Geçen hafta global çapta açıklanan makroekonomik bilgiler nispeten olumlu bir tabloya işaret etse de ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son toplantısına ait tutanaklar ile Fed yetkililerinin değerlendirmeleri belirsizlikleri artırdı.
Tutanaklarda, enflasyon kıymetli ölçüde düşene kadar faiz artırımlarının devam edeceği vurgulanırken, daima değişen ekonomik çerçevede gereğinden fazla sıkılaşmaya gidilmiş olabileceğine dair risklere işaret edilmesi, ikilem yarattı.
Fed yetkilileri de her ne kadar enflasyonist risklere işaret ederek gelecek toplantıya yönelik yüklü olarak “şahin” bildiriler vermeyi sürdürse de kimilerinin şimdi karar vermek için vakit olduğunu belirtmesi, faiz artırım büyüklüğüne ait açık kapı bıraktı.
Devam eden belirsizliklerle hisse piyasalarında geçen hafta satış yüklü bir seyir izlenirken, yeni haftada Fed yetkililerinin açıklamalarının kritik kıymet taşıyacağı belirtiliyor. Bu kapsamda perşembe günü başlayacak olan Jackson Hole İktisat Siyaseti Sempozyumu’nda merkez bankası yetkililerinin vereceği iletiler yakından takip edilecek. Fed Lideri Jerome Powell da sempozyum kapsamında cuma günü bir konuşma yapacak.
Hafta genelinde makroekonomik data takviminin de ağır olması dikkati çekerken, dünya genelinde açıklanacak hizmet kesimi ve imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), Avro Bölgesi’nde Tüketici İtimat Endeksi ve Avrupa Merkez Bankası toplantı tutanakları, ABD’de ise revize büyüme ve sağlam mal siparişleri yakından takip edilecek.
Yurt içinde ise geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 100 ban puanlık faiz indirimine gittiği toplantının özeti ile ticari kredi faizlerine yönelik alınan makro ihtiyati önlemlerin yansımaları, yatırımcıların odağında olacak.
Bu gelişmelerle geçen hafta cuma günü New York borsasında düşüş yaşandı. Dow Jones endeksi yüzde 0,86, S&P 500 endeksi yüzde 1,29 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,01 gerilerken, endekslerin haftalık bazdaki kayıpları ortalama yüzde 1,3 seviyesinde gerçekleşti. Endekslerin vadeli süreçlerde yeni haftaya da negatif başladığı görülüyor. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, artan belirsizliklerle ay başından bu yana devam eden yükselişini sürdürdü ve yüzde 3’ü test etti. Dolar endeksi ise 108,3 ile 15 Temmuz’dan bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Avrupa genelinde geçen hafta güç fiyatları ve bu paralelde yükselen enflasyona ait tasalara, ırmaklarda azalan su düzeyinin ticarete olumsuz tesirleri de eklendi. Resesyon tasalarının arttığı bölgede, enflasyon bilgileri de tarihi düzeylerde seyretmeye devam etti. Bu gelişmelerle geçen hafta boyunca dalgalı bir seyir izlenen Avrupa borsalarında, bir evvelki hafta kapanışına nazaran İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,66 bedel kazanırken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,82, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,89 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,89 geriledi. Avro/dolar paritesi ise global çapta dolar talebinin gücünü müdafaası ile 1,0024 ile bir ayı aşkın müddetin en düşük düzeyini gördü.
Asya tarafında bugün Çin Merkez Bankası, referans kredi faiz oranını 5 baz puan azaltarak yüzde 3,65’e çekti. 5 yıllık referans kredi faiz oranını da 15 baz puan azaltarak yüzde 4,3’e indiren banka, böylece emlak piyasası borçlanmalarında maliyeti düşürdü.
Geçen haftadan bu yana ülke merkez bankası tarafından atılan destekleyici adımların, ülke ekonomisindeki sorunlara işaret etmesi huzursuzluğu artırırken, yuan dolar karşısında süratle paha kaybederek 23 ayın en düşük düzeyini gördü. Kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,1 artışla, Japonya’da Nikkei 225 endeksi ve Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 1 düşüşle seyrediyor.
Yurt içinde, geçen hafta TCMB’nin siyaset faizi indirimi ve ardından ticari kredileri indirmeye yönelik alınan makro ihtiyati önlemler gündemin odağına yerleşti. Yatırımcılar, kelam konusu adımların devamının gelip gelmeyeceğini ve tesirlerini takip ederken, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi rekor kırmaya devam etti. Gördüğü en yüksek seviyeyi 3.051,83 puana taşıyan endeks, haftalık bazda yüzde 5,44 kıymet kazandı. Dolar/TL ise geçen haftayı haftalık bazda yüzde 0,9 artışla 18,1030’dan tamamlamasının akabinde, bankalararası piyasanın açılışında yeni güne 18,1110’dan başladı.
Analistler, yüksek enflasyon ve resesyon kıskacındaki ekonomilere yönelik artan telaşların fiyatlamaları zorlaştırdığını belirterek, güçlenen dolar ve Çin iktisadına yönelik artan huzursuzluklar ile hisse piyasalarının haftaya negatif başladığını söyledi.
Bu hafta merkez bankası yetkililerinin Jackson Hole İktisat Siyaseti Sempozyumu’nda yapacağı değerlendirmelerde, gelecek periyot para siyasetlerinin seyrine yönelik ipuçlarının aranacağını aktaran analistler, haftaya zayıf başlayan bilgi gündeminin de ağırlaşması ile oynaklığın artabileceğini bildirdi.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.050 düzeyinin direnç, 2.950 puanın dayanak pozisyonunda bulunduğunu tabir etti.