Hatalı tıbbi uygulama (malpraktis) münasebetiyle sıhhat çalışanlarına açılan davalarda kasıt olmadıkça tazminatı devletin üstlenmesine ait yöntem ve asıllar belirlendi.
“Sağlık Meslek Mensuplarının Tıbbi Süreç ve Uygulamaları Nedeniyle Soruşturulmasına ve İdarece Ödenen Tazminatın Rücu Edilmesine Dair Yöntem ve Asıllar Hakkında Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna nazaran, kamu yahut özel sıhhat kurum ve kuruluşları ile devlet ve vakıf üniversitelerinde vazife yapan doktor ve diş tabipleri ile öteki sıhhat meslek mensuplarının, soruşturma ve rücu sürecindeki iş ve süreçleri kapsayan yönetmelikle birlikte, sıhhat çalışanlarına yönelik soruşturma müsaadesinin verilmesi ve tazminat hususlarında yetkili Mesleksel Sorumluluk Şurası kuruldu.
Mesleki Sorumluluk Şurası 7 üyeden oluşacak
Mesleki Sorumluluk Heyeti, Sıhhat Bakanı tarafından belirlenen bakan yardımcısı, sıhhat hizmetleri, kamu hastaneleri, hukuk hizmetleri, idare hizmetleri genel müdürleri yahut yardımcıları ile profesör yahut doçent unvanlı biri dahili, başkası cerrahi branştan iki tabip olmak üzere 7 üyeden oluşacak.
Kurulun lideri, bakan yardımcısı olarak belirlenirken, üyelerin vazife mühleti 2 yıl olacak. Mühleti sona eren üyeler tekrar seçilebilecek.
Kurul, ayda en az 1 kere, en az 4 üyenin iştirakiyle toplanacak ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alınacak. Konsey üyeleri çekimser oy kullanamayacak.
Görüşülmekte olan yahut Konseye gelmesi olası aktüel hususlar hakkında görüş ve fikirler toplantı dışında açıklanamayacak. Toplantının ve oylamanın kapalılığı koruma edilecek.
Kurul gündemi lider tarafından zamanaşımı ve hak düşürücü müddetler dikkate alınarak belirlenecek. Heyetteki görüşmeler gündemdeki sıraya nazaran yapılacak.
Kurul toplantılarında ele alınacak teknik ve uzmanlık gerektiren hususlar hakkında istişare vazifesi yapmak, görüş ve tekliflerini sunmak üzere en az 3 bireyden oluşan ihtisas komiteleri kurulabilecek. İhtisas komitesi üyeleri Sıhhat Hizmetleri Genel Müdürlüğünce teklif edilen bahsin uzmanı adaylar ortasından lider tarafından seçilecek. Komite üyeleri heyette oy kullanamayacak.
Kurulun sekretarya hizmetleri Sıhhat Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecek. Sekretarya hizmetlerini yürütmek üzere kâfi nitelik ve sayıda işçi görevlendirilecek.
Sağlık Bakanı gelen işin niteliği ve sayısına nazaran, öteki bir bakan yardımcısının başkanlığında belirtilen unvan ve nitelikleri haiz şahıslardan yeni konseyler oluşturabilecek.
Mesleki Sorumluluk Konseyinin görevleri
Kurul, Yükseköğretim Kanununun 53’üncü unsurunda yer alan soruşturma yoluna tabi olanlar dışındaki sıhhat meslek mensupları hakkında tıbbi süreç ve uygulamaları nedeniyle ön inceleme yapmak yahut yaptırmak, ön inceleme raporundaki bulgulara nazaran gerek gördüğünde yine inceleme yapmak yahut yaptırmak, soruşturma müsaadesi verilip verilmemesine karar vermek ve soruşturma müsaadesine ait kararın yetkili mercilere intikal ettirilmesini temin etmekle sorumlu olacak.
