Yüksek enflasyon karşısında değerli merkez bankalarının, ülkelerin resesyona girmesi muhtemelliğine karşın ne gerekiyorsa yapılacağına yönelik tavrı hisse piyasalarında risk iştahını törpülemeye devam ediyor.
Dün açıklamalarda bulunan ABD Merkez Bankası (Fed) Lideri Jerome Powell, sıkılaştırıcı siyasetlerin ülke iktisadı için beraberinde meşakkatler getirebileceğini lakin iktisattaki dinamiklerin kelam konusu siyasetlerle başa çıkabilecek durumda olduğunu lisana getirdi.
Cleveland Fed Lideri Loretta Mester de uzun devir enflasyon beklentileri konusunda kaygılı olmaları gerektiğini vurgulayarak, fiyatlardaki yükseliş eğilimini bilakis çevirmek için süratli hareket etmeleri gerektiğini bildirdi.
ABD İKTİSADI DARALDI
Öte yandan ABD iktisadı yılın birinci çeyreğinde yüzde 1,6’lık daralarak beklentilerden fazla küçülürken, birinci çeyrekte şahsî harcamalar yüzde 1,8 artsa da öngörülerin epey altında kaldı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ise temmuz toplantısında 75 baz puanlık faiz artışına kesin gözüyle bakılırken, eylül toplantısında 50 baz puan faiz artırılacağına ait beklentiler de güçlenmeye devam ediyor.
Söz konusu gelişmeler resesyon kaygısının güçlenmesine sebep olurken, ikinci çeyrek sonu olması nedeniyle fonların portföy ayarlamalarına devam etmesi de New York borsasının istikamet bulmasını zorlaştırdı.
TAHVİL PİYASALARI
Tahvil piyasalarındaki alış yüklü seyirle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi düşüş eğilimini ikinci güne taşırken, artan dolar talebiyle dolar endeksi 16 Haziran’dan bu yana en yüksek düzey olan 105,2’ye çıktı.
Brent petrolün varil fiyatı global ekonomik aktiviteye ait olumsuz beklentilerle üç günlük yükseliş eğilimine son verirken, dün yüzde 1,7 azalışla 111,8 dolara geriledi.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,07 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,03 paha kaybederken, Dow Jones endeksi yüzde 0,27 kıymet kazandı. ABD’de endeks vadeli süreç kontratları yeni güne düşüşle başladı.
Avrupa’da dün Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde’ın açıklamaları ve enflasyon dataları takip edilirken, gözler bugün İngiltere’de açıklanacak 1. çeyrek Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) bilgilerine çevrildi.
Lagarde, dün ECB’nin yapması gerekeni yapacağını yineleyerek enflasyonu yüzde 2 düzeyine indireceklerini söyledi.
Bölgede açıklanan makroekonomik datalara nazaran Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 7,6 artışla beklentilerin altında kalırken, İspanya’da TÜFE yüzde 10’la rekor düzeye çıktı.
Öte yandan, ECB üyeleri ortasında 50 baz puanlık faiz artışının masada olması gerektiğini belirtenlerin ortasına ECB üyesi Gediminas Simkus da katıldı. Bir başka ECB üyesi Pierre Wunsch ise 25 baz puanlık faiz artışının mutlaklaşmış olduğuna dikkati çekerken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda da 25 baz puan faiz artışına kesin gözüyle bakılıyor.
Bugün ayrıyeten bölgede İsveç ve Bulgaristan merkez bankalarının para siyaseti kararları beklenirken, İsveç Merkez Bankası’nın siyaset faizini 50 baz puan artırarak yüzde 0,75’e çıkaracağı öngörülüyor.
Dün bu gelişmelerle, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 1,73, İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,15, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,90 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,21 paha kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli süreç kontratları yeni güne de düşüşle başladı.
ASYA HİSSE PİYASALARI
Asya hisse piyasaları yeni günde karışık bir seyir izliyor.
Çin’de açıklanan makroekonomik datalara nazaran hizmet dalı Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 54,7 düzeyine çıkarak beklentileri epey geride bırakırken, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını sonrası iktisadın olağanlaşmaya başladığına yönelik iddialarla Çin borsası alış yüklü bir seyir izliyor. Ülkede imalat sanayi PMI haziranda 50,2’ye yükselse de öngörülerin altında kaldı.
Öte yandan, Çin Merkez Bankası (PBoC) dünkü açıklamalarında gerçek iktisada daha fazla dayanak vereceklerini belirtirken, makul ölçüde likidite sağlamayı da sürdüreceklerini belirtti. Para siyasetlerinde proaktif olunacağını kaydeden banka, yuanın esnekliğini de artıracaklarını bildirdi.
Çin hükümeti ise petrol fiyatının 130 doları aşması halinde, akaryakıt fiyatlarının artmaması için sübvanse edileceğini duyurdu.
Japonya’da açıklanan sanayi üretimi bilgileri ise beklentilerin epey altında kalırken, aylık yüzde 7,8, yıllık ise yüzde 2,8 geriledi. Piyasa beklentilerine nazaran sanayi üretiminin yıllık yüzde 4,2 artması öngörülüyordu.
Dolar/yen paritesi dün 137 ile son 24 yılın en yüksek düzeyine çıkmasının akabinde yeni günde bu düzeyin çabucak altında 136,5’te dengelendi.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,43 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,05 gerilerken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,42 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,16 kıymet kazandı.
YUR İÇİ PİYASA
Yurt içinde, dün satış yüklü bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, günü yüzde 3,55 azalışla 2.401,96 puandan tamamladı.
Analistler, kelam konusu düşüşte global piyasalardaki satış yüklü seyrin yanında Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) haziran vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontratta vade sonunun gelmesi nedeniyle durum kapatmaların ve taşımların da tesirli olduğunu aktardı.
Endeks kontratında bugün vade sonu olduğunu hatırlatan analistler, oynaklığın da devam edebileceğini ve yatırımcıların temkinli olması gerektiğini vurguladı.
Dolar/TL ise dün yüzde 0,2 azalışla 16,64’ten kapanmasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 16,63 seviyesinde süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası‘nın (TCMB) toplantı özeti, dış ticaret dataları ve haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise İngiltere’de büyüme, Almanya’da perakende satışlar ve işsizlik oranı, Avro Bölgesi’nde işsizlik ve ABD’de ferdî gelirler ve harcamaların takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.380 ve 2.340 düzeylerinin dayanak, 2.480 puanın direnç pozisyonunda olduğunu söyledi.