Küresel merkez bankalarının döviz rezervleri, doların öteki para ünitelerine karşı kıymet kazanması nedeniyle yapılan döviz satışlarıyla rekor gerileme kaydetti. Rezervlerdeki toplam düşüş bu yıl 1 trilyon doları buldu.
Küresel döviz rezervleri, merkez bankalarının para ünitelerini desteklemek gayesiyle yaptıkları müdahaleler nedeniyle rekor seviyede düştü. Fed’in faiz artışları sonucunda dolar; Euro ve yen üzere öteki rezerv para ünitelerine karşı yirmi yılın en yüksek düzeylerine çıkmıştı.
Bloomberg’e nazaran kürese döviz rezervleri bu yıl yaklaşık yüzde 7,8 azalarak 12 trilyon dolara geriledi. Toplam gerileme 1 trilyon doları buldu. Bu sayı Bloomberg’in bilgileri derlemeye başladığı 2003’ten bu yana en büyük düşüş oldu.
HİNDİSTAN MİLYARLARCA DOLAR YAKTI
Hindistan’ın stokları bu yıl 96 milyar dolar azalarak 538 milyar dolara geriledi. Hindistan Merkez Bankası, mali yıl boyunca rezervlerdeki düşüşün üçte birinin rupiyi desteklemek için kullanıldığını açıkladı. Geçen ay rekor düşüş yaşayan rupi bu yıl dolar karşısında toplam yüzde 9 kıymet kaybetti.
Japonya, ise 1998 Asya krizinden bu yana para ünitesini desteklemek için yaptığı birinci müdahalede yendeki düşüşü yavaşlatmak için eylül ayında yaklaşık 20 milyar dolar harcadı. Bu müdahale bu yılki rezerv kaybının yaklaşık yüzde 20’sini oluşturdu. Çekya Merkez Bankası’nın müdahalesi de rezervlerin yüzde 19 azalan rezervlerin içinde kıymetli bir etken oluşturdu.
Diğer yandan birçok merkez bankası, isterlerse müdahaleleri sürdürmek için hala kâfi rezerve sahip. Hindistan’daki yabancı para rezervleri 2017 düzeylerinin yüzde 49 üzerinde bulunurken bu düzey şimdilik dokuz aylık ithalatı karşılamak için kâfi. Endonezya, Malezya, Çin ve Tayland’ın da ortalarında bulunduğu merkez bankaları ise cuma günü son döviz rezerv bilgilerini yayınlayacak.
Ancak her ülkenin durumu Hindistan kadar güzel değil. Bloomberg tarafından derlenen bilgilere nazaran, bu yıl yüzde 42’lik düşüşün akabinde Pakistan’ın 14 milyar dolarlık rezervi üç aylık ithalatı karşılamaya yetmeyecek seviyede.
MERKEZ BANKALARI NEDEN DÖVİZ SATAR?
Düşüşün büyüklüğü harikulâde olsa da, para ünitelerini savunmak için rezerv kullanma uygulaması yeni bir şey değil.
Merkez bankaları, yabancı sermaye bolluğunda para ünitesinin kıymetlenmesini yavaşlatmak için dolar satın alıp stok yaparken işlerin makûs gittiği devirlerde sermaye kaçışından kaynaklanan meseleleri yumuşatmak için rezervlerden yararlanabiliyor.