Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen zelzeleler için ortak yayınla ekranlarda ve radyolarda başlatılan “Türkiye Tek Yürek” yardım kampanyasında depremzedeler için bağış toplandı. Yardım kampanyası programında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 30 milyon liralık bağışı toplumsal medyada gündem oldu.
TCMB kaynağının Reuters’a verdiği bilgiye nazaran, bankanın depremzedelere yönelik 30 milyar TL’lik bağışı “bankanın 2022 bilançosu kârından karşılanacağını”söyledi. Böylelikle banka tahminen Nisan ayında Genel Şura ile Hazine’ye aktaracağı 2022 kârının 30 milyar TL’sini depremzedelere tahsis etmiş oldu.
Kamu bankaları çok tartışıldı!
“Türkiye Tek Yürek” isimli kampanyaya Merkez Bankası başta olmak üzere kamu bankalarının bağış yapması tenkit konusu oldu.
Merkez Bankası Lideri Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu ortak yayına bağlanarak Merkez Bankası olarak 30 milyar TL bağışta bulunduğunu açıkladı.
Birçok isimden “Merkez Bankası varlığından veriyorsanız aslında halkın olanı veriyorsunuz, övünmekten utanın” reaksiyonu geldi.
Kahramanmaraş merkezli iki sarsıntının vurduğu 11 vilayette depremzedelerin yaralarının sarılması ve yeni konutların inşası için organize edilen ‘Türkiye Tek Yürek’ kampanyası düzenlendi. Türkiye’nin 8 ulusal televizyon kanalı ATV, FOX, Kanal D, Kanal 7, Show TV, Star TV, TRT 1 ve TV8 depremzedeler için yardım yayını yaptı. Milyonlarca kişinin katıldığı kampanyada 115 milyar 146 milyon 528 bin lira bağış toplandı. Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında tıpkı ve nakdi bağışların tamamı vergi matrah indirimi olarak sayılacak.
Merkez Bankası’nın yaptığı bağış tartışmaları beraberinde getirdi. Yayına bağlanan isimlerden Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, Merkez Bankası’nın 30 milyar TL bağışta bulunduğunu açıkladı. Toplumsal medyada ise birçok isimden reaksiyon geldi.
CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu daha sonra toplumsal medya hesabından paylaştığı bildiride, “Sevgili Beşli Çeteler, Bu akşamki bağış performansınız gözlerimi yaşarttı. Dekontları kesinlikle saklayın; onları 418 milyar dolarlık borcunuzdan düşeceğim” dedi.
İYİ Parti Genel Lider Yardımcısı ve eski Merkez Bankası Lideri Durmuş Yılmaz, “MB (Merkez Bankası) zelzeleye 30 milyar TL bağışta bulundu. Kardan mı, para basarak mı, nasıl muhasebeleştirildiğini görünce anlayacağız. Kardan ise bu esasen kurumlar vergisi ödendikten sonra Hazineye transfer edilecek bir fiyat diye yazdı.
Gazeteci Timur Soykan, “İki, üç gün boyunca yıkılmış kentlere ulaşamayan AFAD ile günlerce çadır dağıtamayan Kızılay için TV’lerin ortak yayınıyla bağış toplandı. Merkez Bankası 30 Milyar TL, kamu bankaları da milyarlarca lira bağış açıklarken herkes sordu: Halkın parası nasıl halka bağışlanıyor” tabirlerini kullandı.
Ekonomist Uğur Gürses, “Kamu kurum ve bankalarının Hazine kesesinden bağış yapmaları tuhaf değil mi? Aralık ayında Hazine’den 20’şer milyar, toplam 60 milyar TL sermaye konan kamu bankaları, 7, 12 ve 20 milyar TL, toplam 39 milyar TL bağış yapıyor. Bütçeden yapılmasının ne sakıncası var? Merkez Bankası da 30 milyar TL’yi karşılıksız basacak. TBMM’de ek bütçe çıkararak yapılacak işler yan yollarla yapılıyor, yöntemsiz yapılıyor” diyerek reaksiyon gösterdi.
AFAD ve Kızılay’a aktarılarak depremzedeler faydasına kullanılacak olan ‘bağış’ları yapan bankalar ve şirketler şöyle:
– Merkez Bankası 30 milyar TL
– Ziraat Bankası 20 milyar TL
– Vakıf Bank 12 milyar TL
– Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve bağlı şirketler 3.6 milyar TL
– Turkcell 3.5 milyar TL
– Türkiye Sigorta 2 milyar TL
– Türk Telekom 2 milyar TL
– THY 2 milyar TL
– Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) 2 milyar TL
– Borsa İstanbul Kümesi 2 milyar TL
– Ziraat İştirak 1 milyar TL
– Vakıf İştirak 1 milyar TL
– Emlak İştirak 1 milyar TL
– Emlak Konut 1 milyar TL