İstanbul Valiliği’nde toplanan Dönem Tasfiye ve Paylaştırma Kurulu, Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalılarının mülkiyetini İBB’den alarak Hazine’ye devretti. İşte, gündeme gelen Hatice Sultan ve yalısıyla ilgili bilinmesi gerekenler…
HATİCE SULTAN YALISI NEREDE, NE VAKİT İNŞA EDİLDİ?
Hatice Sultan yalısı, Büyük Mecidiye Camii’ne bitişik, Beşiktaş’ın Ortaköy semtinde bulunan tarihî yalı. Altı sultan yalısından biri olmasına rağmen, çıkan yangınlar sonucu şu an Ortaköy’de ayakta olan tek yalıdır.
1800’lerin sonunda II. Abdülhamid tarafından V. Murad’ın kızı Hatice Sultan için inşa edilen yalı, Osmanlı hanedanının yurt dışına sürülmesiyle birlikte yetimhane ve ilkokul olarak kullanıldı. 1972’de Yüzme İhtisas Kulübü’ne tahsis edilen yalının bahçesine havuz yapıldı.
HATİCE SULTAN KİMDİR?
Hatice Sultan, 5 Nisan 1870 tarihinde babasının Kurbağalıdere’deki villasında doğdu. Babası V. Murad ve annesi Şayân Kadınefendidir. İkinci çocuktu ve babasının en büyük kızı ve annesinin tek çocuğuydu. Evlilik çağına Kadar villada zımnî yetiştirildi.
YASAK AŞKIN KAHRAMANI HATİCE SULTAN
Hatice Sultan’a talip olan Vasıf Beyefendi, asla padişah kızlarına denk olmayan bir toplumsal etrafın mensubu, düşük rütbeli, görünüşü berbat, kaba saba bir yargıçmış. Bu evlilikten hiç mutlu olmayan Hatice Sultan, daha sonra yalı komşusu olan Abdülhamid’in kızı Naime Sultan’ın kocası Kemaleddin Paşa ile bir gönül macerasına kapılmıştır.
ORTAKÖY’DE SKANDAL: ABDÜLHAMİD AFFETMEDİ
Kemaleddin Paşa’nın bazen öbür hanımlarla ilgilendiği aslında biliniyordu ve Hadice Sultan’ın Paşa’yı baştan çıkartarak hem kendisinin, hem de babasının intikamını alacağına inandığı söyleniyordu. Yaklaşık üç yıl süren bu yasak bağ, giderek İstanbul halkının da lisanına düşer. Olayın şahsen padişah tarafından duyulmasını sağlayan kişinin Hatice Sultan olduğu savlarının yanında, hafiyelerin jurnalleriyle Abdülhamid’i haberdar ettiği de anlatılır. Yasak aşkın sözü olan mektuplar günün birinde her nasılsa Abdülhamid’in eline geçti ve bütün İstanbul, bir anda Ortaköy’deki skandalı konuşmaya başladı.
KOCASI BOŞADI, YALIYA HAPSEDİLDİ
Hem padişah, hem de baba olarak ihanete uğrayan Sultan Abdülhamid’in gazabı şiddetli oldu. Kızı Naime Sultan’ı Kemaleddin Paşa’dan çabucak boşattı; “müşir”, yani “maraşal” olan sâbık damadını rütbelerini alıp “Kemaleddin Efendi” yaptı ve Bursa’ya sürgüne gönderdi. Aldatılan kızı Naime Sultan’ı İşkodralı Celâl Paşa isminde bir Arnavut asilzadesi ile evlendirdi. Hatice Sultan’ın ise yalısından dışarıya adım atmasını yasakladı. Hatice Sultan’ın rezalete tahammül edemeyen kocası Ali Vâsıf Paşa da karısını boşayıp kayıplara karıştı.
YOKSULLUK İÇİNDE ÖMRÜNÜ YİTİRDİ
Naime Sultan, Mart 1924’te ailesiyle sürgüne gitti. Hatice Sultan’ın ikinci kocası Rauf Hayreddin Beyefendi gurbette yaşamak istemedi ve karısını boşayıp Türkiye’de kaldı. Hadice Sultan sürgüne kızı Selma ve oğlu Hayri ile birlikte gitti ve Lübnan’a yerleşti. Hatice Sultan kardeşi Fehime Sultan üzere maddî zahmete düştü, oğlu bu ezalara dayanamayarak Lübnan’da intihar etti. Hatice Sultan da 1938’in 13 Mart’ında Beyrut’ta tek başına, yokluk içerisinde can verdi.