ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin geçen haftadan bu yana “şahin” tonda yaptığı açıklamalar, açıklanan bilgilerle desteklenince hisse piyasası fiyatlamalarında bankanın bu ayki toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımına gideceği ihtimali yüzde 74’e yükseldi.
Cleveland Fed Lideri Loretta Mester, dün yaptığı açıklamada bankanın faiz oranını yüzde 4’ün üzerine çıkarması ve enflasyonun maksat düzeye çekilmesi için bir müddet orada tutması gerektiğini belirtirken, ABD’de açıklanan özel dal istihdamı da ağustosta 132 binle yaklaşık bir yılın en düşük artışını kaydetti.
FED’İN BU AYKİ ATILIMINA AİT BEKLENTİLER NETLEŞEBİLİR
ABD’de bugün açıklanacak haftalık işsizlik müracaatları ve yarınki tarım dışı istihdam raporu ile bölümün gelişimine dair fotoğrafın tamamlanması beklenirken, Fed’in bu ayki atağına ait beklentilerin de netleşeceği öngörülüyor.
Bu gelişmelerle New York borsasında hafta başından bu yana hakim olan satış yüklü seyir dün de devam etti. Dow Jones endeksi yüzde 0,88, S&P 500 endeksi yüzde 0,78 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,56 bedel kaybetti. Dolar endeksi dün yüzde 0,2 artışla 108,9’dan kapanmasının akabinde bugün 109,1’de seyrederken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,22 ile 2 ayı aşkın müddetin en yüksek düzeyini test etti.
AVRUPA’DA BÖLGE EKONOMİLERİNDE RESESYON ENDİŞESİ
Avrupa tarafında gündemin odağında güç fiyatlarındaki süratli yükseliş ve bu paralelde artan enflasyonist baskılar gündemin odağındaki yerini korurken, bölge ekonomilerine yönelik resesyon kaygıları de giderek artıyor. Dün açıklanan datalara nazaran Avro Bölgesi’nde enflasyon ağustosta yıllık yüzde 9,1 ile tarihi tepesini görürken, artan enflasyon baskıları karşısında Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) gelecek ayki toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımına gideceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan dün Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik İrtibat Yöneticisi John Kirby’nin G7 maliye bakanlarının cuma günü bir ortaya gelerek, Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasını görüşeceklerini duyurması ile Hollanda’da süreç gören doğal gaz vadeli fiyatlarında yüzde 10’a yakın düşüşle 239 avroya geriledi. Bu gelişmelerle Avrupa borsalarında satış yüklü seyir devam etti ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,97, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,37 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,05 kıymet kaybetti. Avro/dolar paritesi dün yüzde 0,4’lük artışla 1,0055’ten üzerinden kapanmasının akabinde bugün yine düşüşe geçti.
Asya tarafında, Çin’de artan yeni tip koronavirüs (Covid-19) hadise sayıları karşısında ağır sanayi ve çip sanayisinin ağır olarak yer aldığı Chengdu eyaleti karantina altına alındı. Ülkenin teknoloji merkezi Shenzhen’de de Covid-19 önlemleri sıkılaştırıldı. Öte yandan bugün açıklanan datalara nazaran, Çin’de imalat sanayi PMI ağustosta 0,9 puan azalarak 49,5 ile daralma bölgesine geçti. Salgın önlemleri devam ederken yavaşlayan iktisat karşısında Çin hükümeti yeni iktisat siyaseti önlemleri için ayrıntılı adımları iki hafta içinde açıklayacağını duyurdu.
Asya borsaları yeni güne satıcılı başlarken, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,6, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,7 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,04 geriledi.
Avrupa ve Asya’da artan resesyon dertleri ile petrol fiyatlarındaki düşüş de devam etti ve Brent petrolün varil fiyatı 103,3 dolardan 94,7 dolara kadar gerileyerek son iki süreç gününde yüzde 8,3 paha kaybetti.
MOODY’S, TÜRKİYE’NİN BÜYÜME VARSAYIMINI YÜKSELTTİ
Yurt içinde ise dün Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, beklentilerden âlâ gelen büyüme verisinin akabinde yüzde 0,20 kıymet kazanarak 3.171,21 puan ile tüm vakitlerin en yüksek kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek düzey rekorunu da 3.198,99 puana taşıdı. Dolar/TL, dün yatay bir seyir izleyerek 18,1900’dan kapanmasının akabinde, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2040’tan süreç görüyor.
Öte yandan dün milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye iktisadına yönelik 2022 büyüme kestirimini yüzde 3,5’ten yüzde 4,5’e yükseltti.
Analistler, merkez bankalarının agresif faiz artırımlarına devam edeceği beklentileri, Avrupa’da resesyon korkuları ve Çin iktisadında yavaşlamanın süreceği telaşları ile global çapta risk iştahının düşük seyrettiğini söyledi.
Bugün dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi PMI başta olmak üzere ağır data gündeminin takip edileceğini aktaran analistler, yükselen tahvil faizlerinin seyrinin de yakından izlenmesi gerektiğini kaydetti.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.200 düzeyinin direnç, 3.050 puanın dayanak pozisyonunda bulunduğunu bildirdi.