ANKARA – Ankara ve etraf kentlerinde 1993-1996 yılları ortasında Altındağ Nüfus Müdürü Abdülmecit Baskın’ın da ortalarında olduğu 19 kişinin katledilmesi ait açılan JİTEM Davası’nın beşinci duruşması Ankara 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ın da ortalarında olduğu, “Suç işlemek hedefiyle kurulan silahlı örgüte üye olmak” ve “Adam öldürmeye iştirak etmek” suçlamalarıyla 19 sanığın yargılandığı Ankara JİTEM Davası öncesinde mahkeme heyetinin değiştirildiği ortaya çıkmıştı.
‘BU DAVA SANIKLARIN DEĞİL DEVLETİM YARGILANDIĞI BİR DAVA’
Mağdur avukatlarından Yusuf Alataş, evvelki heyetin Yargıtay’ın bozma kararı sonrası girdiği birinci duruşmada istinaf kararıyla ilgili kendi görüşlerini yansıtan bir sayfalık görüş dağıtmasına reaksiyon gösterdi. “Bu heyet bu yazılı görüşlere dair ne diyecek?” diye soran Alataş’a cevap veren heyet lideri, “Açıklamak zorunda değiliz” karşılığını verdi.
Bu durumun çok açık ihsası rey (oyunu/tarafını belirli etme) olduğunu belirten Alataş, “Bozmadan sonra yargılama yapılmadı. Mahkeme kanılarını açıklamıştı. Mahkeme ‘buna katılmıyorum’ dedikten sonra gerçeğe ulaşmak için yeni kanıt açıklaması mümkün mü? Değil. Bu mahkemenin hedefi gerçeğe ulaşmak değildi. Mahkememin hedefi sanıkları yargı eliyle aklamak. Tez makamı ağzını açıp sanıklara bir soru sormadı. Bu dava sanıkların değil devletin yargılandığı bir dava” tabirlerini kullandı.
‘BU İŞİN İÇİNDE ÇİLLER’İ YILMAZ’I VAR’
Davanın vakit aşımından kurtarılma bahtının olmadığını belirten Alataş, “Devlet geçmişle yüzleşmek istemiyorsa hiçbir halde bu yargılamanın gerçek yargılamaya dönüşme ihtimali yok. Bu memlekette insanlığa karşı cürüm davası görülecekse o dava bu dava. Bu devlet tarafından uygulanan bir cinayet serisi. Şayet bir devlette geçmişle yüzleşme iradesi yoksa mahkemenin yapabileceği bir şey yok. Yargıç, savcı olarak gerçeğe ulaşmak için efor gösterilsin. Ben mahkemeye güvenmeyeceksem yargılamanın manası yok. Bu işin içinde Tansu Çiller’i, Mesut Yılmaz’ı var ” diye konuştu.
İstinafın bozma kararından, “Verilen karar kontrole uygun değil” dendiğini belirten avukat Alataş, “Sanıkların kimliklerine siyasi pozisyonlarına bakarsanız bunlar sistematik cinayetlerdir. Lakin bunun üzerine cinayetler ortasındaki irtibat üzerinde hiç durulmadı. Bu örgütün alakaları üzerine hiç durulmamış. Faillerin birbirleriyle ve devletle münasebeti üzerine hiç durulmamış” dedi.
Sanık Mehmet Ağar’ın duruşmaya hiç getirilmediğini belirten Avukat Alataş, “Mahkeme odasında hakimin odasında güya tabiri alındı. Bir paragraf. Neymiş? Rahatsızmış. Yargılama iradesi hiçbir vakit ortaya konmadı. Tez makamı tez diye bir şey ortaya koymadığı için biz burada çırpınıyoruz. Mahkemeyi bir şeyleri araştırmaya ikna etmeye çaba ediyoruz. Biz bu davada yargılama yapmadık. Yargılama yapmış üzere, mış üzere yapıldı. Gönül isterdi ki gerçeğe ulaşmak için yargılama faaliyeti yürütülsün. Bu ülkenin hukukçusu insanı olarak bu bizi yaralıyor. Burada bir sürü insanın katli kelam konusu. ‘Yapmadık, etmedik’ diye geçiştiriliyor” sözlerini kaydetti.
