Dünya genelinde güçlenmeye devam eden enflasyon ve resesyon kaygıları ortasında piyasalarda oynaklığın arttığı ve fiyatlamaların zorlaştığı görülüyor.
Dün açıklanan bilgilere nazaran ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 1,3 ve yıllık yüzde 9,1 artarak beklentileri epey geride bırakırken, Fed’in enflasyonu denetim altına almak emeliyle sıkılaştırıcı siyasetlerinde daha da şahinleşebileceği tasası risk algısını artırıyor.
Para piyasalarında Fed’in temmuz ve eylül toplantılarında daha güçlü sıkılaştırıcı adımlar atacağı fiyatlanmaya başlarken, tahvil piyasalarındaki fiyatlamalara nazaran resesyon ihtimali de güçlenmeye devam ediyor.
Buna nazaran, Fed’in yüzde 80 ihtimalle temmuz toplantısında 100, eylül toplantısında ise 75 baz puan faiz artıracağı varsayım ediliyor.
TAHVİL PİYASALARINDA SON DURUM
Tahvil piyasalarındaki satış yüklü seyrin akabinde birtakım varlıklarda aksiye dönen getiri eğrisi belirginleşmeyi sürdürürken, ABD’nin 2 yıllık tahvil faizi ile 10 yıllık tahvil faizi ortasındaki fark son 15 yılın en yükseği olan 25 baz puana çıkarak resesyon fiyatlamalarının güçlendiğini gösteriyor.
ABD’nin 3 aylık hazine bonosu ile 10 yıllık tahvil ortasındaki fark da 61 baz puanla Şubat 2020’den bu yana en düşük düzeye geriledi.
Söz konusu iki varlık ortasındaki getiri farkı resesyon indikatörü olarak Fed tarafından hayli yakından takip ediliyor. New York Fed tarafından 1996’da yapılan bir çalışmada, 3 aylık hazine bonosunun faizinin 10 yıllık tahvil faizi üzerine çıkması halinde 6 ila 18 ay içinde iktisadın resesyona girmesinin beklendiği duyurulmuştu.
Öte yandan, Fed yetkilileri de dünkü açıklamalarında şahin duruşlarının güçlendiği iletisini verdi.
Atlanta Fed Lideri Raphael Bostic, haziran datalarının enflasyonun olumlu tarafta hareket etmediğini gösterdiğini belirtti. Enflasyonun artmaya devam etmesinin tasa kaynağı olduğunu kaydeden Bostic, temmuz ayında 100 baz puanlık faiz artırımı mümkünlüğünün sorulması üzerine “her şey oyun dahilinde” cevabını verdi.
Richmond Fed Lideri Thomas Barkin de hem manşet hem de çekirdek enflasyonun “aşırı” olduğunu kaydetti. Haziran ayındaki faiz artışının Fed’in enflasyonu ciddiye alacağının çok değerli bir işareti olduğuna işaret eden Barkin, son datanın enflasyonla uğraşta kararlı olmaya devam edilmesini gerektirdiğini söz etti. Barkin, kısa vadede resesyon riskinin de olduğunu belirterek, Fed’in önceliğinin büyümeden çok enflasyonun denetim altına alınması olduğunu kaydetti.
5 BÖLGEDE RESESYON ARTTI
Fed’in Amerikan ekonomisindeki mevcut duruma ait değerlendirmelerin yer aldığı “Bej Kitap” raporunun temmuz sayısında birkaç bölgede talepte yavaşlama belirtilerinin arttığı bildirilirken, 5 bölgede ise artan resesyon riskine ait telaşlara dikkat çekildi.
Enflasyon verisinin akabinde 108,6’yla son 20 yılın doruğuna çıkan dolar endeksi, yeni günde 108,3 düzeyinde bulunuyor.
Söz konusu gelişmelerle dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,45, Nasdaq endeksi yüzde 0,15 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,67 paha kaybetti. ABD’de endeks vadeli süreç kontratları yeni güne ise sonlu düşüşle başladı.
AVRUPA HİSSE PİYASALARI
Avrupa’da hisse piyasaları dün ABD’deki gelişmelerle negatif bir seyir izlerken, Euro/dolar paritesi 2002 yılından bu yana birinci sefer 1 düzeyinin altını gördü.
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Fed’in siyaset adımlarına ayak uyduramayacağı ve artan güç arz ıstırapları ile bir müddettir satış yüklü bir seyir izleyen avro/dolar paritesi, dün 0,9998’i görmesinin akabinde bugün 1,0020 düzeyinden süreç görüyor.
Bölgede doğalgaz arzına ait sorunlar de devam ediyor. Gazprom dün yaptığı açıklamada Kanada’da tamire alınan Siemens marka kritik bir türbin motorunun Rusya’ya iade edilmesi için gerekli evraklarının olmadığını ve bu yüzden gaz akışını garanti edemeyeceklerini duyurdu. Kelam konusu açıklamayla birlikte 185 avroya kadar çıkan temmuz vadeli doğal gaz kontratları, günü yüzde 3,1 yükselişle 180,5 avrodan tamamladı.
Dün, bu gelişmelerle, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 1,16, İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,74, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,73 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,93 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli süreç kontratları yeni güne ise yükselişle başladı.
Asya’da hisse piyasaları hudutlu da olsa alış yüklü bir seyir izlerken, Çin’de teknoloji payları kelam konusu yükselişe öncülük ediyor.
ABD’de yetkililerin, Çinli teknoloji şirketlerinin kontrol raporlarıyla ilgili sorunun giderilebileceği ve bir mutabakatın mümkün olduğunu açıklaması sonrası Çinli teknoloji şirketlerinin payları yükseliş eğiliminde hareket ediyor.
Öte yandan, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınında artan hadise sayıları bölge genelinde risk iştahını törpülemeyi sürdürürken, Çin birtakım kentlerde kısıtlamaları artırmaya devam ediyor.
Dolar/yen paritesi ise rekor kırmayı sürdürüyor. Dün ABD’de açıklanan bilgiler sonrası yükseliş eğilimi ivme kazanan dolar/yen paritesi, şu sıralarda tarihi doruğu olan 138,5’ten alıcı buluyor.
Ülkede açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran, sanayi üretimi mayısta da gerilerken, aylık bazda yüzde 7,5 ve yıllık bazda 3,1 düştü. Kapasite kullanımı da yüzde 9,2 azaldı.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,7 paha kazanırken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi ve Güney Kore’de Kospi endeksi yatay seyrediyor. Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yüzde 0,7 bedel kaybetti.
YURT İÇİ PİYASALARDA SON DURUM
Yurt içinde, dün global hisse piyasalarına paralel satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,07 azalışla 2.408,08 puandan tamamlarken, bugün gözler açıklanacak sanayi üretimi bilgilerine çevrildi.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin mayısta bir evvelki yılın birebir periyoduna göre yüzde 8 artmasını bekliyor.
Dolar/TL dün yüzde 0,7 artışla 17,4293’ten kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 17,4580 düzeyinde süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt dışında ABD’de haftalık işsizlik müracaatları ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) datalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.390 puanın takviye, 2.440 düzeyinin direnç pozisyonunda olduğunu bildirdi.