Van Gölü ile kuzey kıyısındaki Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde bulunan 14 kilometrekarelik Arin Gölü’nde, sıcaklığa bağlı buharlaşmanın artması ve yağışların azalması ile birlikte önemli su kayıpları yaşanıyor. 250 bin dönüm alana sahip Gülistan Ovası’nın da su gereksiniminin karşılandığı Arin Gölü, kuraklık nedeniyle günden güne küçülüyor. Flamingolar başta olmak üzere çok sayıda göçmen kuşa mesken sahipliği yapan Arin Gölü ile ilgili konuşan BEÜ Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, buharlaşma ile yağış azlığının yanı sıra bilinçsizce kullanılan yer altı sularına dikkati çekti.
Bilinçli tarım çağrısı
Bölgedeki su düzeyinin geçmiş yıllara nazaran gözle görülür halde azaldığını söz eden Prof. Dr. Elmastaş, şuurlu tarım yapılması tarafında davet yaptı. Arin’in, Van Gölü ile tabandan birleşik olduğunu kaydeden Prof. Dr. Elmastaş, “Su düzeyinin azaldığı ya da yükseldiği vakitlerde, bu iki gölün birlikte hareket ettiğini görmekteyiz. Zira Arin Gölü’nün, alt tabandan Van Gölü ile bir irtibatı var. Son yıllarda global ısınma ile birlikte hem Van hem de Arin Gölü’nde önemli düzeyde çekilme yaşanıyor” dedi.
‘Van Gölü havzasını besleyen kaynaklar kesilmiş oluyor’
Küresel ısınma ile birlikte yağış rejimlerinde önemli değişiklikler olduğunu anlatan Prof. Dr. Elmastaş, “Daha evvel çok fazla yağış alan bölgelerde kuraklaşma, kurak olan bölgelerde ise daha fazla yağışın olduğunu görüyoruz. Hasebiyle Van Gölü havzasında, son yıllarda global ısınma ile birlikte genel olarak bir kuraklaşma olduğunu görüyoruz. Burada kuraklaşmayı meydana getiren en değerli faktör; havzaya düşen yağış ölçüsünün yıllık olarak azalması ya da daha az düşmesidir. Düzeyin azalmasına neden olan başka bir faktör de gölleri besleyen kaynaklara birtakım baraj ve bentlerin yapılması ve buraları besleyen suların tarımda kullanılmasıdır. Bu nedenle Van Gölü havzasını besleyen kaynaklar kesilmiş oluyor. Bu durum Van ile Arin Gölü’nün su düzeylerinin düşmesine neden olmaktadır” diye konuştu.
Yer altı sularının bilinçsiz kullanılması nedeniyle de bölgedeki su düzeyinin azaldığına dikkati çeken Prof. Dr. Elmastaş, “Özellikle Ahlat, Adilcevaz, Erciş ve öteki ziraî alanlarda çok sayıda sondaj kuyularının ortaya çıktığını görüyoruz. Bunlarla birlikte yer altı su düzeyi, düşmeye başladı. Bu düzey niyet, kimi kaynaklar da kuruma noktasına geldi” dedi.
Özellikle son 2 yıldır Arin Gölü’nde önemli kuraklaşma olduğunu tabir eden Prof. Dr. Elmastaş, şunları kaydetti:
Tabii bu kuraklık ile birlikte birtakım göçmen kuşların yaşadığı alanlar, ekolojik manada bir riski de beraberinde getiriyor. Buralarda kimi kuşların ve canlı çeşitlerinin artık yaşayamaz hale geldiğini görmekteyiz. Bu manada değerli risk ve sorunla karşı karşıyayız. Bu nedenle tarım topraklarında, bilhassa yağmurlama ve damlama üzere çağdaş sulama sistemlerinin kullanılması gerekmektedir. Tarımla uğraşan çiftçilerimiz de bir an evvel damlama sulama sistemine geçmelidir. Aksi takdirde, bilhassa flamingoların ve göçmen kuşların hayat alanlarından biri olan doğal güzelliğimiz yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır.