkası etmiş olursunuz. Ne yardımlar yapacaklar; elektrik, su vs. parası verilecek. Bir inanç topluluğunun talebi bunlar olamaz. Tam aksine onlar da eşit yurttaşlık istiyor, biz de onların bu taleplerinin yanındayız. Öteki ne yaptılar Kültür ve turizm Bakanlığına bağlı Alevi Bektaşi Cemevi Başkanlığı kurdular. Yani Alevilerin ne olduğuna Kültür ve Turizm Bakanlığı karar verecek. Cemevlerinin fonksiyonunun ne olması gerektiğine kendisi karar verecek. İşte biz devletin kimlikleri ve inançları tanımlama tezini reddediyoruz. Hayır diyoruz. Herkes kendini tanımlama hakkına sahip olmalıdır. Burada da kim Arap’tır kim Kürt’tür, kim Süryani’dir, Ezîdî’dir, Ermeni’dir hepsi kendini tanımlamalıdır” tabirlerini kullandı.
Tekçi siyasetlerden vazgeçilmeden problemlerin tahlilinin mümkün olmadığını lisana getiren Sancar, “Kürt problemini anlatamaya gerek yok. Çok devasa boyutlarda yaşanıyor. Kimliklerin etnik toplumların ve inançların bütün hakları tanınmalı ve bunların başında da anadilinde eğitim hakkı geliyor. Bu tanımlar tıpkı vakitte bu kültürlerin inançların, anadillerini yaşaması için devletin gerekli yükümlülükleri almasını gerektiriyor” dedi.
‘BÜYÜK İTTİFAKI KURMALIYIZ’
“Temel prensibimiz toplumsal diyalog ve her sorunun müzakere ile çözülmesidir” diyen Sancar, şöyle devam etti: “Siyaset anlayışımız budur. Hasebiyle görüşmelerimiz yaptıklarımız bu çerçevede değerlendirilmeli. Hedefimiz müzakereyle diyalogla bütün toplum kısımlarının içine dahil olacağı bir irtibatla meseleleri çözmektedir. Demokratik siyaset asıl bunun için vardır. Varoluş sebebi de bu olmalıdır. Biz de farklı toplum bölümleriyle diyaloğumuz sürdürdüğümüz üzere bütün siyasal ve toplumsal aktörlere tıpkı çağrıyı yapıyoruz. Biz yolumuzu tartışmalarla tabandan aldığımız güçlerle geçmiş birikimimizle oluşturuyoruz. Lakin asıl somut yol haritaları belirleme kavşaklara geldiğimizde tekrar halk buluşmaları ile kendimizi ve politikalarımızı test ediyoruz. Parti idaresi olarak kendimize inancımız buradan geliyor. Bugün Türkiye’de baskıcı tekçi bir anlayışıyla iktidarını sürdüren bir blok var karşısında bundan farklı inandırıcı bir alternatif ortaya koyamayan bir muhalefet bloğu var. Tahminen de her ikisinin ortaklaştığı mevzulardan biri biraz evvel söylediğim tekçi baskıcı ve asimilasyoncu siyasetleri farklı formüllerle de olsa sürdürmektir. Biz ise bunun dışında bir yol mümkündür diyoruz. O yol bizim HDP olarak oluşturmaya çalıştığımız siyasettir. Bu siyasette de Türkiye’deki bütün farklılıklarla, bütün ezilenleri bütün dışlananları kapsayacak bir büyük demokrasi ittifakına sarfiyat. Fakat bu türlü bir büyük ittifak kurabilirsek o vakit sahiden eşit ve özgür yurttaşlığa dayalı demokratik cumhuriyeti inşa edecek yolu açmış oluruz.”
‘DUVARLAR DEĞİL KÖPRÜLER KURMAK İSTİYORUZ’
Nusaybin’de yaptıkları ziyareti aktaran Sancar, karşılaştıkları görünüme dair “Nusaybin’e giderken gördük ki sona örülen duvarlar bütün bölgeyi kaplamış. Evvelce ideolojik politik duvarlar örüyorlardı halklar ortasına. Artık beton duvarlar örüyorlar halklar ortasına. Somut olarak duvarlar örüyorlar, biz bu duvarları istemiyoruz. Biz halklar ortasına köprüler kurulmasını istiyoruz. Bu duvarlarla yapılacak olan şey yalnızca daima bir tansiyon ve savaş siyasetlerine tabandır. O nedenle halkların hem bu ülkede hem bu bölgede barış içinde bir ortada yaşamasının temel kuralı halklar ortasında bu köprüleri inşa etmektir. Bizler halklar ortasında bu köprüleri inşa etmek için her türlü çabayı sarf etmeye devam edeceğiz. Halkların özgürlüğünü meskene eşitliğini her kural altında savunmaya devam edeceğiz ve Demokratik Cumhuriyeti inşa etme çabasını kararlılıkla sürdüreceğiz” diye konuştu. (HABER MERKEZİ)