İran’da 22 yaşındaki Mahsa Emini‘nin ülkenin “ahlak polisi” tarafından gözaltına alınmasının akabinde ölmesi, ülke çapında reaksiyonların yükselmesine sebep oldu. Öfkeli protestocular kuzeydeki Sari kentinde bir belediye binasında bulunan Manevî Başkan Ayetullah Ali Hamaney ve selefi Ruhullah Humeyni‘nin fotoğraflarını yırttı. Toplumsal medya platformlarında yer alan kimi görüntülerde göstericilerin Kazvin kentinde bir polis aracını kovaladıkları görüldü.
Protestolar birinci olarak, başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle “ahlak polisi” tarafından gözaltında tutulurken hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin memleketinde patlak verdi. Lakin şovlar 31 vilayetten en az 16’sına yayıldı.
İranlılar bayanlara uygulanan kısıtlayıcı kuralların kapsamlı bir halde değiştirilmesini talep ediyor. İran’ın çeşitli bölgelerinde bayanlar başörtülerini çıkararak ve saçlarını keserek protesto şovları düzenliyor. Alborz, Doğu Azerbaycan, Fars, Gilan, Golestan, Hormozgan, İlam, İsfahan, Kerman, Kirmanşah, Kürdistan, Mazandaran, Kazvin, Razavi Horasan, Tahran ve Batı Azerbaycan üzere yeni bölgelerden de misal protesto görüntüleri geldi.
Ne olmuştu?
Başkent Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan Emini’nin hayatını kaybetmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Tepkiler üzerine Tahran Polisi tarafından yapılan açıklamada, İrşad devriyesinin Emini’yi bir saatlik “brifing” için karakola götürdüğü, genç bayanın burada apansız şuurunu kaybetmesi ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtilmişti. İran devlet televizyonu tarafından yayınlanan imajlarda, Emini’nin polis merkezine getirilmesinin akabinde bir görevliyle konuştuktan sonra ansızın kötüleşerek yere düştüğü görülüyordu.
Öte yandan Emini’nin annesi, kızının rastgele bir sıhhat sorunu olmadığını söylüyor. Polisin, genç bayanın “aniden” şuurunu kaybettiği tarafındaki savunması reddedilerek, genç bayanın polis merkezine getirilmeden evvel darbedildiği sav ediliyor.
İran’da başörtüsü zorunluluğu
İran’da 1979 İslam İhtilali’nden bu yana bayanlar için başörtüsü zaruriliği var ve ahlak polisi mensupları bayanlara karşı katı kıyafet kurallarını uyguluyor. Polis teşkilatı son yıllarda insanlara, bilhassa de genç bayanlara yönelik muamelesi nedeniyle eleştiriliyor ve toplumsal medyaya yüklenen görüntülerde polis memurlarının bayanları zorla polis araçlarına bindirdiği görülüyor.
2017 yılında düzinelerce bayanın protesto şovları sırasında başörtülerini çıkarmasının akabinde yetkililer daha sert tedbirler almaya başladı. Protestolara karşın İranlı radikaller, bayanların saçlarını göstermelerine müsaade vermenin ahlaki çürümeye ve ailelerin parçalanmasına yol açtığını savunarak, başörtüsü maddesine uymayan bayanların sert bir halde cezalandırılması ve hatta kırbaçlanması davetinde bulundu.
halktv.com.tr // Dış Haberler