İktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye’de son bir yıldır yaşanan yüksek enflasyon faciasının nedenlerini yazdı. Eğilmez’e nazaran yüksek risk ve kura karşın yapılan faiz indirimleriyle başlayan bilim dışı seyahatte enflasyonu aksine çevirmek artık kolay ve kısa müddetli bir iş değil.
Enflasyon 15 aydır kesintisiz yükseliyor
Türkiye’de enflasyon Mayıs 2021’den bu yana kesintisiz olarak yükselişte. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) makyajlı olduğu gerekçisiyle eleştirilen sayılarında bile son olarak yüzde 80 düzeyi aşıldı. Akademisyenlerden oluşan Enflasyon Araştırma Kümesi (ENAG) ise Ağustos ayı prestijiyle yıllık enflasyon oranını yüzde 181,37 olarak açıkladı.
İktidar sürat kestiği görüşünde
Seçimlere yaklaşırken AK Parti iktidarı ise enflasyona ait daha müspet bir tablo çizmekten yana. Son olarak Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ‘Önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da sürat kestiğine birlikte şahitlik edeceğiz‘ demişti.
“Son bir yıldır yaşanan bilim dışı yolculuk”
Ekonomistlere nazaran enflasyonun sürat kesmesinde global besin ve enerji fiyatlarında yaşanan düşüş tesirli. Ekonomistler ayrıyeten önümüzdeki aylarda enflasyonda yükselişin devam edeceği varsayım ediliyor.
İktisatçı Mahfi Eğilmez de bugün kendi sitesindeki köşesinde enflasyon üzerinde durdu. Türkiye’de son bir yıldır yaşanan yüksek enflasyonun nedeninin yükselen risklere ve münasebetiyle yükselen kurlara aldırmadan faizi düşürmekle başlayan bilim dışı yolcuk olduğunu belirten Eğilmez, ‘Enflasyonist yapıyı aksine çevirmek sanıldığı kadar kolay ve kısa müddetli bir iş değil‘ sözlerini kullandı.
“Enflasyon gayesi yüzde 5, TCMB faizi yüzde 13, gerçekleşen enflasyon yüzde 80”
Eğilmez’in yazısında öne çıkan kısımlar şöyle:
‘Grafikten de görüleceği üzere TCMB’nin hükümetle birlikte belirttiği enflasyon gayesi on bir yıldır hiç değişmiyor: Yüzde 5. 2012 ile 2016 yılları ortasında gerçekleşen enflasyon faiz siyasetinin da yanlışsız uygulanmasıyla maksada yakın seyretmiş. 2017 yılında kopma başlamış lakin faizin artırılmasıyla enflasyon tekrar biraz daha yüksek seviyede olsa da kontrol altına alınmış. Asıl kopma 2021 yılında başlıyor. 2021 yılının Ağustos ayından başlayarak TCMB’nin siyaset faizini 19’dan günümüzde geçerli olan 13’e kadar indiren bir yaklaşım izlemesinin yarattığı faciayı grafikten net bir biçimde görmek mümkün. 2022 yılının Eylül ayına geldiğimizde sapma azamî seviyeye tırmanmış görünüyor. Enflasyon amacı yüzde 5, TCMB faizi yüzde 13, gerçekleşen enflasyon yüzde 80.‘
“Türkiye bu çeşit bir yapıyı 1980’ler ve 90’lar müddetince yaşadı”
‘Türkiye’de son bir yıldır yaşanan yüksek enflasyon faciasının nedeni, üstteki grafikten açıkça görüldüğü üzere, yükselen risklere ve münasebetiyle yükselen kurlara aldırmadan faizi düşürmekle başlamış olan bilim dışı seyahattir…Böyle bir enflasyonist yapıyı bilakis çevirmek sanıldığı kadar kolay ve kısa vadeli bir iş değil. Bu, harcamaların kısılmasını, faizin artırılmasını, büyümeden fedakârlık edilmesini gerektirecek uzun ve zahmetli bir yol. Türkiye bu çeşit bir yapıyı 1980’ler ve 90’lar müddetince yaşadı. Lakin 2001 krizinden sonra uygulanan IMF programıyla ve AB’ye tam üyelik müzakerelerin başlamasıyla enflasyonist beklentiler kırıldı ve enflasyon düşürülebildi.‘