Geçmişte Afrika kıta üzerindeki sömürgeci yaklaşımıyla bilinen Fransa, kıtadaki tesirini gün geçtikçe yitiriyor.
1800’lü yıllarda başlayan Fransa işgaline karşı Afrika ülkeleri bilhassa 19’uncu yüzyılın yarısından sonra büyük bir bağımsızlık çabasına giriştiler.
Yıllar süren bağımsızlık çabaları sırasında ise Fransa’nın katliamları insanlık tarihinin utanç sayfalarında hala yer alıyor.
Fransa ise yıllarca sömürülen Afrika ülkeri ile yeni bir sayfa açmak istiyor.
Bu kapsamda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 1-5 Mart tarihlerini kapsayan programı kapsamında Afrika ülkelerini ziyaret etti.
Macron ziyaret kapsamında Gabon, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ni ziyaret etti.
Emmanuel Macron, çeşidin birinci ayağı Gabon’da, Fransa’nın sömürge devri sonrası Afrika ile kurduğu münasebetler için kullanılan “Françafrique” periyodunun artık sona erdiğini söyledi.
Uzmanlar ise bu telaffuzların gerçeği yansıtmadığı kanaatinde.
AA muhabirlerinin bahis hakkındaki uzmanlara ve Afrika’daki sivil toplum kuruluşu temsilcilerine Macron’un Afrika ziyaretini ve yeni Afrika açılımını sordu.
Fransa’nın Montpellier kentinde 2021’de 28’incisi düzenlenen “Afrika-Fransa Zirvesi”nde kıtadan gençlerle düzenlenen oturumda, Macron’a çeşitli tenkitler yönelten aktivist Cheikh Fall, Fransa’nın hala Afrika’ya küçümseyici bir nazarla baktığını söyledi.
Fall, Fransa’nın Afrika siyasetindeki değişimin tek taraflı ilan edildiğine dikkati çekerek şu tabirleri kullandı:
Macron, ‘Françafrique periyodu sona erdi’ açıklamasını, cinsin başında değil de en sonunda, Afrikalı başkanlarla görüştükten sonra yapmış olsaydı mana söz ederdi. Açıklama, biçim ve içerik açısında hem küçümseyici hem de epeyce paternalist. Bu, yalnızca Fransa’nın tasarrufunda bir mevzu değil.
Aynı vakitte sivil hareket “AfricTivistes”in de kurucusu olan Fall, kıtada yükselen tam bağımsızlık davetlerinin artması münasebetiyle Macron’un bu tipi yapmaya mecbur kaldığını vurguladı.
Siyahi Afrika Savunma Birliğinin (LDNA) kurucusu ve lideri Egountchi Behanzin de “Françafrique çağını” fakat Afrikalıların sona erdirebileceğini lisana getiren Behanzin şöyle konuştu:
Fransa, tez ettiği üzere Afrika siyasetini değiştirdiyse neden hala Batı Afrika ülkeleri CFA frangı kullanıyor? Neden Macron, Rusya ile Afrika ülkelerinin yakınlaşmasına şiddetle karşı çıkıyor? Françafrique’e lakin Frankafon Afrikalılar son verebilir.
Fransa’nın, geleceğinin Afrika’da olduğunu bildiğini lakin kıtada güçlenen Pan-Afrikan hareketler hasebiyle kıtada hiçbir vakit eski statüsüne kavuşamayacağını belirten Behanzin, Afrikalıların artık Fransa’yı “kovmaya” hazır olduğunu söyledi.
Orta Doğu Araştırmaları Merkezinde (ORSAM) araştırmacı, memleketler arası bağlantılar uzmanı Abdennour Toumi de Macron ne söylerse söylesin, Fransa’nın Afrika’yı hala “arka bahçesi” üzere gördüğünü kaydetti.
Toumi, Macron’un Afrika ziyaretini “tam bir fiyasko” olarak nitelendirerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
Paris, Afrika siyasetini gözden geçirmeli çünkü artık kıtada, Fransız aksiliği çok güçlü bir pozisyonda. Bugün Afrikalı gençler, yalnızca Fransa’ya muhtaç değil, öbür ortaklar seçme bahtına sahip. Batı ve Orta Afrika’nın yanı sıra Sahel’dekiler Fransa’nın kendilerine karışmasını istemiyor ve hürmet bekliyor. Fransa, kıtada Rusya, Çin hatta Türkiye’nin varlığından çok rahatsız. Paris’in, kıtada giderek ziyan gören imajı karşısında panik halinde olduğu görülüyor. Bu seyahat de o panik haliyle hazırlanmış ve o nedenle son derece başarısız geçti.