‘SANIK SANDALYELERİNDE AVUKATLAR OTURUYOR’
Öldürülen Avukat Yusuf Ekinci’nin oğlu Avukat Sertaç Kamil Ekinci, mahkeme heyetinin temelden beyan istemesine reaksiyon gösterdi, “Bir evvelki heyetten farkılı olmayacağınız izlenimi bende uyanıyor. Biz de eteğimizdeki taşları dökelim” dedi. Bu kelamlar üzerine mahkeme heyeti lideri “beyanlarda bulunmak istediğinizi kastettim, esastanı kastetmedim” cevabını verdi ve savcıya mütalaa için kelam vermeyeceğini belirtti.
Babasının cansız vücudunun bulunduğu yeri söyleyen kişinin birinci duruşmada akli melekesinin yerinde olup olmadığının tespiti için rapor istendiğini hatırlatan Ekinci, “Sanık sandalyelerinde avukat oturuyor. Hiçbiri gelmiyor. Bir sürü yeni kanıt belgeye girdi. Otuz duruşma boyunca evraka giren meczupları biz bu sanıklara soramadık. Şahitler, bu şahısların 90’lı yıllarda hukukun rafa kaldırdığını söz ettiler. Ancak biz bunları soramadık. Benim babam 9mm UZİ çeşidi silahla öldürüldü. Mahkeme dedi ki ‘UZİ ile öldürülmemiş olabilir’. Mahkemenin yaklaşımı buydu” diye konuştu.
Dönemin Özel Harekat Daire Lideri sanık İbrahim Şahin’in yazısıyla yurtdışından gelen silahların Antalya’da bir eğitim merkezine gönderildiğini, eksik silahların çıktığını belirten Ekinci, “Kaybolan UZİ’lerden biri Susurluk kazasında Abdullah Çatlı’nın aracında çıkıyor. Çatlı’ya Mehmet Ağar’ın pasaport çıkardığını, yargılandığını biliyoruz ancak bu davada beraat kararı çıkıyor. Mahkeme hareketleriyle siyasi tutumunu ortaya koydu. Biz de eteğimizdeki taşları dökelim” dedi ve şöyle kelamlarını sürdürdü:
“Sedat Peker denen şahıs Youtube’da kendi şeylerini yaydı. Kardeşi Atila Peker’e sanıklardan Korkut Eken’in Kutlu Adalı’yı öldürmek için teklifte bulunduğunu söyledi. Kutlu Adalı 94’te UZi marka silahla öldürüldü. Biz Atila Peker’in sözlerini istedik, yok. Buraya katılmasını istemiyorlar.”
HAKİMDEN AVUKATA: BURASI SİYASİ ARENA DEĞİL
Avukat Ekinci, bu evrakın yalnızca bir cinayet evrakı olmadığını, Kürt problemine ait bir bakış içerdiğini belirttiği sırada ortaya giren mahkeme heyeti lideri, “Burası siyasi bir arena değil. Dava ile ilgili görüşlerinizi alalım. Burası siyasi bir alan değil” dedi.
“Ben siyasi fikirden bulunmadım” karşılığını veren Ekinci, “Benim yerime kendinizi koymanızı istiyorum. 15 yaşındayım. Meskene geliyorsunuz babanızın öldüğünü duyuyorsunuz. Ankara’da değil Diyarbakır’da ya da köyde yaşayan biri olsanız intikam ateşiyle yanıp tutuşursunuz. Ve intikam intikamı getirir. Bize adalet verin. Bu türlü adalet olmaz” sözleriyle kelamlarını sürdürdü.
‘HEP UMUTLANIYORUZ, DAİMA YERE DÜŞÜYORUZ’
Ankara’da katledilen Altındağ Nüfus Müdürü Abdülmecit Baskın’ın oğlu Eren Baskın da duruşmada konuştu. Babasının Ankara’da katledildiğinde 4 yaşında olduğunu söyleyen Baskın, “Babamı sevip sevmediğimi bile bilmiyorum zira anım bile yok. Babam öldürüldükten sonra biz yalnızca bu acıyla değil üzerimize gelen endişe iklimiyle gayret etmeye çalıştık” dedi.
