Kişisel Bilgileri Müdafaa Konseyi (KVKK), çocukların şahsî bilgilerinin görüntülenmesi ve müsaadesiz data toplanması ve kanuna terslikler gerekçesiyle TikTok’a 1 milyon 750 bin lira para cezası verdi.
Kurumun internet sitesinde yer verilen kararda, toplumsal medya platformu TikTok uygulamasıyla ilgili “açık rıza”nın 6698 sayılı Şahsî Bilgilerin Korunması Kanunu’na uygun alınmadığı, şahsî dataların elde edilmesi ve saklanması konusunda hukuka tersliklerin bulunduğu ve yazılıma ilişkin birçok güvenlik açığı olduğu tarafındaki şikayetler üzerine resen inceleme başlatıldığı bildirildi.
Bu kapsamda resen soruşturma başlatıldığı anlatılan kararda, soruşturma kapsamında TikTok’un zımnilik siyaseti ve hizmet şartlarının incelendiği, 2021 Ocak’ta zımnilik siyasetinde yapılan güncellemeyle 13 ve 15 yaş aralığındaki kullanıcı hesapları için varsayılan kapalılık ayarının “özel” olarak değiştirildiği aktarıldı.
Bu sayede sırf kullanıcının onayladığı takipçilerin paylaştığı görüntülerin görüntülenebileceği, görüntüleri indirebilecek ve yorum yapabilecek bireylerin sınırlandırıldığının belirtildiği aktarılan kararda, şunlar kaydedildi:
“Belirtilen güncelleme öncesinde varsayılan olarak profillerin herkese açık olarak görüntülenerek etkileşimde sonlandırılma bulunmamasının, hassas yaş kümesinde olan kullanıcıların datalarına erişilmesi kapsamında risk teşkil ettiği, ayrıyeten kullanıcılara ait risklerin belirlenerek risklerin azaltılmasına dair kâfi önlem alınmadığını gösterdiği, 2021 yılı Ocak ayında zımnilik siyasetinin güncellenmesi öncesinde uygulamayı kullanan 13 yaş altı çocukların ferdî bilgilerinin görüntülendiği ve uygun ebeveyn müsaadesi olmadan çocuklar hakkında data toplandığı, hasebiyle uygulamayı kullanmış olan çocuklar üzerinde olumsuz sonuç doğma riskinin bulunduğu anlaşılmıştır.”
“KULLANICILARA İÇERİK KOLAY ANLAŞILIR BİR BİÇİMDE SUNULMAMAKTA”
Kararda, TikTok’un zımnilik mukavelesinde hangi şahsî bilgilerin hangi emelle ve hangi sürece kuralına dayanılarak işlendiği hakkında net bilgi verilmediği belirtilerek, “Bu konuda bilgi sorumlusunca Kanun’un 4’üncü hususunda yer alan ‘belirli, açık ve legal emeller için işlenme’ ve ‘işlendikleri gayeyle temaslı, sonlu ve ölçülü olma’ prensiplerine ters hareket edildiği anlaşılmıştır.” tespiti yer aldı.
TikTok hesabı oluşturulurken kullanıcıların hesap oluşturmaya devam etmeleri halinde “kullanım şartları” saklılık siyasetini kabul etmiş sayılacaklarının belirtildiği lakin hizmet şartları onay metninin Türkçeye çeviri edilmediği belirtilen kararda, “Bu sebeple kullanıcılara içeriğin kolay anlaşılır bir biçimde sunulmadığı ve kullanıcıların kullanım kaidelerini tam olarak anlayamadan kabul etmesinin ihtimal dahilinde olduğu” kaydedildi.
Platformda hesap oluştururken ya da hesap oluşturulup faal olarak kullanılırken açık istek alınmasına ait rastgele bir durum ile karşılaşılmadığı, TikTok’un zımnilik siyasetinin esasen aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmek için hazırlanmış bir metin olduğu söz edilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Açık istek metni yerine de kullanıldığı, hasebiyle Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Yol ve Temeller Hakkında Bildiri’nin 5’inci unsurunun (f) bendine nazaran açık istek kuralına dayalı olarak gerçekleştirilen ferdî bilgi sürece faaliyetleri bakımından açık isteğin aydınlatma yükümlülüğünden farklı olarak yerine getirilmesi kuralının sağlanmadığı tespit edilmiştir.”
“GİZLİLİK SİYASETİ METİNLERİ ÜÇ AY İÇERİSİNDE KANUNA UYGUN HALE GETİRİLMELİ”
TikTok tarafından, profilleme hedefiyle çerezler kullanılarak gerçekleştirilen ferdî data sürece faaliyeti kapsamında da şahıslardan açık istek alınmadığı, bu kapsamda yürütülen ferdî bilgi sürece faaliyetinin de hukuka uygun olmadığı kaydedildi.
Kararda, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Kanun’un 12’nci hususunun (1) numaralı fıkrasında yer alan ferdî dataların hukuka muhalif olarak işlenmesini önlemek emeliyle uygun güvenlik seviyesini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari önlemleri almadığı tespit edilen bilgi sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci hususunun (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 1 milyon 750 bin lira idari para cezası uygulanmasına, ayrıyeten bilgi sorumlusunun ilgili şahısların gerçek bilgilendirilmesi ismine hizmet şartlarının bir ay içerisinde Türkçeye çevrilmesi, ilgili bireylerin hakikat bilgilendirilmesi için kelam konusu kapalılık siyaseti metinlerinin üç ay içerisinde kanuna uygun hale getirilmesi, zımnilik siyasetinin, aydınlatma metni yerine kullanıldığı ve geçerli bir aydınlatmanın ögelerini taşımadığı anlaşıldığından, Kanun’un 10’uncu hususu ve Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Adap ve Temeller Hakkında Bildirim kararlarına uygun bir aydınlatma yapılması konusunda talimatlandırılmasına karar verilmiştir.”