Geçen hafta memleketler arası kurum ve kuruluşların resesyon riskine dair ikazları sonrası gündeme gelen merkez bankalarının para siyasetlerini yumuşatacağı beklentileri hisse piyasalarını desteklese de haftanın ikinci yarısından itibaren ABD’de ekonominin soğumadığına işaret eden bilgiler ve yetkililerin enflasyonla gayret konusundaki “şahin” açıklamaları, risk iştahının aykırıya dönmesine neden oldu.
ABD’de cuma günü açıklanan bilgilere nazaran, tarım dışı istihdam eylülde 263 bin artışla beklentilerin üzerinde geldi. Ülkede işsizlik oranı ise yüzde 3,5 ile 50 yılın en düşük düzeyine geriledi.
Açıklanan datalar sonrası ABD Merkez Bankası’nın (Fed) kasımda 75 baz puan faiz artışına gideceği ihtimali yüzde 76,7’ye yükseldi. Agresif faiz artırımlarının devam edeceği beklentilerinin güçlenmesi ile tahvil ve hisse piyasalarından çıkışlar hızlandı, dolar endeksi yükselişini sürdürdü.
Düşük risk iştahı temasının yeni haftanın başlangıcında da tesirli olduğu görülürken, hafta boyunca bugün başlayacak Milletlerarası Para Fonu (IMF)-Dünya Bankası Yıllık Toplantısı’ndan gelecek haber akışı ile merkez bankası yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri yakından takip edilecek. Makroekonomi data gündeminde ise bu hafta ABD, Almanya ve Çin’de enflasyon, Fed’in toplantı tutanakları, Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi ve dış ticaret istikrarı öne çıkarken, yurt içinde sanayi üretimi ve cari süreçler istikrarı izlenecek.
Bu gelişmelerle cuma günü New York borsasında sert düşüş yaşanırken, S&P 500 endeksi yüzde 2,80, Nasdaq endeksi yüzde 3,80 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,11 geriledi. Haftalık bazda ise endekslerin, 3 haftanın akabinde geçen haftayı ortalama yüzde 1,4 artışla kapatması ise dikkati çekti. Dolar endeksi geçen hafta yüzde 0,5’lik artışla 112,7’den kapanmasının akabinde yeni haftaya yatay başladı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 3,91’e kadar yükselmesinin akabinde yüzde 3,89’da dengelendi. ABD’nin endeks vadeli kontratları yeni haftaya düşüşle başladı.
Avrupa tarafında güç krizi ve bu kapsamda alınan önlemler gündemin odağındaki yerini korurken, bölgede zayıf ekonomik bilgiler nedeniyle resesyon dertleri da giderek güçleniyor. Global çapta merkez bankalarının atılımlarına yönelik beklentiler de yatırımcı fiyatlamalarında tesirli olurken, bu gelişmelerle geçen hafta cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,09, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,59 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,17 bedel kaybetti. Endekslerde geçen hafta başında yaşanan süratli yükselişin tesiriyle haftalık bazda ortalama yüzde 1,5’i aşan kıymet yararı dikkati çekti. Avro/dolar paritesi ise geçen hafta yüzde 0,6 paha kaybetmesinin akabinde yeni haftanın başlangıcında yüzde 0,2’lik düşüşle 0,9730’dan süreç görüyor. Rusya-Ukrayna ortasındaki tansiyonun artmasıyla Avrupa endeks vadeli kontratları yeni haftaya da satıcılı başladı.
Asya tarafında, ABD idaresinin, gelişmiş çiplerin Çin’e ihracatına yönelik yeni kısıtlamalar getirmesinin akabinde yeni haftanın satıcılı başladığı görülüyor. Teknoloji payları öncülüğünde kapanışa yakın Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,5 ve Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 1,2 gerilerken, geçen hafta boyunca kapalı olan Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 düşüşle seyrediyor. Japonya ve Güney Kore piyasalarında ise tatil münasebetiyle süreç yapılmıyor.
Yurt içinde ise, BIST 100 endeksi cuma günü global hisse piyasalarından müspet ayrışmaya devam etti ve yüzde 0,39 artarak 3.567,60 puan ile tüm vakitlerin en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi. Endeks haftalık bazda ise yüzde 12,19 kıymet kazandı. Dolar/TL, geçen hafta yüzde 0,4 artışla 18,5822’den kapanmasının akabinde, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,5640’tan süreç görüyor.
Analistler, yüksek enflasyon ve faiz ortamının ekonomilere tesirlerine ait telaşların gündemin odağındaki yerini koruduğunu belirterek, piyasalarda oynaklığın bu hafta da tesirli olabileceğini söyledi.
Bu hafta merkez bankası yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri, açıklanmaya başlayan 3. çeyrek şirket finansal sonuçları ve ağır data gündeminin fiyatlamalar üzerinde tesirli olabileceğini aktaran analistler, IMF-Dünya Bankası toplantısından gelecek değerlendirmelerin de yakından izleneceğini bildirdi.
Analistler, bugünün bilgi gündeminin nispeten sakin olduğuna işaret ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.450 puanın takviye, 3.570 ve 3.620 düzeylerinin direnç pozisyonunda bulunduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
10.00 Türkiye, ağustos ayı işsizlik oranı
11.30 Avro Bölgesi, ekim ayı Sentix yatırımcı itimat endeksi
17.30 Türkiye, eylül ayı merkezi idare iç borç istatistikleri
18.00 IMF-Dünya Bankası Yıllık Toplantısı