ABD’de kürtaj hakkını anayasal bir hak olarak teminat altına alan Roe-Wade kararının bozulması sonrası kürtajın yasaklandığı Teksas eyaletinde bir erkek, eski eşine ‘kürtaj hapı sağladıkları’ gerekçesiyle üç bayana dava açtı. Dava, ABD Yüksek Mahkemesi’nin 24 Haziran 2022 tarihli kararıyla, kürtaj hakkını ülke çapında bir hak olarak garanti altına alan 1973 tarihli Roe-Wade kararını bozmasının akabinde geldi.
Reuters’ın haberine nazaran, Roe-Wade kararının bozulması ile eyalet çapında kürtaj yasağının direkt yürürlüğe girmesini beraberinde getiren yasa kapsamında mahkemeye başvuran erkek, ‘Temmuz 2022’de eski eşinin kürtaj hapı almasına yardım eden’ üç bayanın yargılanmasını ve bayanlardan her birinin 1 milyon dolar tazminat ödemesini talep etti. Marcus Silva isimli erkeğin açtığı dava, Roe-Wade kararının bozulmasının akabinde eyalet bazında getirilen kürtaj yasağı düzenlemeleri uyarınca açılan birinci davalardan biri.
DAVACI ERKEĞİN AVUKATI CUMHURİYETÇİ EYALET MECLİSİ ÜYESİ
Roe-Wade kararının akabinde ‘kürtaja yardım ve yataklık etmenin’ cürüm kapsamına alındığı Teksas’ta açılan kelam konusu davada, Şubat 2023’te davacıdan boşanan bayan sanık olarak yer almadı. Eyalet maddeleri uyarınca bayanın bu bağlamda cezai bir sorumluluğu bulunmuyor.
Davalı Marcus Silva’yı Teksas Eyaleti Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi üyelerinden avukat Briscoe Cain ve eyaletteki kürtaj yasağının öncülerinden avukat Jonathan Mitchell’in temsil ettiği davanın birinci duruşması 8 Haziran’da görülecek.
Ne olmuştu?
ABD Yüksek Mahkemesi, ülke genelinde kürtaj hakkını anayasal olarak garanti altına alan 1973 tarihli “Roe-Wade kararını” 24 Haziran 2022’de iptal etti. Bu karar ile kürtaj anayasal bir hak olmaktan çıkarken bu husustaki kanunlar eyaletlerin kendi inisiyatiflerine bırakıldı. Mahkemenin muhafazakâr yargıçlarından Samuel Alito tarafından kaleme alınan karar görüşünde Roe-Wade kararının, ‘açıkça yanlış’ olduğu ve kaldırılması gerektiği savunuldu. Karara hayır oyu veren üç liberal yargıç -Stephen Breyer, Sonia Sotomayor, Elena Kagan- yazdıkları ortak şerhte “Bugünün kararının bir sonucu kesin: bayan haklarının ve özgür ve eşit vatandaşlar olarak statülerinin kısıtlanması” yorumunda bulundu.
ABD Yüksek Mahkemesi’nin aldığı Roe-Wade kararını bozma kararı, kararın bozulacağının basına sızdığı Mayıs-Haziran 2022 devrinde ve sonrasında ülke çapında protestolara neden oldu. Kürtaj hakkının temel bir hak ve sıhhat hakkı olduğunu lisana getiren binlerce bayan ve kürtaj hakları savunucusu pek çok eyalette ‘Yasalarınızı vücudumdan çekin’, ‘Benim vücudum, benim tercihim’ ve ‘Kürtaj hakkı, sıhhat hakkıdır’ yazılı dövizler taşımıştı.
Roe-Wade kararının bozulmasının akabinde birden fazla ABD’nin güneyinde olmak üzere 13 eyalette kürtaj külliyen yasaklandı. Buna eyaletler, ABD’nin Idaho, Güney Dakota, Wisconsin, Teksas, Oklahoma, Missouri, Arkansas, Louisiana, Tennessee, Mississippi, Kentucky, Alabama ve Batı Virginia’ydı. Kürtaj hakkına erişim Georgia eyaletinde gebeliğin birinci 6 haftası ile sonlandırılırken Utah, Arizona, Kuzey Carolina ve Florida’da 15, 18 yahut 20 hafta sonu bulunuyor. (DIŞ HABERLER)