Kurulun rücuya dair vazifeleri ise şunlar olacak:
İdare aleyhine tazminata hükmeden mahkeme kararının, sıhhat meslek mensubunun vazifesinin gereklerine karşıt hareket etmek suretiyle misyonunu berbata kullandığını tespit eden mutlaklaşmış ceza mahkemesi kararının, inceleme raporu ile ilgili öbür evrakın raporla birlikte eksiksiz olarak sekretarya tarafından Heyete sunulmasını sağlamak.
İdarece yapılan ödemeye, sıhhat meslek mensubunun misyonunun gereklerine karşıt hareket etmek suretiyle vazifesini berbata kullanmasının sebebiyet verdiğinin mutlaklaşmış ceza mahkemesi kararı ile tespit edildiği hallerde, gerektiğinde ilgili sıhhat meslek mensubunu, ziyan gören yahut hak sahibini yahut yasal temsilcilerini ve varsa sigorta şirketinin temsilcisini dinlemek.
İdari yargı kararı uyarınca ödenen meblağın hangi ölçüsünün sıhhat meslek mensubunun mutlaklaşmış ceza mahkemesi kararına bahis fiilinden kaynaklandığını gerekirse uzman uzmana tespit ettirmek.
Sağlık meslek mensubunun tazminata bahis olaydaki kusur oranına nazaran rücu edilip edilmeyeceğine, edilecek ise ölçüsüne vazifenin berbata kullanıldığını tespit eden ceza mahkemesi kararının mutlaklaştığı tarihten itibaren bir yıl içinde gerekçeli olarak karar vermek ve verilen kararın adabına uygun olarak ilgili yönetimlere, sıhhat meslek mensubuna ve varsa sigorta şirketine bildirilmesini sağlamak.
Rücu edilmesine karar verilen evrakları ilgili yönetime göndermek.
İhtiyaç halinde teknik ve uzmanlık gerektiren mevzularda görüşüne başvurmak üzere ihtisas kurulları oluşturmak yahut kanunlarda uzmanlık hizmeti verebileceği öngörülen kurumlar ile kanunen bilimsel ve teknik görüş bildirmeye yetkili olan kurum ve kuruluşlardan görüş almak.
Sağlık meslek mensubunun, hizmetten faydalananın ve şikayetçi ile öbür ilgililerin mahremiyetinin korunması ve ferdî bilgilerin güvenliğinin sağlanması konusunda Ferdî Dataların Korunması Kanunu ve ilgili mevzuatının öngördüğü önlemleri almak.
Kurul kararlarının ilgililere hangi kanun yolları ve mercilere hangi müddet içinde başvurulabileceği belirtilerek bildirilmesini temin etmek.
Soruşturma müsaadesine dair metot ve esaslar
Mesleki Sorumluluk Konseyi, sıhhat meslek mensuplarının kanun kapsamına giren bir cürüm işlediğini öğrendiğinde, 4483 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatının öngördüğü yordama nazaran bir ön inceleme yapacak yahut yaptıracak.
Ön inceleme sırasında şikayet konusunun münhasıran kanun kapsamındaki sıhhat meslek mensuplarının tıbbi süreç ve uygulamalarına ait olduğu tespit edilir ise inceleme tamamlanarak rapor düzenlenecek. İnceleme sırasında fiilin faili yahut konusu bakımından tefrik edilmesi gerektiği anlaşılır ise kanun kapsamında olan kısım tefrik edilerek buna ait ön inceleme ayrıyeten yürütülerek sonuçlandırılacak.
Kurul, özel sıhhat kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde vazife yapan sıhhat meslek mensupları bakımından müdürlüklerde misyonlu lider yahut yardımcılarını ön inceleme yapmak üzere görevlendirebilecek. Ön inceleme sonucunda hazırlanan raporun karar vermeye kâfi olduğu kıymetlendirilir ise Şura tarafından soruşturma müsaadesi konusunda gerekçeli olarak bir karar verilecek. Konsey aydınlatılması gereken konular tespit ederse, şahsen yahut ön incelemeyi yapan tıpkı yahut diğer vazifeliler eliyle yeni bir inceleme yaptırabilecek.
Cumhuriyet başsavcılığının sıhhat meslek mensubu hakkında 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu kararlarına nazaran soruşturma yapabilmesine Şura tarafından müsaade verilebilecek.
Kurul, soruşturma müsaadesi konusundaki kararını hatanın Heyet tarafından öğrenildiği tarihten itibaren ön inceleme dahil en geç 60 gün içinde verecek. Bu mühlet, zarurî hallerde 30 günü geçmemek üzere bir sefer uzatılabilecek. Müddetin son günü bir tatil gününe rastlarsa mühlet, tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzayacak.
Kurulca, belirtilen müddetler içinde soruşturma müsaadesi verilmesi yahut verilmemesi konusunda gerekçeli olarak karar verilmesi mecburî olacak.
Soruşturma müsaadesi verilmesine ya da verilmemesine dair Şura kararı; Cumhuriyet başsavcılığına, hakkında ön inceleme yapılan sıhhat meslek mensubuna, şikayet edene ve müdürlüğe gönderilecek.
Soruşturma müsaadesi verilmesine dair Heyet kararına karşı hakkında inceleme yapılan sıhhat meslek mensubu, soruşturma müsaadesi verilmemesine dair karara karşı Cumhuriyet başsavcılığı yahut şikayetçi, sürece koymama kararına karşı da şikayetçi Ankara Bölge Yönetim Mahkemesine itiraz edebilecek.
İtiraz müddeti Konsey kararının bildirim edildiği tarihten itibaren 10 gün olacak.
Rücu yol ve esasları
Tıbbi süreç ve uygulama nedeniyle tazminat ödenmesi talebiyle aleyhine dava açılan yönetim, davayı sıhhat meslek mensubuna; mesleksel mali sorumluluk sigortası bulunan sıhhat meslek mensubu da sigortacıya ihbar edecek.
Rücu istemi, ceza mahkemesi kararının mutlaklaşması sonucunda tespit edilen sorumlu bireye yöneltilecek.
Kurul tarafından verilecek karara temel olmak üzere sıhhat meslek mensubunun vazifeli olduğu idarece yaptırılan inceleme sonucunda tanzim edilen rapor, sıhhat meslek mensubunun mesleksel mali sorumluluk sigortası varsa, poliçe ve ekleri ile hadisenin sigortacıya ihbar edildiğine dair doküman ve mutlaklaşmış ceza mahkemesi kararı ile birlikte rücu değerlendirmesine temel olmak üzere, incelemenin tamamlandığı tarihten itibaren 7 gün içinde yönetim tarafından Konseye intikal ettirilecek.
Kurul sekretaryası evrakı biçimi bakımdan inceleyerek varsa eksikliklerin 10 gün içinde tamamlanmasını sağlayacak.
İdare tarafından ödenen tazminattan ötürü rücu edilip edilmeyeceğine ve rücu ölçüsüne, ilgilinin vazifesinin gereklerine alışılmamış hareket etmek suretiyle vazifesini berbata kullanıp kullanmadığı konusundaki katılaşmış ceza mahkemesi kararı ile mahkumiyetine karar verilen sıhhat meslek mensubunun tazminata bahis olaydaki kusur oranı gözetilerek ceza mahkemesi kararının katılaştığı tarihten itibaren Konsey tarafından 1 yıl içinde karar verilecek.
Kurul tarafından verilen kararın 7 gün içinde ilgili yönetimlere intikali sağlanacak. Konseyce rücu edilmesine karar verilen ölçü, ilgili yönetimlerce genel kararlara nazaran tahsil edilecek.
Kurul üyeleri, rücu konusunda verdikleri kararları sebebiyle vazifesinin gereklerine muhalif hareket ettiklerinin mutlaklaşmış bir ceza mahkemesi kararıyla tespit edilmesi durumu dışında mali ve idari taraftan sorumlu tutulmayacak.