Türkiye’nin birçok kentinde kurulan kurban pazarlarından bu yıl daima tıpkı yakınma sesleri yükseliyor. Mazot fiyatlarındaki yüzde 225 artış, pazar yerlerindeki kiraların patlaması. Sayılar maliyetlerdeki artışın, satış fiyatlarına yansıdığını açıkça gösteriyor. Geçen yıl 1300- 5 bin lira ortasında olan küçük baş fiyatı, bu yıl 2 bin-8 bine çıktı. Fiyat artışlarının kurban kesim sayılarını düşürdüğü de yeniden sayılarla ortada. 2021 yılı Kurban Bayramı’nda Türkiye çapında yaklaşık 3.7 milyon hayvan kesilirken bu yıl sayı 2.8 milyona gerilemiş.
6 GÜNE 20 BİN TL KIRA
İstanbul’da 202 kurban satış noktasından biri Ümraniye. Aksaray’dan 200 koyunla gelen Ramazan Mertoğlu’nun satılmayan 25-30 koyunu kalmış. Mertoğlu, satıştan hiç mutlu değil. Ziyan ettiğini vurguluyor. Damızlık koyunlarını satışa koyduğunu söyleyerek mesleği bırakacağını ekliyor ve “Hayvanları 20 bin liraya buraya getirdik. 6 gün için 20 bin lira kira ödedik” diyor.
Mertoğlu’na Et ve Süt Kurumu’nun elde kalan hayvanları alacağını hatırlatıyoruz. “3 bin liraya yetiştirdiğin koyununu 1500 liraya satar mısın?” karşılığını veriyor.
BELEDİYELER HUDUT DİNLEMEDİ
Amasya’dan 138 kurbanlık getirdiklerini söyleyen Erdoğan Şahin ise devletin mesken kiralarına yüzde 25 hudut getirdiğini hatırlatıyor ve “Belediye yüzde 100 artırım yaptı kiraya. Geçen yıl 11 bin liraydı artık 20 bin lira ödedik. Nasıl ucuza satacağım da vatandaş hayvan alacak?” diye ekliyor.
Et ve Süt Kurumu’nun kalan kurbanlıkları alacağını duymamış Şahin. Şu yorumu yapıyor:
“Biz köyden geldik. Madem bu kurum hakikaten alıcı, gelsin pazara bir masa açsın, düzgün fiyat versin ona satalım. Yetiştirici eli boş dönecek. Yemciye olan borcunu ödeyemeyecek. Seneye yem alamayacak, bu işi bırakacak.”
Aksaray’dan 100 koyunla gelen Kamil ve Erdal Koyak kardeşler de bu işi bırakmak zorunda kalacaklarını anlatıyorlar. “Kira, nakliye derken para kalmadı cebimizde. Bu türlü giderse bu işi bırakmak zorunda kalacağız. Yemin torbası 430 lira olmuş istesek de yapamayız bu işi.”
“KURBANI DA BORÇ-HARÇ ALIYORUZ”
Pazarda alım yapan bir yurttaş ise fiyat düşer umuduyla son günü beklediklerini söylüyor. Umudunun boşa çıktığını söyleyen yurttaş, “İlk günle birebir fiyat, 3 bin liranın altına düzgün hayvan bulamıyoruz. Geçen yıl bayramdan evvel gelip ayırmıştık kurbanımızı lakin bu yıl bu fiyatlarla kesemeyiz diyorduk. Son gün bekledik fiyatlar düşecek mi diye. Çocukların gönlü olsun diye borç harç alıyoruz işte” diyor.