Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) piyasaların heyecanla oldu mu olacak mı diye beklediği kararı açıkladı. Para Siyaseti Heyeti’nden faiz kararı çıktı!
Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu başkanlığında toplanan PPK, faiz kararını açıkladı. Merkez Bankası Para Siyaseti Konseyi bu bağlamda, yüzde 10,50 olan siyaset faizini 150 baz puan indirimle yüzde 9,00’a çekerek tek hane görülmüş oldu.
Geçen yıl başlanan indirimlerde 2021 yılı son 4 ayında 500 baz puan indirim sonrası lokal ve global iktisattaki gelişmelerle beklemeye geçen PPK, 7 ayında akabinde 2022 Ağustos’ta faiz indirimlerine devam etmişti. Son 3 ayda 350 baz puan indirimle siyaset faizi yüzde 14’ten yüzde 10,50’e inerken, bugün yeni atılım yapıldı.
Faizde tek hane beklentileri sona ererek TCMB’den faiz indirimi piyasalarda beklendiği üzere geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da iktisat konusunda telaffuzları faiz indirimine yönelik olurken, iktisat modelinde de düşük faiz ile üretim ve ihracatla fiyat istikrarı hedefleniyor.
2020 yılı Mart ayında yapılan indirimle tek haneye inen 1 haftalık repo faizi pandemi sürecinde 3 ayda 9,75’ten 8,25’e inerken, Eylül ayında 10,25’e çıkarılmıştı. Yaklaşık 26 ayın akabinde yine tek haneye dönüldü.
TCMB’nin bir sonraki toplantısı 22 Aralık’ta gerçekleştirilecek.
Toplantı açıklamada metninde şöyle denildi:
Jeopolitik risklerin dünya genelinde iktisadi faaliyet üzerindeki zayıflatıcı tesiri artarak sürmektedir. Önümüzdeki periyoda ait global büyüme kestirimleri aşağı taraflı güncellenmeye devam etmekte ve resesyonun kaçınılmaz bir risk faktörü olduğu değerlendirmeleri yaygınlaşmaktadır.
Türkiye’nin geliştirdiği stratejik nitelikte tahlil araçları sayesinde temel besin başta olmak üzere kimi dallardaki arz kısıtlarının olumsuz tesirleri azaltılmış olsa da memleketler arası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının artış eğilimi sürmektedir.
Yüksek global enflasyonun, enflasyon beklentileri ve memleketler arası finansal piyasalar üzerindeki tesirleri yakından izlenmektedir. Bununla birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları yüksek güç fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğu ile işgücü piyasalarındaki katılıklara bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini vurgulamaktadırlar.
“Ülkeler ortasında farklılaşan iktisadi görünüme bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının para siyaseti adım ve irtibatlarında ayrışma artarak devam etmektedir.”
Finansal piyasalarda artan belirsizliklere yönelik merkez bankaları tarafından geliştirilen yeni destekleyici uygulama ve araçlarla tahlil üretme uğraşlarının sürdüğü gözlenmektedir.
Enflasyonda gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı güç maliyeti artışlarının gecikmeli ve dolaylı tesirleri, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının tesirleri, global güç, besin ve ziraî emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları tesirli olmaya devam etmektedir. Heyet, sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın güçlendirilmesi için atılan ve kararlılıkla uygulanan adımlar ile birlikte, global barış ortamının tekrar tesis edilmesiyle dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir. Azalan dış talebin toplam talep şartları ve üretim üzerindeki tesirleri yakından izlenmektedir.
Bu çerçevede Heyet, siyaset faizinin 150 baz puan düşürülmesine karar vermiştir.
Küresel büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin daha da arttığı bir devirde sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi ile arz ve yatırım kapasitesindeki yapısal kazanımların sürekliliği açısından finansal şartların destekleyici olması kritik kıymet arz etmektedir.
Kurul, mevcut siyaset faizinin global talebe ait artan riskleri dikkate alarak kâfi seviyede olduğunu kıymetlendirmiş, ağustos ayında başlatılan faiz indirim döngüsünün sonlandırılmasına karar vermiştir.
Fiyat istikrarının sürdürülebilir bir halde kurumsallaşması gayesiyle TCMB’nin tüm siyaset araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir siyaset çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir. Kıymetlendirme süreçleri tamamlanan kredi, teminat ve likidite siyaset adımları para siyaseti transfer düzeneğinin aktifliğinin güçlendirilmesi için kullanılmaya devam edilecektir.
“TCMB, fiyat istikrarı temel gayesi doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 amacına ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.”
Fiyatlar genel seviyesinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, karşıt para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylece, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir halde devamı için uygun taban oluşacaktır.
2022’nin birinci yarısında güçlü bir büyüme gerçekleşmiştir. Yılın ikinci yarısına dair öncü göstergeler ise zayıflayan dış talebin tesiriyle büyümedeki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etmektedir. Bununla birlikte, imalat sanayi üzerindeki dış talep kaynaklı baskıların iç talep ve arz kapasitesi üzerinde şimdilik hudutlu olan tesirleri daha besbelli hale gelmektedir. İstihdam kazanımları emsal ekonomilere nazaran daha olumlu seyretmektedir. Bilhassa istihdam artışına katkı veren kesimler dikkate alındığında büyüme dinamiklerinin yapısal kazanımlarla desteklenmekte olduğu görülmektedir.
“Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin hissesi artarken, turizmin cari süreçler istikrarına beklentileri aşan güçlü katkısı devam etmektedir.”
Bunun yanında, güç fiyatlarındaki yüksek seyir ve ana ihracat pazarlarının resesyona girme mümkünlüğü cari istikrar üzerindeki riskleri canlı tutmaktadır. Cari süreçler istikrarının sürdürülebilir düzeylerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için kıymet arz etmektedir.
Kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının gayesine uygun biçimde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir. Ayrıyeten, son devirde bariz biçimde açılan politika-kredi faizi makasının ilan edilen makroihtiyati önlemlerin katkısı ile geldiği istikrar yakından takip edilmektedir. Konsey, mali transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarını kararlılıkla kullanmaya devam edecek ve ek önlemleri devreye alacaktır. Uygulanacak siyasetler aralık ayında açıklanacak olan 2023 Yılı Para ve Kur Siyaseti metninde kapsamlı olarak ilan edilecektir.