İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi (İngilizce) Tıbbi Biyokimya Kısmından Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, mikroplastikler konusunu kıymetlendirdi.
Mikroplastiklerin, kullanımlarındaki gelişmelerle birlikte şahsî bakım, kozmetik ve paklık eserlerinin ayrılmaz bir modülü haline geldiğini ve lokal bir etraf kirliliği kaynağı olarak ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Şu anki etrafınıza baktığınızda plastik görmeniz mümkündür. Plastik eserlerin üretimi ve kullanımı, plastik imalatının yaygınlaştığı 1950’li yıllardan bu yana değerli ölçüde arttı. Plastikler hafif, sağlam ve ucuzdur ve bu özellikleri onları konut eşyalarımızın, ambalaj materyallerimizin ve öbür günlük eşyalarımızın kullanışlı bir bileşeni haline getirir. Şu anda dünya çapında her yıl 320 milyon tondan fazla plastik üretiliyor. Bu eserlerin yarısı tek kullanımlık ambalajlara yönelik üretiliyor. Plastik eserlerin sadece küçük bir kısmı geri dönüştürüldüğü için birçok plastik eser atık olarak atılıyor.” dedi.
BAZI KUŞ ÇEŞİTLERİ CİVCİVLERİNE PLASTİK KESİMLER BİLE YEDİRİYOR
Plastiklerin biyolojik olarak kolay kolay parçalanamayan petrol türevlerinden yapıldığını kaydeden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Bu, atılan plastik eserlerin süratli bir biçimde parçalanmak yerine çöplüklerde, okyanuslarda ve öteki ortamlarda birikip kalıcı hale döndüğü manasına gelir. Plastikler artık dünyadaki tüm okyanuslarda bulunuyor. Deniz memelileri ve kuş tiplerinin plastik kesimleri tükettiği biliniyor, hatta birtakım kuş çeşitleri civcivlerine plastik kesimler bile yediriyor.” dedi.
Bugün okyanuslarda 50 trilyon kadar plastik modülü bulunduğunu belirten Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, her yıl ırmaklardan okyanuslara 5 milyon ton plastik taşındığına vurgu yaparak, “Plastik eserler deniz ortamlarına girdiğinde UV radyasyonuna, rüzgarlara ve dalga akıntılarından kaynaklanan fizikî aşınmaya maruz kalır. Bu kuvvetler plastik eserlerin daha küçük modüllere bölünmesini teşvik eder. Bu kesimlere boyutlarına nazaran mikroplastik yahut nanoplastik ismi verilmektedir” diye konuştu.
Küçük boyutları nedeniyle mikroplastiklerin havada kolaylıkla yayılabildiğini, ortamda birikebildiğini ve tespit edilmesinin sıkıntı olabildiğini lisana getiren Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, şunları kaydetti:
“Mikroplastikler çeşitli içeceklerde, içme suyunda (şişelenmiş su, musluk suyundan daha fazla mikroplastik içerir) ve hatta sofra tuzunda bile bulunur. Midye ve istiridye üzere filtreyle beslenenler, deniz suyunda asılı olan mikroplastikleri tüketebilir ve mikroplastikler birçok deniz eseri çeşidinde bulunur. Mikroplastikler diş macunlarında ve öbür kozmetik eserlerde kullanılmak üzere de üretilmektedir. ABD Kongresi, mikroplastik içeren durulanan kozmetiklerin (diş macunları, temizleyiciler) üretimini ve satışını yasaklayan ‘2015 Mikro Boncuksuz Sular Yasasını’ kabul etti. Yüz yıkama jeli ve makyaj eserlerinde bulunan mikro boncuklar ABD’de 2015’ten beri yasaklanmıştır.”
MİKROPLASTİKLER İNSANLARA ZİYAN VERİR Mİ?
İnsanlar mikroplastiklerle kirlenmiş yiyecek tükettiğinde, suyu içtiğinde yahut havayı soluduğunda plastik modüllerin bedene girebildiğini anlatan Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, “Genel olarak besin alımı, her yıl kişi başına 52 bine kadar mikroplastik kesimin tüketilmesine neden oluyor. İnsan tükürüğünde, saçında ve dışkısında mikroplastiklerin bulunması, hepimizin bu plastik modüllere nizamlı olarak maruz kaldığımızı gösteriyor.” dedi.
Bazı araştırmacıların mikroplastiklerin insan sıhhatine ziyanlı tesirleri olduğuna inandığını kaydeden Prof. Dr. Nilgün Tekkeşin, mikroplastiklerin, etraftan ağır metalleri ve haşere öldürücüler dahil olmak üzere istenmeyen kimyasalları emebildiğini, böylelikle insanların bu kimyasallara daha fazla maruz kalmasıyla sonuçlanabildiğini ve zehirli tesirlere yol açabildiğini söyledi.