Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Şahap Kavcıoğlu, İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin temmuz ayı olağan toplantısında, konuşmaların akabinde meclis üyelerinin sorularını cevapladı.
Sanayicilerin yüklü olarak finansmana ulaşamadığı tarafındaki şikayetlerine yanıt veren Kavcıoğlu, “İstanbul Sanayi Odası’nda, Türkiye’nin birinci 500’ünün yüklü olduğu ve Türkiye’de kredi rekorunun kırıldığı bir periyotta bu kadar krediden şikayet duyulmasını önemli formda bugün konuşmamız gerekiyor.” tabirini kullandı.
Eximbank kaynaklarının yüksek düzeyde ve ulaşılabilir olduğunu lisana getiren Kavcıoğlu, “Dolayısıyla ihracatçımız Merkez Bankası’nı eleştirmek yerine bankalara gidecek ve bu kaynağı alacak. Bu kredinin kaynağı Merkez Bankası, emeli da ihracatçıyı desteklemek. Para da orada duruyor ve alma hakkı da sizin. Buna kimse itiraz edemez. Ve bunu ben tekraren, her katıldığım toplantıda, her görüştüğüm şahıslara bunu ısrarla söyledim.
Dolayısıyla çok ucuz faizle veriyoruz ve vadeleri değiştirdik, taahhüdü kaldırdık. Artık bugün bir yıl vadeli olarak ihracatçı yüzde 12 ile bir yıl vadeli ihracat kredisi tüm bankalardan kullanabilir. Kim kullanamıyorsa ben takipçisi olacağım. Bunu herkesle konuştuğumda söyledim. Bu kadar net söylüyorum. Kaynak var, vade uzatıldı, faiz düşürüldü. Bu kadar şikayeti anlamıyorum. Gideceksiniz alacaksınız.” tabirlerini kullandı.
“YATIRIM İÇİN VERİLEN KREDİLER DÖVİZ ALIMINDA KULLANILDI”
Yatırım için verilen kredilerin döviz alımında kullanıldığını belirten Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
“Liralaşma stratejimiz içerisinde bütün kısımların ziyanını da finanse edecek biçimde Merkez Bankası kaynaklar çıkarıyor. ‘Dövizlerinizi bozun’ diyoruz. Artık 1 trilyon lira verilmiş bir kaynak var. O vakit o kaynak nerede ona bakacağız. Ben biliyorum nerede olduğunu, bir kısmı döviz aldı…Biz bu sayıları takip ediyoruz. ISO’dayız, Sanayi Odası üyeleri dahil, listesi var bende.
Türkiye özgür piyasa lakin hem bu kullanılan paralarla döviz alacağız hem de gidip ucuz kredi alacağız. Alamadığımız vakit da şikayet edeceğiz. Bu olmaz, bu haksızlık. Bunların hepsinin listesi var bende. Teğe bir hepinizle paylaşabilirim. Sanayi Odası üyeleri de var. İTO’nun üyeleri de var. ATO’nun üyeleri de var, ASO’nun üyeleri de var. Türkiye’nin bütün odaları var.”
Türkiye’nin kıymetli bir devirden geçtiğini ve finansman kaynak israfının önüne geçilmesi gerektiğini vurgulayan Kavcıoğlu, “Bu kaynağın üretim ve yatırım, istihdam ve ihracat için harcanması gerekiyor. Biz buraya karşı yanlış yapamayız. Lakin burada yanlış yapanlar varsa onlar da buna artık bir çekidüzen verecekler. Ben Merkez Bankası Lideri olarak Türkiye’de üretim ve yatırım yapacak, istihdam yaratacak, ihracatı artıracak tüm firmaların bu kaynaklardan yararlanması için bana ne düşerse yapmaya hazırım.
Merkez Bankası’yla ilgili bilgiler için burada çok net söylüyorum; direkt beni arayabilirsiniz. Hakikat bilgiyi alın. İşinize gelir, gelmez. Gelmezse çıkın eleştirin. Öteki bir şey. Fakat bizim siyasetimizi, bizim ne yapmaya çalıştığımızı biz anlatalım, anlatmaya çalışıyoruz. Şayet bu endüstricinin, ihracatçının, imalatçının işine gelen bir siyaset değilse çıkın eleştirin kelamım yok.”
