İSTANBUL (İGFA) – İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2019 yılından bu yana Üsküdar Meydanı ve etrafındaki kaçak yapılarla gayretini sürdürüyor. Şu ana kadar Salacak kıyısını işgal eden 11 kaçak kafe restorandan 9’nun yıkımı gerçekleştirildi.
Kalan 2 işletme için de İBB tüzel çabasına devam ediyor. Üsküdar Salacak kıyısındaki kaçak işletmelerin İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yıkılmasına mani olmak için yetkinin kendisinde olduğunu ilan eden Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na İstanbul 12. Yönetim Mahkemesi ‘dur’ dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin, Üsküdar Salacak Kıyıda bulunan kaçak yapılara ait attığı adımlar birçok sefer Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından engellendi. Salacak kıyısında Mimar Sinan’ın yapıtı Kuşkonmaz Camisi’nin yakınındaki kaçak işletmeler hakkında yıkım kararı alan İBB’ye, “Yapı kayıt evrakları olan bu yerlerde süreç yapma yetkisi Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndadır” denerek pürüz çıkarılmıştı.
BAKANLIK ‘YAPI KAYIT BELGESİ’ İLE KAÇAK YAPIYI SAVUNDU
İBB’nin yıkım kararı aldığı kaçak yapılar için “taşınmazla ilgili olarak yapı kayıt dokümanı alınmış olduğu, verilen Yapı Kayıt Evraklarının Bakanlıkça yahut Mahkemece iptal edilmediği sürece yapının tekrar yapılmasına yahut kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerli olduğu, 1/5000 ölçekli Muhafaza Maksatlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Müdafaa Emelli Uygulama İmar Planı bulunduğu, onaylı planlarda kelam konusu alanın Günübirlik Tesis Alanı işlevinde bulunduğunun anlaşıldığından İstanbul Büyükşehir Belediyesinin yetkisi dışında kaldığı, davanın ve kuralları oluşmayan yürütmenin durdurulması isteminin reddi gerektiği” belirtilerek yıkıma pürüz olunmuştu.
MAHKEMEDEN TELAFİSİ GÜÇ ZİYANLAR VURGUSU
Bakanlığın bu yazısına yönelik İBB yetki gaspına karşı mahkemeye itirazda bulundu. İtirazın akabinde 12. Yönetim Mahkemesi, bakanlığın bu kararını “hukuka tersliği açık olan dava konusu sürecin; uygulanması halinde telafisi güç ziyanlar doğabileceğinden 2577 sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına” karar vererek İBB’yi haklı buldu. İstanbul 12. Yönetim Mahkemesi, “hukuka karşıtlığı açık olan dava konusu sürecin; uygulanması halinde telafisi güç ziyanlar doğabileceği” vurgusu ile kesin olarak yürütmeyi durdurma kararı alarak kaçak yapıların muhafaza kalkanını ortadan kaldırdı. Bakanlığın, 12. Yönetim Mahkemesi’nin verdiği ‘yürütmeyi durdurma’ kararına karşı yaptığı itiraz da Bölge Yönetim Mahkemesi’nce reddedildi.
ÜSKÜDAR’DA NELER YAŞANDI?
16 milyon İstanbullunun ortak kullanım alanı İstanbul Boğazı ve eşsiz görüntüsüyle tüm kıyı sınırını kaçak yapılardan kurtarmak için kararlı olan İBB, Üsküdar’da sürecin başından beri engellemelerle karşılaştı. Mahkemece yıkım kararı verilen yapıların yıkımı için giden İBB takımları çeşitli engellemelere, bunun yanında hücumlara maruz kaldı.
İBB tarafından yıkım kararları alındıktan sonra, kaçak kafe ve restoranları korumak gayesiyle Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 16 Mart 2023 tarihinde imar plan değişikliği yapıldı. Üsküdar Meydanının bütünlüğünü bozan Kuşkonmaz Camii bitişiğindeki kaçak işletme, Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü ve Üsküdar Kaymakamlığı tarafından korundu.
Mahkemenin 6 Nisan 2023 tarihli kararı, İBB’yi haklı bulduğu, imar kanununa tersliğini tespit ettiği kaçak kafenin yıkımına mani olundu. Devletin zabıtasının karşısına devletin polisi çıkarıldı. İBB takımları yasal süreç gerçekleştirmek için 10 Nisan 2023’te İki Yaka kafeye gitti. Yıkım sürecine gerçekleştirmek isteyen İBB çalışanı, Üsküdar Kaymakamlığı tarafından görevlendirilen emniyet takımları tarafından engellendi.
19 Nisan 2023 tarihinde Üsküdar Belediyesi yetkisinde alanda bulunan kafenin çatısına söküm süreci için çıkan zabıta takımlarına bir şahıs silah çekti. İşletme sahibinin yakını olduğu öğrenilen şahıs daha sonra gözaltına alındı. İşletmenin tahliyesinin akabinde yıkım süreci gerçekleştirildi.
Üsküdar Salacak kıyısını kaçak yapılardan temizlemek için aylardır çaba eden İBB, Üsküdar meydan düzenlemesi içinde kalan 431 ada 40 parseldeki kaçak kafeyi yıkmak için harekete geçti. Mahkemeye başvuran işletme sahibinin yürütmeyi durdurma talebi, İstanbul 5. Yönetim Mahkemesi tarafından reddedildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Encümeninin yıkım kararı ve mahkemenin İBB’yi haklı bulması üzerine yasal vazifelerini yapmak için 30 Mayıs 2023 tarihinde harekete geçen İBB takımları akına uğradı.
İBB Zabıta ve İBB İmar Müdürlüğü’ne bağlı takımlar vazifelerini yerine getirirken yer sahiplerinin evvel kelamlı, sonra da fiziki saldırısına uğradı. 3 İBB çalışanının darp edildiği akında, İBB İmar Şube Müdürü Ramazan Gülten yaralandı. İBB, taarruzla ilgili türel teşebbüs başlattı.