NATO üyeliği için Türkiye’nin çekincelerini gidermeye çalışan İsveç, onay sürecini şimdi tamamlamayan Macaristan için de adım atmak zorunda kalacağa benziyor. NATO üyeliğine hazırlanan bir öteki ülke olan Finlandiya’ya, parlamentoda 6 oya karşı 182 oyla onay veren fakat İsveç’inkini muğlak bir yaklaşımla geciktiren Macaristan, bu ülkeden kendisine yönelik halini değiştirmesini istedi. Daha evvelki açıklamalarda İsveç’in Macaristan’a “tepeden bakan” yaklaşımından rahatsızlık duyduğunu hissettiren Budapeşte, süreci gecilktirmesinin nedenlerini açıkça lisana getirmeye başladı.
ÇOK SAYIDA ŞİKÂYET VAR
İki ülke ortasındaki münasebetlerde belirli bir müddettir genel bir kötüleşme yaşanırken Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın sözcüsü Zoltan Kovacs, “İsveç örneğinde, ülkenin kabulü onaylanmadan evvel ele alınması gereken çok sayıda şikâyet var” dedi. Budapeşte’de İsveç’in Macaristan’a karşı düşmanca bir hal içinde olduğu görüşü hâkim. Buna münasebet olarak ise İsveç’ten yapılan açıklamalarda öne çıkan, Orban hükümeti periyodunda hukukun üstünlüğü unsurunun erozyona uğratıldığı tenkitleri gösteriliyor. İsveçli temsilcilerin diplomatik yollardan Macaristan’a ziyan vermeye istekli olduklarını tekraren gösterdiklerini savunan Kovacs, “Ankara’nın kahırları ve şikâyetleri de bu karışıma eklenince, en azından İsveçliler tutumlarını değiştirmeye başlayana kadar fazla hareket alanı kalmıyor” tabirlerini kullandı.
ESKİ AÇIKLAMALAR GÜNDEMDE
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un vazifeye gelmeden evvel, 2021’deki, “AB için Macaristan’daki gelişmeleri durdurmak, Macar hükümeti üzerinde baskı kurmak ve giderek güçlenen muhalefeti desteklemek üzere büyük bir misyon hâlâ sürmektedir” tabirleri Macaristan’da not edilen açıklamalar ortasında yer alıyor. Tıpkı biçimde İsveç’in AB İşlerinden Sorumlu Bakanı Jessika Roswall’ın, AB’yi net halde harekete geçirmeye çağırıp Macaristan’a yapılan ödemeleri durdurmasını istemesi de İsveç’in tavrına örnek gösterilen açıklamalar ortasında. Macar hükümetinin “yabancı düşmanı” olduğu ve “hukukun üstünlüğü unsurunu ihlal ettiği” istikametindeki açıklamalar da Orban idaresinin İsveç’e bakışını şekillendiren ögelerden.
ŞANTAJ DİYENLER DE VAR
İsveçli yetkililer ortasında ise Türkiye’nin itirazlarının oluşturduğu tablodan da yararlandığı algısı yaratan Macaristan’ın, NATO’ya onay sürecini geciktirmesini şantaj taktiği olarak nitelendirenler az değil. Macaristan’ın halini, Türkiye’nin İsveç’e ait blokajını kaldıracağının işaretlerini vermeye başlamasına kadar sürdürmesi ihtimali yüksek görülüyor.
İSVEÇ’TEN RUSYA’YA ‘MEŞRU HEDEF’ TEPKİSİ
İsveç, Rusya’nın Stockholm Büyükelçisi Viktor Tatarintsev’in, büyükelçiliğin internet sitesinde yer alan ve “NATO’ya katılmanın İskandinav ülkelerini, askeri nitelikte olanlar da dahil olmak üzere Rusya’nın misilleme tedbirleri için legal bir maksat haline getireceğine” ait sözlerine sert reaksiyon gösterdi. İsveç, Tatarintsev’i, açıklamalarına açıklık getirmesi hedefiyle Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı. Büyükelçinin açıklamalarını açık müdahale olarak niteleyen İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billstrom, “İsveç’in güvenlik siyaseti diğerlerince değil yalnızca İsveç hükümeti tarafından belirlenir” dedi.