“BDDK KARARI, UCUZ KREDİ KULLANIP DÖVİZ ALMANIN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİNDİ”
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası’nın (BDDK) şirketlerin TL cinsi kredi kullanımına döviz varlığı hududu getirme adımına da değinen Kavcıoğlu, şöyle devam etti:
“Hesabında 100 milyon dolar varken, 50 milyon dolar daha alıp hesabına koyanlara krediyi vermeyeceğiz. ISO’dan bütün her yere ilan ediyorum. O yüzde 10’un manası da bu. Biz kimsenin döviz almasına karışmıyoruz. Yüzde 10’un manası dediğim üzere hesabında çok fazla döviz varken yani riskini karşılayacak döviz varken yüzde 10’unu oraya tekabul ediyor. Hala bankalardan ucuz kredi kullanıp döviz almanın önüne geçmektir. Buna liderin buradaki odadaki yöneticilerin pürüz olması lazım.
Başkanımdan da rica ediyorum, lütfen açıklayın. Bu dövizleri bozsunlar. Bir kısmını da bozsalar bugün döviz öteki bir yere gelir. Bakın yalnızca 24 Şubat’tan haziran ayına kadar bankalarda ucuz kredi kullanan kurumsal firmaları söylüyorum, yalnızca 55 milyar dolar döviz aldılar.”
“MEVCUT PARA SİYASETİNİ VE MODELİNİ DEĞİŞTİRMEYECEĞİZ”
Başkan Kavcıoğlu, Türkiye’nin potansiyelinin çok yüksek olduğunu ve Türkiye’nin ekonomik modeliyle birlikte önünün çok açık olduğunu lisana getirdi.
Mevcut para siyasetini ve modelini değiştirmeyeceklerine vurgu yapan Kavcıoğlu, şunları söyledi:
“Çünkü dünyada şu an resesyonun konuşulmadığı tek ülke Türkiye. Biz bu düşük faizlerle çıkardığınız bu kredileri buralardaki bağlantımızda hakikat kanallardan, yanlışsız yerde, hakikat formda kullanırsak ihracatımız da daha fazla artacak. Üretimimiz de daha fazla artacak. Zati süratli bir formda artan istihdamımız çok daha artacak.
Avrupa dahil OECD ülkeleri içerisinde en fazla istihdam yaratan ülke Türkiye. Niçin işsizlik sayımız yüksek? Dünya genç nüfusumuz çok fazla bizim. Yani biz daha fazla bir genç nüfusa iş yaratmak zorundayız. Onun için hem bu istihdamı yaratıyoruz lakin nüfus artışıyla birlikte genç nüfusun da yüksek olması nedeniyle öteki ülkelerle işsizlik oranımızın tıpkı düzeyde olmasının nedeni bu…Biz bunu daha fazla istihdam yaratarak daha fazla üretimle bir arada ithalatla bir arada yaptığımızda işsizlik sayımızı da düşürüyor. Natürel maliyetler de düşecek.”
Finansmana ulaşma konusunda dayanağını yineleyen Kavcıoğlu, şunları kaydetti:
“Ben hala ucuz kredi demeye devam ediyorum. Bunu size de kabullendireceğim. Bankalara da kabullendireceğim. Türkiye düşük faizle bu bedeli öderken herkes bu yolda yürümeye başlayacak. Bankalar düşük faizli kredileri verecek. İş adamları ve iş dünyası düşük faizli kredileri kullanacak, yatırım yapacak, üretim yapacak. Türkiye’nin bu potansiyeli var.
Dolayısıyla döviz alarak, kimse kendini riske etmek istemiyor, garantiye almak istiyor, inanca almak istiyor. Bu insani bir şey, doğal bir şey. Ancak iş dünyası olarak biz evvel Türkiye’yi düşünmeliyiz. Sonra da o büyüyen ve gelişen ülke içerisinde bizim çok daha potansiyelli bir formda varlığımızı sürdüreceğimizi gözardı etmememiz lazım.”
“STOKÇULUK” TARTIŞMASI
Kredinin gerçek yerde gerçek biçimde kullanılmasının değerli olduğunu vurgulayan Lider Kavcıoğlu, ucuz krediyi bulup yatırım yapacakken ya da daha ucuz maliyetle piyasaya girecekken, stok yapılmaması gerektiğini lisana getirdi.
Bunun üzerine İSO Lideri Erdal Bahçıvan, Kavcıoğlu’nun stok kelamlarına itiraz ederek, stokun birçok nedene dayalı olduğunu bunların başında tedarik krizlerinin geldiğini, bu nedenle sanayicilerin stokçu olmakla itham edilmesinin yanlış olacağını söyledi.
Kavcıoğlu da üretim için, sevk zincirindeki gecikmelere tedbir için stok idaresi yapanları kastetmediğini, ucuz kredi alarak esere yatıranları kastettiğini tabir etti.