Prof. Dr. Karasu, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen konut ve iş yerlerinde oluşacak ziyanların karşılanması için Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) sigortasının devreye girdiğini hatırlatarak, bu durumda sigorta şirketince ödenen ölçünün binanın satış bedeli yerine, tekrar imal maliyeti üzerinden hesaplandığını söz etti.
DASK’IN YAPTIĞI 640 BİN TL ÖDEME, ZİYANLARIN TAMAMINI KARŞILAMIYOR
AA’ya konuşan Karasu, bu maliyet bedelinin ise son güncellemeyle metrekare başına 3 bin 16 liraya çıkarıldığını söyleyerek, “Buna nazaran DASK, hasar gören bir bina için mağdurlara en fazla 640 bin TL ödeme yapıyor. Hasebiyle burada depremzedelerin ziyanlarının tamamı maalesef karşılanmıyor. Zira kişinin ziyanı aslında o binanın satışının rayiç pahasıdır. Bu nedenle değerlendirmeyi, üretim maliyeti yerine satış pahası üzerinden yapmak lazım” dedi.
Deprem bölgelerinde primlerin biraz daha artırılıp teminat limitlerinin de yükseltilmesi gerektiğini söz eden Karasu, “Zira 640 bin TL yahut metre kare ünite fiyatı 3 bin 16 TL düşük kalıyor. Yapılacak bir değişiklikle en azından zelzele bölgelerinde bu limitler daha da yükseltilebilir” diye konuştu.
UYARI YAPMAYAN SİGORTA ŞİREKTLERİ DE SORUMLU
Prof. Dr. Rauf Karasu, Türkiye’de vatandaşların ekseriyetle doğal gaz ve elektrik aboneliği için zelzele sigortası yaptırdıklarını, daha sonraki yıllarda ise poliçelerini yenilemediklerini söyledi.
DASK tarafından, sigorta poliçeleri bitmek üzere olanlara kısa ileti yoluyla yenileme ihtarında bulunulduğunu, ihtar ya da bilgilendirme yapılmaması halinde sigorta şirketlerinin kusurlu sayılacağını aktaran Karasu, “Yargıtay, yenileme yapmayan sigortalının kusurlu olduğunu kabul ediyor fakat hatırlatma yapmadığı için sigorta şirketini de kusurlu buluyor. Hasebiyle sigorta şirketlerinin böylesi durumlarda tazminattan büsbütün kurtulması mümkün değil” dedi.
Karasu, sigorta primlerinin daha düşük olması için konut ya da işyerinin metrekaresinin olduğundan daha az gösterildiğini anlatarak, sigorta şirketleri de gerekli ihtimamı göstermediği için ziyanının katlandığını belirtti.
DASK yaptırmayanların, sigorta şirketlerinin sağladığı imkanlardan yararlanamayacağını, meskeni sarsıntıda ziyan gören fakat sigortası olmayanların müteahhide karşı tazminat davası açma hakkı bulunduğunu bildiren Karasu, bunun için öncelikle meskenin zelzele yönetmeliğine karşıt yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi gerektiğine dikkat çekti.
KONUTUN TESLİMİNDEN İTİBAREN 20 YIL İÇERİSİNDE TAZMİNAT DAVASI AÇILABİLİR
Prof. Dr. Karasu, müteahhitlerin sorumlu bulunmaları halinde konut ya da iş yerinde oluşan zararın tamamını karşılamak zorunda olduklarını belirterek, şunları söyledi:
“Ancak Borçlar Kanunumuza nazaran bina sahiplerinin, olağan bir ayıptan ötürü dava açmak için 5 yıllık bir vakit aşımı mühleti var lakin binanın ayıbı müteahhidin ağır kusurundan yahut hilesinden kaynaklanıyorsa bu durumda vakit aşımı müddeti 20 yıl oluyor. Konutun tesliminden itibaren 20 yıl içerisinde dava açılabilir. Bu müddetin kâfi olmadığını düşünüyorum. En azından hile ve ağır kusur durumlarında, müteahhitlerin, binayı yapan bireylerin katiyen vakit aşımından yararlanmaması lazım. Ortadan ne kadar vakit geçerse geçsin bu bireylere karşı tazminat davası açılabilmeli. Kişi materyalden çalıyor, yönetmeliğe muhalif bina yapıyorsa mühlet aşımına tabi olmamalı. Bu türlü biri, 21 yıl sonra zelzele meydana geldiğinde vakit aşımı itirazında bulunacak. Hasebiyle kanun değişikliğiyle ağır kusur ve hileli durumlarda vakit aşımının işlememesi yahut 40 yıla çıkarılması gerekiyor.”