“Devlet bize bir umut verdi” diyerek 2011 yılında yargılamanın başladığını hatırlatan Baskın, “Sadece babamın katilini aradığım için gözaltına alındım. On yılda sanıklar hakkında beraat kararı verildi. Bu bozuldu tekrar umutlandık. Daima umutlanıyoruz daima yere düşüyoruz. Benim ailem yasını dahi tutamadı. Bir yargılama yapılacaksa ve adil karar verilecekse verilsin, yeniden beraat kararı verilecekse çabucak olsun biz de yasımızı tutalım” sözlerini kullandı.
‘O DUVAR YAKINDA YIKILACAK’
İnsan Hakları Derneği Eş Lideri Avukat Öztürk Türkdoğan, 12 Eylül yarılamaları sırasında Kenan Evren’in dahi sözünün alındığını belirterek, “Bu davada ne oldu da bu türlü şeyler oluyor? Yargılama faaliyetlerinin ilerlemesi gerekirdi. Mehmet Ağar’ın, ‘Duvardan bir tuğla sökülürse duvar çöker’ kelamı var” dedi.
Türkdoğan’ın konuşması devam ederken Ağar’ın avukatı bu türlü bir kelamın olmadığını belirtti. Yaşanan tartışma sırasında Türkdoğan, “O duvar yakında yıkılacak ve onların hepsi o hataların altında kalacaklar” sözlerini kullanırken Ağar’ın avukatı, “Çünküyü öteki yerde aramıyorsunuz. Biz de üzülüyoruz” dedi ve reaksiyon çekti.
Türkdoğan, sanıkların mahkeme salonuna getirilmesini, davanın vakit aşımına uğramaması gerektiğini söyledi.
İDDİA MAKAMI EVRAK İÇİN MÜTALAA VERİLMESİNİ TALEP ETTİ
Sanık İbrahim Şahin’in avukatın Basri Aydın, Van Barosu’nun davaya katılması talebinin reddedilmesi gerektiğini söyledi, “Yeniden karar verilmesinin gerekli olmadığı isabetli olacaktır” dedi. Mehmet Ağar’ın avukatı Abdulkadir Turuç da avukat Aydın’ın taleplerini tekrarladı.
Dava savcısı katılma ve tutuklama taleplerinin reddedilerek belge için mütalaa verilmesi gerektiğini söyledi.
SANIKLARIN TUTUKLAMASI TALEBİ REDDEDİLDİ, DURUŞMA 20 OCAK’A ERTELENDİ
Mahkeme orta kararını verdi. Sanıkların tutuklanması, evrakın genişletilmesi taleplerini reddeden mahkeme, Van Barosu’nun davaya katılma talebini de reddetti. Dava belgesinin heyet değişikliği nedeniyle incelenmesi kararı veren heyet, bir sonraki duruşmayı 20 Ocak 2023 tarihine erteledi.
KİMLER YARGILANIYOR?
1993-96 yılları ortasında Ankara’da Altındağ Nüfus Müdürü Abdülmecit Baskın’ın da ortalarında bulunduğu zorla kaybedilen yahut yasadışı keyfi infaz edilen 19 şahsa ait birinci soruşturma 2011 yılında başlatılıştı. 19 Aralık 2013 tarihinde düzenlenen yeni iddianameyle Baskın’ın yanı sıra Namık Erdoğan, Metin Vural, Recep Kuzucu, Behçet Cantürk, Savaş Buldan, Hacı Karay, Adnan Yıldırım, İsmail Karaalioğlu, Yusuf Ekinci, Ömer Lutfi Topal, Hikmet Babataş, Medet Serhat, Feyzi Aslan, Lazem Esmaeili, Asker Smitko, Tarık Ümit, Salih Aslan ve Faik Candan cinayetleri de yargılamaya dahil edilmişti.
Sanıklar Mehmet Ağar, İbrahim Şahin, Korkut Eken, Ayhan Çarkın, Ayhan Akça, Ziya Bandırmalıoğlu, Ercan Ersoy, Ahmet Demirel, Ayhan Özkan, Seyfettin Lap, Enver Ulu, Uğur Şahin, Alper Tekdemir, Yusuf Yüksel, Abbas Semih Sueri, Lokman Külünk, Mahmut Yıldırım, Nurettin İnanç, Muhsin Korman’ın “cürüm işlemek için oluşturulan silahlı teşekkülün faaliyeti kapsamında insan öldürmek” hatalarından yargılandığı davada beraat kararı çıkmış, Yargıtay tarafından belgedeki eksiklikler gerekçesiyle beraat kararı bozulmuştu.