Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetini taşıyan uçak Çin’in tehditlerine karşın inançlı bir halde Tayvan’a ulaştı. Pelosi, ziyaret kapsamında yaptığı açıklamada, “ABD’nin Tayvan ile dayanışması hayatidir. Ziyaretimiz, ABD’nin Tayvan’a dayanak kelamını terk etmediğini açıkça göstermiştir” tabirlerini kullandı.
Çin Dışişleri Bakanlığı ise Pelosi’nin ziyaretini kınarken, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) büyük çaplı askeri tatbikat başlattı. Çin ayrıyeten, ekonomik yaptırım olarak nitelendirilebilecek bir kararla Tayvan’dan turunçgiller ve iki çeşit balığın ithalatını durdurdu.
YENİ GÜN SAKİN BAŞLADI
Söz konusu ziyaret ABD-Çin bağlarında tansiyona neden olurken, dün risk iştahının azaldığı piyasalarda, Pelosi’nin inançlı bir formda Tayvan’a ulaşmasının akabinde azalan belirsizliklerle yeni günün sakin başladığı görülüyor.
Resesyon kaygıları ve jeopolitik risk algısının arttığı bir ortamda, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri de yakından takip edilirken, yapılan açıklamaların “şahin” tonda olması tahvil faizlerinde yükselişi destekledi.
Chicago Fed Lideri Charles Evans, Fed’in eylül toplantısında faiz oranını yarım puan artırmasını, sonrasında ise 2023’ün ikinci çeyreğine kadar çeyrek puanlık artışlara devam etmesini umduğunu söyledi. San Francisco Fed Lideri Mary Daly de bankanın faizleri artırmaya devam etmesini beklediğini belirtirken, Cleveland Fed Lideri Loretta Mester enflasyonun şimdi tepeye ulaşmadığını ve yüzde 2’lik gayeye hakikat sürdürülebilir bir yolda olduğuna dair birkaç ay boyunca ikna edici ispatlar görülmesi gerektiğini vurguladı.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında satıcılı bir seyir izlendi ve Dow Jones endeksi yüzde 1.23, S&P 500 endeksi yüzde 0,67 ve Nasdaq endeksi yüzde 0.16 kıymet kaybetti. Dün 105 ile bir ayın en düşük düzeyini gören dolar endeksi, artan risk algısı ile 106.5’e kadar yükselirken, bugün 106.1’de dengelendi. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise dün yaklaşık 4 ayın en düşük düzeyi olan yüzde 2.52’den yükselişe geçerek yüzde 2.78’i test etmesinin akabinde bugün yüzde 2.71 düzeyinde bulunuyor. ABD’nin endeks vadeli kontratları yeni güne yükselişle başladı.
RUSYA- UKRAYNA SAVAŞI GÜNDEMDEKİ YERİNİ KORUYOR
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna savaşına ait haber akışı gündemin odağındaki yerini korurken, dün ABD idaresi, Kremlin kontaklı seçkinler ile büyük bir çok uluslu şirketi yaptırım listesine ekledi. G7 ülkeleri ve Avrupa Birliği (AB) Yüksek Temsilciliği de Rusya’nın yüksek güç fiyatlarından büyük gelir elde etmesinin önüne geçmek için tüm seçenekleri değerlendirdiklerini bildirdi. Öte yandan Belçika, uygulanan ekonomik yaptırımlar çerçevesinde Rusların 50 milyar Euro’nun üzerindeki fonunu dondurdu.
Artan jeopolitik risklerin tesiriyle dün hisse piyasalarında düşüş yaşanırken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0.06, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 0.23 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0.42 paha kaybetti. Euro/dolar paritesi, dün bir ayın en yüksek düzeyini görmesinin akabinde yüzde 1’e yakın düşüşle 1.0166’ya kadar gerilerken, bugün 1.0180 düzeyinde hareket ediyor. Avrupa’da endeks vadeli kontratlarının ise yeni güne alıcılı başlaması dikkati çekiyor.
Asya’da Pelosi’nin Tayvan ziyaretine ait haber akışı en değerli gündem hususu olarak öne çıkıyor. Bahisle ilgili verilecek yansılar ve gelişmelerin ekonomik tesirleri yakından takip edilirken, bölgede açıklanan bilgiler karışık sinyaller vermeye devam ediyor. Bugün açıklanan datalara nazaran, temmuz ayına ait hizmet dalı PMI, Çin’de 1 puan artarak 55,5’e yükselirken, Japonya’da 0,9 puanlık azalışla 50,3’e geriledi. Bu gelişmelerle yeni günün Asya genelinde olumlu başladığı görülürken, kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,7 yükseldi.
Yurt içinde, dün güne yükselişle başlamasının akabinde global çapta artan jeopolitik risk algısıyla düşüşe geçen BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,33 bedel kaybıyla 2.647,59 puandan tamamladı. Dolar/TL ise dün evvelki kapanış düzeyine nazaran yüzde 0,2 artışla 17,9457’den kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 17,95ten süreç görüyor.
Analistler, Çin’in Pelosi’nin Tayvan ziyaretine vereceği reaksiyonun sıcak çatışmaya dönüşüp dönüşmeyeceğine dair tasaların yatışmasıyla hisse piyasaları tarafında yeni günün olumlu başladığını belirterek, mevzuya ait gelişmelerin yakından takip edileceğini söyledi.
Bugün, yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise dünya genelinde açıklanacak hizmet kesimi PMI başta olmak üzere ağır data gündeminin izleneceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.670 ve 2.700 düzeylerinin direnç, 2.540 puanın takviye pozisyonunda bulunduğunu bildirdi.
TÜİK’in açıkladığı bilgilere göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 79.60 aylık yüzde 2.37 arttı. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise yıllık yüzde 144.61, aylık yüzde 5.17 arttı.
Piyasalarda bugün takip edilecek bilgiler şöyle:
10.00 Türkiye, temmuz ayı TÜFE ve ÜFE
10.55 Almanya, temmuz ayı hizmet dalı PMI
11.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı hizmet dalı PMI
11.30 İngiltere, temmuz ayı hizmet bölümü PMI
12.00 Avro Bölgesi, haziran ayı ÜFE
16.45 ABD, temmuz ayı hizmet dalı PMI
17.00 ABD, haziran ayı güçlü mal siparişleri
17.00 ABD, temmuz ayı ISM imalat dışı PMI